Áo tiếp quản chức Chủ tịch EU, nỗ lực gia nhập khối của Thổ Nhĩ Kỳ tan vỡ

Ngày 1/7, Áo chính thức tiếp quản chức Chủ tịch Hội đồng Liên minh Châu Âu (EU) từ Bungary. Đây là lần thứ ba Áo giữ vai trò này, sau hai lần trước vào năm 1998 và 2006 và được đánh giá là một nhiệm kì khó khăn khi khối đang phải đối mặt với sự chia rẽ liên quan đến vấn đề nhập cư hay Anh ra khỏi Liên minh Châu Âu.

Đề cập sự kiện này, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu cho rằng, khi Áo giữ chức chủ tịch khối, Thổ Nhĩ Kỳ không nhìn thấy triển vọng tích cực nào với các cuộc đàm phán gia nhập EU. Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ thảo luận vấn đề tự do hóa thị thực với các quan chức EU.

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu 

Theo đó, mối quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Áo đã bị đình trệ nhiều tháng gần đây do lập trường của Áo về vấn đề di cư, cũng như sự chỉ trích đối với những diễn biến tại Thổ Nhĩ Kỳ. Áo cho rằng Liên minh Châu Âu nên dừng các cuộc đối thoại gia nhập của Thổ Nhĩ Kỳ.

Trước cuộc bầu cử Quốc hội và Tổng thống vào 24/6 vừa qua tại Thổ Nhĩ Kỳ, chính phủ liên minh cực hữu của Áo cũng cấm các chính trị gia Thổ Nhĩ Kỳ tiến hành vận động tranh cử trên lãnh thổ nước này. Quyết định này của Áo đã vấp phải sự chỉ trích mạnh mẽ của Thổ Nhĩ Kỳ, gọi đây là lệnh cấm “không dân chủ và phân biệt chủng tộc”.

Thực tế, không chỉ là căng thẳng giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Áo mà mối quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và EU cũng đang xấu đi nhanh chóng thời gian gần đây, khiến các cuộc đàm phán gia nhập EU bị đình trệ.

Các nước EU đã nhiều lần lên tiếng chỉ trích những diễn biến tại Thổ Nhĩ Kỳ không đáp ứng được các tiêu chuẩn của EU trong tiến trình đàm phán gia nhập. Cuộc bầu cử Quốc hội và Tổng thống vừa qua tại Thổ Nhĩ Kỳ với chiến thắng của Tổng thống Erdogan được cho là dấu chấm hết cho các cuộc đàm phán gia nhập EU của Thổ Nhĩ Kỳ. Ngay sau cuộc bầu cử, nhiều lãnh đạo Châu Âu cũng đã bày tỏ lo ngại về tình hình nhân quyền tại Thổ Nhĩ Kỳ.

Tuy nhiên, cho đến hiện tại, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn là một đối tác quan trọng của EU trong việc giúp giảm dòng người di cư đến Châu Âu, trong khi các quốc gia EU cũng sẽ đầu tư nhiều hơn vào hợp tác an ninh với Thổ Nhĩ Kỳ trong lĩnh vực chống khủng bố.

Tuy nhiên, giới quan sát cho rằng, Thổ Nhĩ Kỳ dường như không còn nằm trong quỹ đạo của Liên minh Châu Âu. Một hệ thống chính trị mới được hình thành sau bầu cử Thổ Nhĩ Kỳ không thể dung hòa với các tiêu chuẩn Châu Âu và khi đó tiến trình đàm phán gia nhập giữa EU và Thổ Nhĩ Kỳ sớm hay muộn cũng sẽ kết thúc.