Cần chấn chỉnh việc thực hiện quy định về trách nhiệm tham gia phiên tòa xét xử các vụ án hành chính

Vụ Giám đốc kiểm tra III - TANDTC vừa ban hành Công văn 154/CV-GĐKTIII ngày 03/10/2023 về việc trả lời kiến nghị của cử tri gửi tới sau Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV của Đoàn Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Thành phố Hồ Chí Minh.

Công văn 154/CV-GĐKTIII ngày 03/10/2023 nêu rõ: TANDTC nhận được kiến nghị của Đoàn ĐBQH Thành phố Hồ Chí Minh gửi tới sau Kỳ họp thứ 5 Quốc hội khóa XV, do Ban Dân nguyện thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội chuyển đến với nội dung: “Trong thời gian vừa qua, quá trình xét xử các vụ kiện hành chính còn tình trạng mời người đi khiếu kiện đến sau đó Tòa dời lịch, cử tri đề nghị TANDTC có biện pháp khắc phục tình trạng trên, đồng thời trong các vụ kiện hành chính nên mời thêm các ban ngành có liên quan vụ kiện để được giải thích và tranh luận tại phiên xét xử ".

TANDTC có ý kiến về vấn để nêu trên như sau:

1. Thực tế giải quyết, xét xử các vụ án hành chính trong thời gian qua cho thấy còn nhiều phiên tòa xét xử các vụ án hành chính phải hoãn; trong đó có nhiều phiên tòa hoãn vì lý do vắng mặt người đại diện của UBND, Chủ tịch UBND. Kết quả giám sát của Ủy ban Tư pháp của Quốc hội về chấp hành pháp luật tố tụng hành chính năm 2018 và năm 2022 cũng đã chỉ rõ: Vì người đại diện của UBND và Chủ tịch UBND vắng mặt tại phiên tòa, nên hội đồng xét xử không thể yêu cầu phía UBND trình bày quan điểm, ý kiến đối với yêu cầu khởi kiện, không thể tiến hành kiểm tra tài liệu, chứng cứ hoặc đối chất đề làm rõ các tình tiết, chứng cứ trong vụ án.

Để bảo đảm vụ án được giải quyết đúng pháp luật, Tòa án phải hoãn phiên tòa để yêu cầu UBND, Chủ tịch UBND cử người đại diện tham gia phiên tòa, hoặc chờ UBND cung cấp tài liệu, chứng cứ. Tình trạng người đại diện của người bị kiện vắng mặt và Tòa án phải hoãn phiên tòa như nêu trên đã gây bức xúc cho người khởi kiện và ảnh hưởng đến tiến độ, thời hạn và chất lượng giải quyết, xét xử các vụ án hành chính.

Để khắc phục tình trạng nêu trên, Chánh án TANDTC đã chỉ đạo Tòa án các địa phương và các TAND cấp cao xây dựng lịch xét xử hợp lý và thông báo thời gian mở phiên tòa cho các bên đương sự với thời gian hợp lý để UBND, Chủ tịch UBND chủ động bố trí thời gian tham dự hoặc cử người đại diện tham dự phiên tòa. Bên cạnh đó, TANDTC cũng kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tăng cường công tác kiểm tra, chấn chỉnh việc thực hiện quy định về trách nhiệm tham gia phiên tòa tại Chỉ thị số 26/CT-TTg ngày 15/11/2019 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường chấp hành pháp luật tố tụng hành chính và thi hành án hành chính.

2. Về việc mời đại diện của các ban, ngành liên quan tham gia phiên tòa hành chính. Thực tế công tác giải quyết, xét xử các vụ án hành chính thời gian qua cho thấy trong nhiều phiên tòa hành chính, Tòa án đã mời đại diện của các cơ quan, ban, ngành liên quan tham dự và trình bày ý kiến tại phiên tòa. Tiếp thu kiến nghị của cử tri, TANDTC sẽ có hướng dẫn các Tòa án mời đại diện của cơ quan, ban, ngành liên quan trong trong vụ án tham dự phiên tòa để trình bày quan điểm, ý kiến nếu thấy cần thiết và để bảo đảm cho việc giải quyết vụ án đúng pháp luật.

TANDTC trân trọng cảm ơn sự quan tâm của các Đại biểu Quốc hội, của Đoàn ĐBQH đối với công tác xét xử nói chung và trong giải quyết, xét xử các vụ án hành chính nói riêng.