Cắt điện, nước để Hà Nội quản lý tốt hơn

Tiếp tục chương trình làm việc phiên họp thứ 34, chiều 11/6, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về dự án Luật Thủ đô (sửa đổi).

Nên áp dụng trong trường hợp bất khả kháng

Báo cáo, giải trình thêm tại Phiên họp, Chủ tịch UBND Tp. Hà Nội Trần Sỹ Thanh nêu thực tế, vừa qua có trường hợp, một số công trình như xây dựng khách sạn mini quá tầng, không đúng quy định phòng cháy chữa cháy, "lúc này người dân cũng chưa vào ở, thì trước mắt phải áp dụng biện pháp cắt điện, nước, buộc dừng thi công. Đây chính là áp dụng biện pháp hành chính".

Chủ tịch UBND Tp. Hà Nội kỳ vọng, việc luật giao thêm quyền này cho Chủ tịch UBND xã, Chủ tịch UBND huyện, Chủ tịch UBND thành phố được áp dụng sẽ giải quyết các bất cập trên.

Thống nhất với đề xuất của Tp. Hà Nội, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho rằng, Luật Thủ đô nên cho phép Tp. Hà Nội "trong điều kiện bất khả kháng được áp dụng biện pháp hành chính để thực hiện đúng quy hoạch phát triển Thủ đô".

Cùng quan điểm, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu băn khoăn, "vấn đề này đang vướng mắc ở tên gọi". Phó Chủ tịch đề nghị làm rõ trong luật, "đây là biện pháp hành chính hay là biện pháp xử phạt vi phạm hành chính hay là biện pháp ngăn chặn để xử phạt vi phạm hành chính?".

"Nếu xử phạt thì đã có nhưng chưa hiệu quả, vấn đề là chúng ta ngăn chặn để không tiến hành nữa. Nhưng nếu là biện pháp hành chính thì sẽ mạnh hơn, không xử phạt nữa mà làm mạnh hơn và có lẽ đây mới là đặc thù của luật. Dùng biện pháp ngăn chặn để quản lý tốt hơn”, Phó Chủ tịch Quốc hội nói.

Khuyến khích, bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm

Trình bày Báo cáo một số vấn đề lớn trong giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, dự thảo Luật sau khi tiếp thu, chỉnh lý vẫn giữ bố cục gồm 7 chương và 54 điều, trong đó đã tiếp thu, chỉnh lý cả về nội dung và kỹ thuật tại 36/54 điều so với dự thảo Luật trình Quốc hội tại đầu kỳ họp thứ 7.

Đối với cơ chế thử nghiệm có kiểm soát, trong quá trình thảo luận, có ý kiến đề nghị cân nhắc kỹ việc giao HĐND thành phố được quyền quyết định cho miễn áp dụng quy định của pháp luật; làm rõ việc được miễn trách nhiệm của các bên liên quan và quy định cụ thể trong Luật này.

Để quy định về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát có thể phát huy được hiệu quả trên thực tế, bảo đảm tính khả thi, tạo sự chủ động cho thành phố thì cần sự cho phép HĐND thành phố, trên cơ sở đánh giá về mức độ rủi ro và khả năng kiểm soát, có quyền cho miễn áp dụng một số quy định của pháp luật trong phạm vi giới hạn thử nghiệm như tại khoản 5, Điều 25 của dự thảo Luật.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cũng cho biết, do đây là các nội dung mới, chưa có tiền lệ, lần đầu được triển khai nên mức độ rủi ro thường khá cao, nhiều vấn đề chưa có thực tiễn, chưa thể lường hết được. Nếu không có các quy định về loại trừ, miễn trách nhiệm theo quy định của pháp luật có liên quan thì không thể khuyến khích các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân tích cực tham gia đổi mới sáng tạo.

Do đó, trên cơ sở tham khảo, nâng cấp các quy định của Nghị định số 73/2023/NĐ-CP ngày 29/9/2023 của Chính phủ quy định về khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung, dự thảo Luật đã được chỉnh lý lại theo hướng quy định về việc loại trừ trách nhiệm hoặc không xử lý trách nhiệm với cơ quan, cán bộ, công chức trực tiếp hướng dẫn, kiểm soát quá trình thử nghiệm trong trường hợp đã thực hiện đúng các quy định về trình tự, thủ tục, cơ chế hướng dẫn, kiểm soát, giám sát, có động cơ trong sáng, vì lợi ích chung.

Kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đề nghị, Bộ Tư pháp, Ủy ban Pháp luật, UBND Tp. Hà Nội tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, hoàn chỉnh về mặt kỹ thuật, hoàn chỉnh Báo cáo tiếp thu giải trình chỉnh lý dự thảo luật.

* Trước đó, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về vị trí việc làm các cơ quan thuộc thẩm quyền quản lý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.