Trung Quốc chặn đường sống của Triều Tiên, liệu Nga có đủ sức gánh?

Ngày 23/9, Bộ Thương mại Trung Quốc đưa ra tuyên bố, Trung Quốc sẽ áp đặt các lệnh cấm vận mới chống Triều Tiên theo đúng nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.

Theo đó, Trung Quốc sẽ hạn chế việc cung cấp nhiên liệu cho Triều Tiên bắt đầu từ ngày 1/10 tới đây. Cụ thể, từ ngày 1/10, Trung Quốc sẽ hạn chế xuất khẩu các sản phẩm dầu cho Triều Tiên không quá 500.000 thùng dầu (tương đương với 60.000 tấn), còn từ 1/1/2018 là không quá 2 triệu thùng/năm.

Tuyên bố của Bộ Thương mại Trung Quốc cũng nêu rõ, bắt đầu từ ngày 23/9, Trung Quốc sẽ ngừng cung cấp cho Triều Tiên khí ngưng tụ và khí hóa lỏng.

Giới quan sát đánh giá, phản ứng quyết liệt này từ phía Bắc Kinh là muốn chứng minh cho quốc tế và Mỹ thấy được sự kiên quyết của Trung Quốc với các hành động hung hăng của Triều Tiên.

Nhiều quốc gia cũng buộc phải từ bỏ hoạt động kinh doanh với Triều Tiên vì lo ngại trừng phạt. Tổng thống Mỹ Donald Trump thời gian qua còn yêu cầu các nước mạnh tay trừng phạt Bình Nhưỡng.

Trước động thái gây sức ép mới nhất từ phía đồng minh Trung Quốc và Mỹ, câu hỏi đặt ra là liệu Triều Tiên có đủ nguồn lực để tiếp tục chương trình phát triển tên lửa tốn kém và hung hăng của mình?

Nga sẽ vẫn bán dầu cho Triều Tiên bất chấp sự cấm đoán của Mỹ

Các chuyên gia phân tích cho rằng, nếu Trung Quốc hạn chế lượng khí đốt và dầu mỏ, Triều Tiên trước mắt vẫn còn người hàng xóm cũng đang chịu cảnh cấm vận hỗ trợ đó là Nga.

Trước đây, Nga đã thẳng thừng từ chối việc ngưng bán dầu cho Triều Tiên. Vấn đề được phía Nga đưa ra không phải bởi lượng dầu nhập khẩu từ Triều Tiên ở số lượng quá lớn và có giá trị quá cao khiến Moscow không thể từ bỏ. Mà là ở chỗ, người dân Triều Tiên vẫn cần phải sống với các nhu cầu tối thiểu. Việc ngừng hẳn cung cấp dầu cho Triều Tiên không phải là cách làm nhân đạo.

Theo các chuyên gia, gần đây Trung Quốc đang dần đứng về phía Mỹ từ bỏ việc hỗ trợ Bình Nhưỡng trong việc nhập khẩu than, tài chính hay dầu mỏ, nhưng Nga thì không. Không những thẳng thắn tuyên bố không dừng việc cấp dầu mỏ cho Triều Tiên, Nga cũng chưa khi nào thừa nhận việc họ là khách hàng lớn của Triều Tiên.

Một quan chức cấp cao của Nga mới đây còn cho biết, Nga sẽ không cho phép Mỹ hay bất cứ quốc gia nào đẩy Triều Tiên vào một cuộc xung đột quân sự bởi đó bị coi là hành động sử dụng vũ khí hủy diệt hàng loạt gần biên giới Nga.

Từ lâu Nga đã là một trong những quốc gia xuất khẩu dầu thô lớn nhất thế giới và từ năm 2010 đã bắt đầu xuất khẩu dầu cho thị trường châu Á. Triều Tiên là một quốc gia được hưởng lợi từ chính sách đa dạng hóa thị trường ngoài châu Âu của Nga.

David Von Hippel, nghiên cứu viên cao cấp của Viện Nautilus về An ninh và Bền vững dẫn các cơ sở dữ liệu vận chuyển Equasis cho biết, Triều Tiên đã mở rộng đội tàu chở dầu bằng việc mua 3 tàu từ Hogla Far East - một công ty của Nga, bất chấp các cấm vận hay lệnh trừng phạt.

Hiện, dầu từ Nga vận chuyển đến bờ biển phía Đông của Triều Tiên có thể được hoàn thành trong 3 ngày. Gần đây, phần lớn các tàu chở dầu của Triều Tiên đã ghé thăm nhà cảng Slavayanka của Nga.

Giới quan chức Mỹ cũng từng chứng tỏ, Triều Tiên đã sáng tạo bằng nhiều cách có thể, lách các lệnh trừng phạt để mua dầu từ Nga. Trong năm nay, ít nhất có 8 tàu hàng Triều Tiên đã rời nước Nga đem theo kiện hàng chở đầy nhiên liệu hướng về đất mẹ, mặc dù trước đó các tàu này đánh lạc hướng bằng cách đăng kí điểm đến khác.

Theo Hệ thống thông tin Kiểm soát Cảng biển Nga, 8 tàu hàng bị phát hiện trên xuất phát từ cảng Vladivostok hoặc Nakhodka thuộc vùng Viễn Đông, và đăng kí nơi đến là Trung Quốc hoặc Hàn Quốc.

Tuy nhiên, sau khi rời Nga, đội tàu này lại được ghi nhận dừng chân ở các cảng Kimchaek, Chongjin, Hungnam và Najin của Triều Tiên. Không có chiếc tàu nào tới Trung Quốc và phần lớn trong số đó quay trở lại nước Nga.

Như vậy có thể thấy, với khả năng tìm cách né tránh các biện pháp trừng phạt của Liên Hiệp Quốc, cùng sự trợ giúp từ Nga, Triều Tiên sẽ vẫn có khả năng suy tổn và tiếp tục chương trình phát triển hạt nhân chiến lược.