Thông tin liên quan đến việc xét xử các vụ án hình sự và nỗi lo dòng tiền khối ngoại cũng như dòng tiền đầu cơ rút lui sẽ ảnh hưởng tiêu cực lên thị trường.
Tháng 4/2014: Đầu cơ tháo hàng
(1) Tháo hàng ở nhóm cổ phiếu đầu cơ. Tính tổng cộng trong tháng 4/2014, VN-Index giảm 2.29% và kết thúc tháng ở mức 578 điểm, trong khi HNX-Index giảm mạnh hơn với 10.69% xuống mức 79.88 điểm. VS-Micro Cap giảm mạnh nhất trong tháng qua với mức giảm 14%, tiếp theo là VS-Small Cap giảm 12.66%, VS-Mid Cap giảm 7.42%, VS-Large Cap giảm điểm ít nhất với 4.14%.
Như vậy, có thể thấy nhóm cổ phiếu đầu cơ tăng mạnh từ đầu năm đã bị bán ra một cách mạnh mẽ trong tháng 4.
(2) Giao dịch kém sôi động, thanh khoản sụt giảm mạnh. Hoạt động giao dịch trên cả hai sàn không còn thực sự sôi động. Khối lượng giao dịch khớp lệnh trung bình tháng 4 trên HOSE đạt gần 97 triệu đơn vị/phiên, giảm đến 40.4% so với tháng 3. Trên HNX, khối lượng giao dịch khớp lệnh trung bình đạt 63 triệu đơn vị/phiên, giảm 39.8% so với tháng trước.
(3) Giao dịch chứng khoán trong tháng 4 chịu ảnh hưởng của các yếu tố:
Kết quả kinh doanh quý 1/2014. Những đồn đoán về kết quả kinh doanh quý 1/2014 đã giúp cho giao dịch ở một số cổ phiếu bluechip và đặc biệt là nhóm cổ phiếu Chứng khoán diễn ra tích cực trong những phiên đầu tháng 4. Tuy nhiên, hoạt động chốt lời đã tăng mạnh về cuối tháng khi thông tin thực xuất hiện.
Dòng tiền đầu cơ tiếp tục tháo chạy. Hoạt động chốt lời diện ra trên diện rộng với áp lực bán ra tăng mạnh ở hầu hết các nhóm cổ phiếu, mạnh nhất là ở các nhóm cổ phiếu đầu cơ như Bất động sản, Xây dựng và Khai khoáng, vốn đã tăng đáng kể trong giai đoạn trước đó. Đà giảm càng diễn ra mạnh hơn khi dòng tiền đầu cơ ăn theo thông tin kết quả kinh doanh quý 1/2014 cũng tham gia tháo hàng.
Hoạt động bắt đáy diễn ra dè dặt. Áp lực bán ra tăng mạnh khiến thị trường liên tục lao dốc. Điều này đã kích thích dòng tiền bắt đáy tham gia thị trường. Tuy nhiên, do (1) đà lao dốc mạnh của thị trường, (2) việc thiếu vắng thông tin hỗ trợ, và (3) những thông tin ”hình sự” liên tục xuất hiện khiến cho giới đầu tư thận trọng trong việc mở rộng giao dịch.
Sự trở lại của một số cổ phiếu bluechip dẫn dắt. Giao dịch ở nhóm cổ phiếu bluechip có phần trầm lắng trong tháng 4. Tuy nhiên, một số cổ phiếu dẫn dắt thị trường như GAS, MSN... đã tăng điểm trở lại trong những phiên cuối tháng và giúp giảm bớt ảnh hưởng từ việc rút lui của dòng tiền đầu cơ.
Giao dịch ở nhóm cổ phiếu bluechip trong tháng 4 bị ảnh hưởng từ xu hướng đầu cơ ăn theo thông tin kết quả kinh doanh quý 1/2014 và bên cạnh đó là việc khối ngoại đã mua ròng trở lại.
Khối ngoại mua ròng tổng cộng hơn 564 tỷ đồng trong tháng 4 (đã loại trừ giao dịch đột biến). Sau khi bán ròng mạnh trong tháng 3, khối ngoại đã trở lại vị thế mua ròng trong tháng 4.
Cụ thể, trong tháng 4 khối ngoại đã mua ròng hơn 1,745 tỷ đồng trên TTCK Việt Nam, trong đó họ mua ròng 1,572 tỷ đồng trên HOSE và 173 tỷ đồng trên HNX. Đáng chú ý là giao dịch mua ròng tăng mạnh trên HOSE có sự góp sức không nhỏ từ giao dịch thoả thuận của VIC với hơn 1,181 tỷ đồng. Nếu loại bỏ giao dịch đột biến ở cổ phiếu này thì khối ngoại chỉ mua ròng 391 tỷ đồng trên HOSE.
Tuy lực mua của khối ngoại không thực sự mạnh nhưng với hoạt động mua tập trung vào nhóm cổ phiếu bluechip trên cả hai sàn (nổi bật nhất đó là GAS, VCB,PVS...) đã phần nào giúp giảm bớt xu hướng tiêu cực, đặc biệt là trong những phiên giao dịch cuối tháng 4.
Tháng 5/2014: Thông tin các vụ án hình sự và nỗi lo dòng tiền đầu cơ, khối ngoại
Chúng tôi cho rằng các yếu tố sau đây sẽ chi phối xu hướng của TTCK trong tháng 5/2014.
(1) Kết quả kinh doanh quý 1/2014. Những thông tin liên quan đến kết quả hoạt động quý 1/2014 của các doanh nghiệp nhiều khả năng sẽ tiếp tục ảnh hưởng lên giao dịch một số cổ phiếu. Tuy nhiên, lực đẩy từ thông tin này sẽ yếu đi đáng kể khi các cổ phiếu có sức ảnh hưởng lớn lên thị trường hầu hết đã thông báo kết quả kinh doanh.
(2) Mùa chi trả cổ tức. Đại hội đồng cổ đông của các công ty đã diễn ra khá sôi động trong tháng 4. Kế hoạch kinh doanh cho năm 2014 và thông tin chia cổ tức cũng đã được xác định. Do đó, giới đầu tư sẽ chuyển hướng đầu tư nhắm vào các cổ phiếu có chia cổ tức, cổ phiếu thưởng thực hiện trong thời gian tới.
Với hoạt động kinh doanh vẫn còn nhiều khó khăn trong năm 2014 thì có lẽ sẽ khó kỳ vọng xu hướng đầu tư này diễn ra trên diện rộng và thị trường sẽ có sự phân hoá trong tháng 5 dưới tác động của kỳ vọng này.
(3) Nỗi lo dòng tiền khối ngoại. Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tiếp tục cắt giảm quy mô của chương trình nới lỏng định lượng thứ 3 (QE3) lần thứ 4 liên tiếp. Theo đó, ngân hàng trung ương Mỹ cho biết sẽ cắt giảm quy mô của chương trình mua trái phiếu hàng tháng bớt 10 tỷ USD xuống 45 tỷ USD, tức thấp hơn 40 tỷ USD so với tổng quy mô ban đầu. Thị trường cũng đang tìm kiếm chỉ dấu khi nào thì Fed sẽ chấm dứt hẳn chương trình QE3 này.
Những diễn biến này nhiều khả năng sẽ ảnh hưởng đáng kể lên dòng vốn nước ngoài chảy vào các thị trường mới nổi, trong đó có Việt Nam. Việc rút vốn liên tục trong thời gian gần đây của các quỹ ETF càng làm tăng thêm lo ngại này.
(4) Thông tin liên quan đến việc xét xử những vụ án hình sự. Một trong mối quan tâm hàng đầu của giới đầu tư trong tháng 5 là thông tin về xét xử những vụ án hình sự liên quan đến Vinalines, Bầu Kiên, Tổng Giám đốc của BVH, hay như vụ việc thất thoát hàng trăm tỉ đồng tại Vinafood 2… Những thông tin dạng này luôn khiến giới đầu tư e ngại và hạn chế mở rộng giao dịch.
(5) Khoảng trống thông tin tích cực và dòng tiền đầu cơ. Trong bối cảnh nhiều thông tin chưa rõ ràng và thiếu vắng động lực hỗ trợ, nhiều khả năng giới đầu tư sẽ tiếp tục thận trọng và hạn chế giao dịch trong tháng 5. Điều này cũng sẽ khiến hoạt động bán dứt khoát tại các mã cổ phiếu đầu cơ tăng mạnh trước đó diễn ra mạnh mẽ hơn, khi mà tín dụng margin đã được tận dụng triệt để trong thời gian qua.
Phân tích kỹ thuật: VN-Index – Đang trong giai đoạn tích lũy. VN-Index sụt giảm khá mạnh trong tháng 4 nhưng đà giảm có dấu hiệu chững lại vào cuối tháng. Mẫu hình nến xanh đỏ xuất hiện xen kẽ cho thấy giá đang trong giai đoạn tích lũy.
Sau khi cho tín hiệu bán mạnh, chỉ báo MACD đã sụt giảm khá nhiều và hiện đang trong quá trình đi ngang. Nếu VN-Index không có hiện tượng sụt giảm sâu trong các phiên tới thì có thể kỳ vọng tín hiệu mua của MACD xuất hiện trở lại. Tuy nhiên, hai đường +DI, –DI của Directional Movement System vẫn đang duy trì khoảng cách khá xa trong thời gian gần đây nên khả năng có bứt phá mạnh không thực sự cao.
Thanh khoản tiếp tục lao dốc trong suốt nhiều tuần khi khối lượng khớp lệnh vẫn đang ở dưới mức trung bình 20 phiên gần nhất (tương đương 93 triệu đơn vị). Điều này cho thấy nhà đầu tư đang hạn chế giao dịch để phòng ngừa rủi ro VN-Index có điều chỉnh trong ngắn hạn.
Nếu đường SMA100 (tương đương 554-557 điểm) tiếp tục trụ vững và không bị phá vỡ trong thời gian tới thì khả năng hồi phục bền vững sẽ tăng lên. Còn nếu kịch bản phá vỡ xảy ra thì nguy cơ đảo ngược đà tăng trưởng dài hạn là rất lớn.
HNX-Index – Vùng 78.5 – 80 điểm đang là tâm điểm chú ý. Đà giảm mạnh của HNX-Index đã chững lại, hiện tại đang tích lũy và đã hồi phục nhẹ trong tuần cuối tháng 4.
Trong thời gian tới, HNX-Index nhiều khả năng sẽ tiếp tục test ngưỡng hỗ trợ Fibonacci Retracement 261.8% (tương đương vùng 78.5 – 80 điểm). Trong những đợt điều chỉnh gần đây, ngưỡng này đã hỗ trợ rất tốt cho HNX-Index nên được kỳ vọng sẽ tiếp tục trụ vững trong thời gian tới.
Chỉ báo Stochastic Oscillator đang tích lũy trong vùng oversold và nếu Stochastic Oscillator thoát khỏi vùng oversold thì triển vọng ngắn hạn sẽ được cải thiện.
Nếu HNX-Index tiếp tục hồi phục trong thời gian tới thì nhóm MA ngắn hạn (tương đương vùng 81.5 – 83 điểm) sẽ đóng vai trò kháng cự mạnh. Trong bối cảnh thanh khoản xuống thấp và các ngưỡng hỗ trợ bên trên khá dày thì khả năng giằng co mạnh tiếp tục là khá cao.
Nguyễn Đức Cường & Nguyễn Quang Minh (Phòng Nghiên cứu Vietstock)