Sau cuộc tranh luận kéo dài của một số vị đại biểu về vụ nghi sản xuất phân bón giả của công ty Thuận Phong (Đồng Nai), cuối phiên thảo luận sáng 2/11, Phó thủ tướng Trương Hoà Bình phải lên tiếng "báo cáo để Quốc hội rõ thêm".
Có “chìm xuồng” vụ phân bón giả?
Trước đó, tại phiên thảo luận ngày 31/10, đại biểu Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre) đề cập đến vấn đề, chỉ mới qua hai kỳ họp, tức là một năm, số loại phân bón đã tăng gấp đôi, người dân như rơi vào "ma trận" với 14.000 loại phân bón. Liên quan đến phân bón, ông Nhưỡng nói, vụ công ty Thuận Phong ở Đồng Nai về "phân bón giả" có cảm giác như bị “chìm xuồng”, chờ mãi mà không thấy đoàn đại biểu Quốc hội Đồng Nai lên tiếng.
Ngay sau đó, đại biểu Hồ Văn Năm - Trưởng ban Nội chính Tỉnh ủy Đồng Nai – giơ biển tranh luận lại với đại biểu Lưu Bình Nhưỡng. Ông cho biết, các cơ quan tố tụng của Đồng Nai đã họp và nhận định không có dấu hiệu hình sự nên không khởi tố. Cũng theo đại biểu Hồ Văn Năm, hàng gian, hàng giả, đặc biệt là phân bón giả là vấn đề bức xúc của cử tri, ảnh hưởng rất lớn đến đời sống, sinh hoạt của người dân. Do đó, quan điểm của các cơ quan tư pháp của Đồng Nai là cương quyết xử lý, nếu phát hiện có dấu hiệu tội phạm.
Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hoà Bình phát biểu tại hội trường
Còn vụ việc liên quan đến công ty Thuận Phong, ông Năm cho biết, đó là một vụ phức tạp, ban đầu là do các cơ quan ở Trung ương kiểm tra phát hiện và chuyển cho Đồng Nai xử lý. Tuy nhiên, phải chờ giám định, xác định có hàng giả hay không mới khởi tố xử lý hình sự được. Nhưng qua quá trình giám định, 5 Bộ chức năng có những quan điểm khác nhau về việc đánh giá chứng cứ. Đặc biệt là trong việc xác định đúng là có hàng giả hay không.
Do đó, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình cũng đã có kết luận là giao cho Bộ Công an điều tra xử lý và quyết định theo thẩm quyền và chịu trách nhiệm trước Thủ tướng. Sau đó, Bộ Công an cũng chuyển về cho công an Đồng Nai. Công an Đồng Nai đã điều tra thụ lý. Và trong quá trình điều tra thụ lý thì Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát và Tòa án, các ngành tố tụng ở Đồng Nai đã họp lại và xác định là chưa có dấu hiệu tội phạm, do đó không khởi tố.
Tuy nhiên, qua phản ánh, bức xúc của các đại biểu Quốc hội cũng như ý kiến của các ngành, VKSNTC đã chỉ đạo cho VKSND Đồng Nai hủy quyết định không khởi tố của cơ quan điều tra, và giao lại cho cơ quan điều tra tiếp tục xác minh, làm rõ, để xử lý. Sau khi Ban Nội chính Trung ương vào cuộc thì các cơ quan tư pháp đã báo cáo, cấp ủy cũng báo cáo, đề xuất Ban Nội chính Trung ương cho quan điểm để xử lý vụ việc này, chứ không bao che, ông Năm cho biết.
Đại biểu Hồ Văn Năm cũng tiếp tục đưa ra quan điểm "khởi tố là rất quan trọng, ảnh hưởng đến chính sách, chế độ, nhân phẩm, danh dự của doanh nghiệp đó, có thể dẫn đến phá sản doanh nghiệp, do đó, các cơ quan tiến hành tố tụng tiếp tục xin ý kiến, và đặc biệt Ban Nội chính Tỉnh ủy đã báo cáo xin ý kiến của Ban Nội chính Trung ương, đề nghị họp các cơ quan tố tụng ở Trung ương và địa phương để thống nhất đánh giá lần cuối cùng trước khi quyết định khởi tố hay không khởi tố, để xử lý cho đúng người, đúng tội, tránh bỏ lọt tội phạm, tránh làm oan người vô tội".
Đại biểu Hồ Văn Năm
Chờ kết quả điều tra
Tiếp đó, đại biểu Nguyễn Bá Sơn (Đà Nẵng) giơ biển tranh luận và đề nghị đại biểu Năm giải thích rõ thêm ý kiến “địa phương đã làm rất thận trọng, trên quan điểm bảo vệ danh dự của doanh nghiệp và kết luận lại là không có dấu hiệu tội phạm” trước dư luận bằng bằng chứng cụ thể để dân yên lòng.
Ông Sơn cho biết cũng đã nghiên cứu tài liệu liên quan đến vụ này và thấy rằng "tất cả những tài liệu này đi ngược lại với ý kiến của đại biểu Năm giải thích trước nghị trường".
Sau đó, đại biểu Nguyễn Công Hồng (Đồng Nai) - Phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội cũng đã tranh luận vấn đề “để thông tin được chính xác”. Đại biểu cho biết: đây là vụ án hết sức quan trọng và hết sức phức tạp, có nhiều quan điểm khác nhau, đó là buôn bán hàng cấm hay buôn bán phân bón giả và điều ấy phụ thuộc vào kết luận của giám định. “Ủy ban Tư pháp cũng đã yêu cầu Chánh án TANDTC và Viện trưởng VKSNDTC báo cáo và hiện tại vụ án đang trong quá trình điều tra xem xét lại, chứ không phải đã kết luận là không có dấu hiệu tội phạm”, đại biểu thông tin.
Đại biểu Nguyễn Công Hồng
Tiếp đó, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình đã phát biểu thông tin vụ việc của công ty Thuận Phong. Theo Phó Thủ tướng cho biết, vụ án này 6 Bộ, ngành, Trung ương đã thống nhất trả lời văn bản của Bộ Công an về kết quả giám định chất chính trong thành phần phân bón này. Có tranh luận nhưng cuối cùng thống nhất thành phần chính là dưới 70%, theo quy định của pháp luật là giả.
Theo Phó Thủ tướng, VKSNDTC đã yêu cầu VKSND tỉnh Đồng Nai hủy quyết định phê chuẩn quyết định không khởi tố vụ án hình sự của Cơ quan điều tra Công an tỉnh Đồng Nai. Sau đó Cơ quan điều tra Công an tỉnh Đồng Nai đã hủy quyết định không khởi tố vụ án hình sự để điều tra theo quy định của pháp luật. Như vậy, vụ án đang tiếp tục điều tra. Việc có tội hay không có tội phải thông qua công tác điều tra, truy tố và Tòa án quyết định theo thẩm quyền.
“Vì vậy đề nghị chờ kết quả điều tra và có sự giám sát của Ủy ban Tư pháp Quốc hội. Chúng ta không nên tranh luận tiếp trên diễn đàn về vấn đề này", Phó Thủ tướng lưu ý.