Chuyển cơ quan điều tra những bất thường trong đấu thầu mua lúa giống, phân bón tại Cà Mau

Thanh tra tỉnh Cà Mau vừa ban hành kết luận thanh tra việc thực hiện chính sách, pháp luật và nhiệm vụ, quyền hạn trong lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản do UBND huyện Thới Bình quyết định đầu tư và nguồn kinh phí Trung ương hỗ trợ chính sách bảo vệ và phát triển đất trồng lúa.

Theo kết luận, Thanh tra tỉnh Cà Mau đã chỉ ra nhiều dấu hiệu bất thường ở các gói thầu mua lúa giống năm 2020, 2021 ở Phòng NN&PTNT huyện Thới Bình như: thực hiện sai quy định Luật Đấu thầu; mua bán lòng vòng qua nhiều trung gian, gây thiệt hại cho Nhà nước hàng trăm triệu đồng.

Cụ thể, năm 2020, Công ty TNHH Thương mại xây dựng Chí Hiếu (Công ty Chí Hiếu) mua lúa giống ST24 của DNTN Thương mại - Dịch vụ Hồ Quang ở tỉnh Sóc Trăng với giá 17.000 đồng/kg, sau đó bán lại cho Phòng NN&PTNT huyện Thới Bình với giá 20.000 đồng/kg, chênh lệch trên 374 triệu đồng.

Theo Thanh tra tỉnh, Công ty Chí Hiếu là doanh nghiệp kinh doanh chính ở lĩnh vực xây dựng, chỉ thực hiện việc mua lúa ST với Phòng NN&PTNT huyện một lần, ngoài ra không có thực hiện việc mua bán với đơn vị nào khác cho đến nay.

Mặc khác, trong năm 2018, Phòng NN&PTNT đã trực tiếp đặt hàng tại DNTN Thương mại - Dịch vụ Hồ Quang nhưng năm 2020 lại đặt hàng qua trung gian Công ty Chí Hiếu với giá cao hơn nhà sản xuất. "Đây là dấu hiệu không bình thường cần phải tiếp tục làm rõ", kết luận khẳng định.

Ngoài ra, năm 2021, Phòng NN&PTNT huyện (chủ trì thực hiện dự án) áp dụng hình thức đặt hàng là sai với quy định của Luật Đấu thầu năm 2013 và Nghị định số 63 của Chính phủ, dẫn đến mua bán lúa lòng vòng qua nhiều trung gian, làm tăng giá mua 3.500 đồng/kg, chênh lệch giá hơn 240 triệu đồng.

Thanh tra tỉnh cũng xác định, ông Nguyễn Văn Phúc, nguyên Phó phòng NN&PTNT huyện (nay là Trưởng phòng NN&PTNT) tự ý tăng chi phí thẩm định, làm giảm dự toán mua phân bón xuống dưới một tỷ đồng để áp dụng hình thức chỉ định thầu, vi phạm quy định Luật Đấu thầu năm 2013.

Đối với việc lựa chọn nhà thầu thực hiện gói thầu mua phân bón, ông Phúc chia thành 2 gói thầu với tên loại phân bón khác nhau (thực tế chỉ có một loại phân) nhằm làm giảm giá trị mỗi gói thầu xuống dưới một tỷ đồng để không thực hiện việc đấu thầu theo quy định.

Chủ tịch UBND huyện Thới Bình giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2021 chịu trách nhiệm chung đối với những thiếu sót, vi phạm theo như kết luận thanh tra. Đồng thời, Thanh tra tỉnh kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau chỉ đạo cơ quan có thẩm quyền kiểm điểm trách nhiệm Chủ tịch UBND huyện Thới Bình giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2021 vì để xảy ra những hạn chế, thiếu sót trên.

Chủ tịch UBND huyện Thới Bình tổ chức kiểm điểm trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan đến những thiếu sót, vi phạm theo như kết luận thanh tra.

Ngoài ra, Thanh tra tỉnh Cà Mau cũng chuyển hồ sơ sang Cơ quan CSĐT Công an tỉnh để xử lý theo quy định đối với các hành vi có dấu hiệu phạm tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" được quy định tại Điều 222 Bộ luật Hình sự năm 2015, cụ thể:

Đối với các gói thầu mua lúa giống hỗ trợ trực tiếp áp dụng giống lúa mới vào sản xuất trên địa bàn huyện Thới Bình năm 2020, 2021, Phòng NN&PTNT huyện Thới Bình chủ trì thực hiện dự án áp dụng hình thức đặt hàng, không thực hiện đấu thầu theo quy định Luật Đấu thầu năm 2013 và Nghị định số 63/2014NĐ-CP làm thiệt hại nguồn kinh phí hỗ trợ của Nhà nước số tiền trên 600 triệu đồng.

Đối với các gói thầu mua phân bón hữu cơ năm 2020, 2021, ông Nguyễn Văn Phúc, nguyên Phó phòng NN&PTNT huyện Thới Bình đã chia nhỏ gói thầu mua phân thành các gói thầu có giá trị nhỏ hơn 1 tỷ đồng để áp dụng hình thức chỉ định thầu là vi phạm quy định, dẫn đến mua phân qua trung gian làm tăng giá mua, làm thiệt hại nguồn kinh phí hỗ trợ của Nhà nước với tổng số tiền trên 1 tỷ đồng (chiếm 70% giá trị thầu).