Bộ TN&MT thông tin về nguyên nhân vụ cá chết hàng loạt và gửi thông điệp tới báo chí

Nguyên văn Thông cáo báo chí về hiện tượng cá chết hàng loạt tại các tỉnh Bắc Trung bộ được Bộ này công bố như sau:

"Hiện tượng cá chết hàng loạt, trên diện rộng trong những ngày qua khiến dư luận đặc biệt quan tâm, có khả năng gây nên các yếu tố mất an ninh trật tự. Bộ TN&MT đề nghị các cơ quan báo chí cần bình tĩnh, khách quan và có trách nhiệm, đồng hành cùng các cơ quan quản lý nhà nước để tìm ra nguyên nhân, biện pháp xử lý.

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, các Phó Thủ tướng: Trương Hoà Bình, Trịnh Đình Dũng, Bộ TN&MT đã chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành và 04 tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế điều tra đánh giá, xác định nguyên nhân cá chết để có biện pháp xử lý để sớm ổn định đời sống của nhân dân.

Bộ TN&MT, Bộ NN&PTNT cùng với các Bộ, ngành và các nhà khoa học đã thành lập nhiều đoàn công tác khảo sát, làm việc tại Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên - Huế.

Đây là vấn đề phức tạp, đã xảy ra ở nhiều nơi trên thế giới, đòi hỏi phải có thời gian để xác định nguyên nhân. Có những trường hợp, nhiều nước phải mất nhiều năm để tìm ra nguyên nhân. Mặc dù người dân và cả xã hội hết sức quan tâm, đòi hỏi các cơ quan quản lý nhà nước phải sớm công bố nguyên nhân, tuy nhiên để xác định được cần thiết phải nghiên cứu một cách có hệ thống, bài bản, dựa trên các chứng cứ khoa học.

Hôm nay, Bộ TN&MT chủ trì phối hợp với Bộ NN&PTNT, các Bộ, ngành có liên quan, Viện Hàn lâm KHCN VN, các cơ quan khoa học trong và ngoài nước, GS.TS  Yashuwo Fukuyo, Đại học Tổng hợp Tokyo Nhật Bản để thảo luận về các kết quả điều tra. Đây là cuộc họp đầu tiên giữa các nhà khoa học, các cơ quan quản lý ở Trung ương và địa phương. Các cơ quan, nhà khoa học đã báo cáo các kết quả nghiên cứu bước đầu, cho nhiều ý kiến xác đáng.

Qua nghe báo cáo của Bộ TN&MT, Bộ NN&PTNT, Bộ KH&CN, ý kiến của các địa phương, các nhà khoa học, sau khi thảo luận loại trừ nhiều nguyên nhân khác có thể gây ra, các nhà khoa học và cơ quan quản lý thống nhất nhận định sơ bộ như sau:

1. Có 02 nhóm nguyên nhân chính có thể gây ra hiện tượng cá chết hàng loạt. Thứ nhất, do tác động của các độc tố hoá học thải ra từ hoạt động của con người trên đất liền và trên biển. Thứ hai, do hiện tượng dị thường tự nhiên kết hợp với tác động của con người tạo nên hiện tượng tảo nở hoa của nước mà trên thế giới gọi là hiện tượng thuỷ triều đỏ.

2. Đến thời điểm hiện nay, qua kiểm tra và thu thập chứng cứ, chưa có đủ bằng chứng để kết luận về mối quan hệ của Formosa và các nhà máy đến vấn đề cá chết hàng loạt. Các cơ quan chức năng sẽ tiếp tục điều tra, xác minh, làm rõ. Quan điểm của Chính phủ Việt Nam không chấp nhận đánh đổi tăng trưởng kinh tế bằng việc hy sinh môi trường. Phát triển kinh tế phải đi đôi với bảo vệ môi trường. Trong trường hợp phát hiện vi phạm, sẽ tiến hành xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

3. Qua số liệu quan trắc và đánh giá của các cơ quan nghiên cứu khoa học, cơ quan quản lý nhà nước có liên quan, môi trường nước biển chưa phát hiện các thông số môi trường vượt quy chuẩn quy định.

Để xác định rõ nguyên nhân cụ thể về hiện tượng cá chết hàng loạt và có các giải pháp ứng phó về lâu dài với các thảm họa tương tự, cần tổ chức nghiên cứu làm rõ 02 nhóm nguyên nhân nói trên. Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ chủ trì huy động và điều phối các cơ quan nghiên cứu khoa học để thực hiện các nghiên cứu nói trên. Nếu cần thiết, sẽ huy động các tổ chức khoa học quốc tế để kiểm chứng.

Trong thời gian sớm nhất, Bộ NN&PTNT sẽ cung cấp các kết quả phân tích các độc tố và sẽ đưa ra khuyến cáo về việc tiếp tục hoạt động đánh bắt, nuôi trồng và tiêu thụ hải sản. Các địa phương tổ chức quan trắc chất lượng nước biển ven bờ và có khuyến cáo về các hoạt động du lịch, tắm biển trên địa bàn.

Xin trân trọng cảm ơn sự hợp tác trách nhiệm của các cơ quan thông tấn báo chí".