Qua rà soát các địa phương, CQCSĐT Công an TPHCM đã tiếp nhận 6 đơn tố giác tội phạm của công dân về hoạt động từ thiện của các nghệ sỹ và đã tổ chức phân loại đơn, tiến hành xử lý theo quy định của pháp luật, Bộ trưởng Bộ Công an cho biết.
Liên quan đến việc nhiều tổ chức, cá nhân đứng ra quyên góp làm từ thiện gây nhiều ý kiến trái chiều và đơn thư phức tạp, chiều nay các đại biểu đã chất vấn Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội.
Trong phần chất vấn của mình, ĐBQH Dương Văn Phước (Quảng Nam) cho rằng, hệ lụy từ sự tùy tiện trong việc quyên góp cũng như trong công tác quản lý chưa được chặt chẽ, dẫn đến việc sử dụng tiền quyên góp đôi khi chưa đúng mục đích.
Sự lùm xùm trên mạng vì tiền từ thiện làm mất ý nghĩa nhân văn của những tấm lòng thơm thảo, mất đi niềm tin các nhà hảo tâm và của người dân.
Trả lời nội dung này, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, Nghị định 64, năm 2008 của Chính phủ có đưa ra một nguyên tắc là khuyến khích các tổ chức, các cá nhân và mọi người dân tham gia làm việc từ thiện, tham gia cứu trợ, giúp đỡ người dân bị thiên tai, lũ lụt, dịch bệnh… Nghị định 64 cũng quy định Bộ Tài chính có trách nhiệm thay mặt nhà nước đứng ra thu các ủng hộ và tổ chức việc triển khai cấp phát; kiểm tra, giám sát việc thực hiện các chính sách huy động và giải quyết chính sách đối với người trong dịch bệnh và thiên tai, lũ bão. Đồng thời trong Nghị định 64 cũng đã quy định rất rõ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Hội chữ thập đỏ Việt Nam là cơ quan, tổ chức chính trị xã hội và tổ chức đứng ra để huy động, tổ chức các hoạt động thiện nguyện.
Tuy nhiên, trong nghị định và trong quy định của pháp luật có khuyến khích các tổ chức, cá nhân khác tiến hành kêu gọi quyên góp, ủng hộ, nhưng chưa quy định cụ thể cách thức huy động của cá nhân thế nào, các tổ chức khác huy động ra sao. Do đó, về cơ bản, các tổ chức, cá nhân đã thực hiện việc chuyển hàng, tiếp nhận ủng hộ bão lũ, dịch bệnh đến với người dân, tuy nhiên, cũng còn tồn tại một số vấn đề tại chỗ này, chỗ kia.
Theo Bộ trưởng Đào Ngọc Dung, quan điểm cá nhân ông là khuyến khích các tổ chức, cá nhân kêu gọi, huy động làm từ thiện, nhưng làm từ thiện phải dựa trên các nguyên tắc và phải được quy định bằng pháp luật. Chính vì vậy, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi Nghị định 64 và Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Nghị định 93 ngày 27/10/2021.
Nghị định quy định rất rõ nguyên tắc, tiêu chí cách làm từ việc vận động, nếu như quyên góp bằng tiền qua ngân hàng thực hiện như thế nào. Nếu quyên gióp bằng hiện vật thì ai là người nhận và khi triển khai ở cơ sở thì ai là người đứng ra cùng với cá nhân, tổ chức thực hiện… Nghị định 93 đã cơ bản khắc phục những nhược điểm về vấn đề này, giúp cho hoạt động thiện nguyện đi vào nền nếp.
Nói rõ thêm về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết: Nghị định 64 đã bộc lộ những điểm hạn chế về tính minh bạch, công khai đối với hoạt động thiện nguyện; đối với quản lý, phân phối hàng/tiền từ thiện và vấn đề mở tài khoản… nhược điểm đó được khắc phục bởi nghị định 93 của Chính phủ. Năm 2021 Bộ Tài chính đã chủ động tham mưu cho Chính phủ ban hành nghị định 93 có nhiều điểm mới.
Theo đó, nghị định đã hạn chế tồn tại khuyết điểm của nghị định 64 và quy định rõ các đối tượng, tổ chức, cá nhân, đơn vị liên quan thực hiện vấn đề thiện nguyện, vận động tài trợ và quy định rõ các việc quản lý tiền, hàng ngoại tệ và việc phân bổ cho các đối tượng được hưởng. Hoặc quy định việc ghi chép đầy đủ, mở tài khoản theo từng đợt vận động. Và sau cuộc vận động ấy các tổ chức cá nhân phải thực hiện đóng tài khoản. Vấn đề niêm yết công khai đối với hàng, tiền hoặc tài sản đã nhận vận động cũng được quy định hết sức minh bạch. Đồng thời quy định chế độ báo cáo rất chặt chẽ. Như quy định cụ thể sự phối hợp với các cơ quan trước, trong và sau khi vận động từ thiện.
Kể cả nghị định 93 cũng quy định các hình thức đóng góp, vận động; quy định về vấn đề thanh tra, kiểm tra. Tức là giao cho Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội tổ chức thanh tra về lĩnh vực này; các quy định chặt chẽ trong quá trình thanh tra vận động tài trợ có đúng quy định hay không để xử lý nghiêm minh những sai phạm.
Về xử lý đơn tố giác tội phạm trong hoạt động từ thiện thời gian qua, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho hay: Hiện nay Bộ Công an đang tiến hành thụ lý và xác minh các nguồn tin, qua các phương tiện thông tin đại chúng về các đợt vận động từ thiện, tài trợ đợt mua lũ miền Trung năm 2020 của một số nghệ sỹ theo quy định của pháp luật.
Hiện nay, Bộ đang tiến hành kiểm tra, xác minh, bước đầu xác định kết quả những tài khoản đã huy động từ thiện; xác minh làm rõ số tiền các nghệ sỹ đã tiến hành cứu trợ tại các địa phương theo quy định. Cục CSHS đã tiến hành chỉ đạo Phòng CSHS toàn quốc rà soát nắm hoạt động từ thiện diễn ra trên địa bàn để nắm tình hình; kịp thời phát hiện những sai phạm.
Qua rà soát các địa phương, CQCSĐT Công an TP Hồ Chí Minh đã tiếp nhận 6 đơn tố giác tội phạm của công dân về hoạt động từ thiện của các nghệ sỹ và đã tổ chức phân loại đơn và tiến hành xử lý theo quy định của pháp luật.
Đồng thời, qua công tác rà soát, Bộ Công an đã tham mưu cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, banh hành các chính có liên đến lĩnh vực này, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết.