Cộng đồng Doanh nghiệp đề xuất Chính phủ hỗ trợ tháo gỡ khó khăn

Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV thuộc Hội đồng Tư vấn Cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ) cho biết: Tính đến thời điểm hiện tại, phần lớn các doanh nghiệp trong nước đang cạn kiệt nguồn lực tài chính để duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh sau hơn 01 năm chống chọi kể từ khi đại dịch bùng phát. Mỗi loại thuế, phí vào thời điểm hiện tại đều là gánh nặng không nhỏ đối với doanh nghiệp.

Do đó, các doanh nghiệp hầu hết đều trông mong các chính sách hỗ trợ tiếp theo của Chính phủ, đặc biệt là các hỗ trợ liên quan đến giãn, hoãn thuế, phí và lệ phí để có thể hạn chế dòng tiền chi ra nhằm duy trì nguồn lực mỏng còn lại vào việc vực dậy sản xuất kinh doanh. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng rất mong sự chủ động của các địa phương trong đánh giá và hỗ trợ thêm doanh nghiệp một cách cụ thể, đúng đối tượng và thiết thực nhất.

Các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn trước tác động của dịch bệnh là cấp thiết nhưng chỉ là ngắn hạn. Để tạo động lực cho doanh nghiệp tăng tốc và phát triển bền vững vẫn phải là cải cách thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh. Nhiều bất cập ở cả khâu quy định cơ chế, chính sách và khung pháp luật lẫn thực thi trên nhiều lĩnh vực đã phản ánh trong các báo cáo tổng hợp trước đây vẫn còn tồn tại, đang gây nhiều cản trở cho cộng đồng doanh nghiệp trong tình cảnh vốn đã rất khó khăn vì dịch bệnh.

Trước diễn biến phức tạp của làn sóng Covid-19 lần ba tại một số tỉnh, thành, hiện chưa có dấu hiệu kiểm soát hoàn toàn, đại diện một số Hiệp hội doanh nghiệp các ngành sản xuất và logistics đã ý kiến về những khó khăn mà các doanh nghiệp đang phải đối mặt.

Phần lớn các Hiệp hội đều phản ánh, trải qua 2 đợt bùng phát dịch tại Việt Nam, các doanh nghiệp đã xác định tinh thần “sống chung với lũ” và chủ động hơn rất nhiều để đồng hành cùng Chính phủ trên mặt trận chống dịch. Với đợt dịch lần ba, các doanh nghiệp phía Bắc hiện chịu ảnh hưởng nặng nề và trực tiếp hơn, còn các doanh nghiệp nằm chủ yếu ở phía Nam thì hiện không hoặc chưa bị ảnh hưởng nhiều.

Do ảnh hưởng của dịch bệnh nên lĩnh vực vận tải hành khách bị ảnh hưởng khá lớn. Nhiều đội vận tải hành khách chỉ hoạt động 20-30% lượng phương tiện hiện có.

Đặc biệt việc vận chuyển hàng hóa đi và đến Hải Dương, từ Hải Dương vào Hải Phòng, cũng như vận chuyển qua Hải Dương bị ảnh hưởng nặng nề, bắt đầu gây ra khó khăn cho các chuỗi cung ứng và chuỗi sản xuất ở nhiều khu công nghiệp. Một số khó khăn lớn hiện hữu như: lái xe từ Hải Dương không được ra khỏi tỉnh Hải Dương, người lái xe ngoài tỉnh Hải Dương cũng ngại lái xe vào tỉnh do lo ngại bệnh tật, các tập đoàn lớn cũng không muốn thuê lái xe từ Hải Dương, một số chốt kiểm tra không cho lái xe có chứng minh thư có nguyên quán Hải Dương được lái xe qua chốt kiểm tra...

Đồng thời, hiện nay xuất hiện sự kỳ thị với các lái xe và xe có biển số Hải Dương, như từ chối bán hàng. Do các chính sách hạn chế đi lại và các biện pháp cách ly của các tỉnh lân cận, đặc biệt là Hải Phòng, việc thu mua và vận chuyển nông sản từ Hải Dương ra Cảng Hải Phòng bị ách tắc dẫn đến việc bị hủy lịch tàu, bị hủy hợp đồng của các công ty xuất khẩu nông sản từ Hải Dương.

Từ khi có dịch và dừng lưu thông đến nay đã có trên 100 đơn hàng xuất khẩu nông sản - khoảng 650 container loại 40 Feet đã phải hủy lịch tàu và hủy hợp đồng, gây thiệt hại 100 tỷ đồng, nếu cà rốt và nông sản của Hải Dương tiếp tục không thể xuất khẩu từ nay đến đầu tháng 3/2021, tổng thiệt hại ước tính sẽ là trên 400 tỷ đồng”.

Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp trong Hiệp hội vận tải và Hiệp hội Logistics cũng phản ánh việc lưu thông hàng hóa đi vào/ra Hải Phòng để xuất nhập khẩu hiện nay đang gặp khó khăn do các biện pháp phòng chống dịch. Việc phải đi vòng để tránh các vùng dịch đã làm phát sinh thêm chi phí khi các hãng vận tải phải đổi tuyến đường. Các doanh nghiệp vận tải đi đường cũ là Quốc lộ 5, hiện tại phải đi vòng Cao tốc quốc lộ 5 khiến phí cầu đường bị chênh lên từ 1.000.000 đồng - 1.500.000 đồng tùy tuyến đường. Điều này làm phát sinh chi phí cho nhiều doanh nghiệp và cũng gây ảnh hưởng đến dòng hàng cung ứng cho các doanh nghiệp vẫn đang thực hiện vừa sản xuất vừa chống dịch.

Việc thực hiện giãn cách xã hội, hạn chế đi lại, đóng cửa hàng quán ở các thành phố lớn cũng đã làm suy giảm lượng cầu hàng hóa nông sản nói chung và một số sản phẩm như cà phê, chè, thủy sản...

Trước những vấn đề nêu trên, cộng đồng Doanh nghiệp tư nhân, các hiệp hội kiến nghị UBND thành phố Hải Phòng và UBND tỉnh Hải Dương chỉ đạo các cơ quan chuyên môn cùng phối hợp để khảo sát, lựa chọn địa điểm có đủ điều kiện (ví dụ như trạm dừng nghỉ trên Quốc lộ hoặc đường Cao tốc) làm “vùng đệm” để xử lý các biện pháp phòng chống dịch đối với lái xe, xe và hàng hóa; thực hiện việc đổi lái xe có đủ điều kiện để điều khiển phương tiện vào địa bàn địa phương mình. Việc đổi lái xe có thể cho phép các doanh nghiệp tự thỏa thuận bố trí hoặc có thể có đội lái xe chuyên nghiệp phục vụ tương tự như việc tổ chức ở cửa khẩu Hữu Nghị - Lạng Sơn.

Đối với xe phục vụ hàng xuất nhập khẩu vào các cảng của Hải Phòng, nghiên cứu việc xây dựng hành lang lưu thông riêng của các phương tiện này để không làm gián đoạn chuỗi cung ứng hàng hóa; có thể áp dụng việc đăng ký danh sách lái xe đã thực hiện các biện pháp phòng chống dịch để làm điều kiện điều khiển phương tiện, đồng thời cơ quan chuyên môn thực hiện việc giám sát hoạt động của phương tiện qua thiết bị giám sát hành trình.

Việc xét nghiệm Covid-19 đối với lái xe đang cư trú tại địa phương nào được cơ quan y tế của địa phương đó tạo điều kiện lấy mẫu và trả kết quả xét nghiệm, không bắt buộc lái xe phải về địa phương nơi đăng ký hộ khẩu thường trú để xét nghiệm và lấy kết quả.

Chính phủ có thể xem xét việc giảm phí cầu đường trong thời gian có dịch bệnh bùng phát tại các cao tốc mà các hãng vận tải phải đổi hành trình do các lộ trình cũ bị cách ly do có dịch.

Những kiến nghị nêu trên nhằm giúp doanh nghiệp có thể chủ động hơn trong quá trình bố trí các phương án về nhân lực, kế hoạch lưu thông hàng hóa, tính toán các chi phí lưu thông hợp lý để vừa chấp hành hiệu quả các chỉ đạo của Chính phủ và yêu cầu của từng địa phương vừa đảm bảo duy trì liên tục sản xuất, kinh doanh.