Sau 4 năm Hiệp định CPTPP có hiệu lực, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang Australia đã vươn lên vị trí thứ 6 và được kỳ vọng sẽ có bước tăng trưởng mới sau chuyến thăm của Toàn quyền Australia David Hurley vào đầu tháng 4/2023 vừa qua.
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), Australia từng là thị trường nhập khẩu thủy sản đứng thứ 9 của Việt Nam vào năm 2018. Năm 2019, Hiệp định CPTPP có hiệu lực. Tới năm 2022, sau 4 năm thực thi CPTPP, Australia đã trở thành thị trường đơn lẻ đứng thứ 6 của thủy sản Việt Nam.
Kể từ năm 2018 tới 2022, trong top 6 thị trường, chỉ có Australia có kim ngạch nhập khẩu thủy sản từ Việt Nam tăng trưởng liên tục. Từ mức 197 triệu USD năm 2018, XK thủy sản đã tăng 85% lên 365 triệu USD vào năm 2022. Tỷ trọng của thị trường Australia do vậy cũng tăng từ 2,2% lên 3,3% tổng XK thủy sản của Việt Nam.
Theo phân tích của chuyên gia, thị trường mở rộng cửa cùng với các ưu đãi thuế quan từ hiệp định thương mại tự do CPTPP mang lại cơ hội gia tăng XK thủy sản sang Australia trong thời gian qua.
Tăng đột biến và chiếm tỷ trọng lớn nhất trong các sản phẩm XK sang Australia sau 4 năm là tôm chân trắng. Năm 2022, XK sản phẩm này sang Australia đạt 259,5 triệu USD, tăng 171% so với 112 triệu USD năm 2018, trước khi hiệp định CPTPP có hiệu lực. Doanh thu từ tôm đã chiếm 71% giá trị XK thủy sản năm 2022, so với năm 2018 con số này là 49%.
Trái lại, XK cá tra sang Australia bị giảm tỷ trọng từ 24% xuống còn 10%. So với năm 2018, XK cá tra Việt Nam sang Australia giảm 18%, từ 47 triệu USD xuống còn 38 triệu USD.
Nằm trong top 3 mặt hàng thủy sản XK sang Australia có cá chẽm (barramundi) chiếm 6% doanh số XK với trị giá gần 21 triệu USD năm 2022. Cá chẽm XK của Việt Nam chủ yếu là sản phẩm nuôi của công ty Australia tại Việt Nam. Cá chẽm là loài được ưa chuộng không chỉ ở Australia mà cả ở Mỹ vì dễ chế biến, thịt nạc, ít xương.
Ngoài ra, Australia cũng nhập khẩu một lượng đáng kể các sản phẩm hải sản khác của Việt Nam và có doanh số tăng mạnh trong những năm qua. Chẳng hạn, cá trích tăng 158% sau 5 năm, cá ngừ tăng 81%, cá đục tăng 143%, cá chai tăng 255%, nghêu tăng 68%, nước mắm tăng 190%...
Trong những năm qua, quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam-Australia có nhiều bước phát triển mạnh mẽ, trong đó, hợp tác kinh tế-thương mại giữa hai nước là điểm sáng, với kim ngạch thương mại hai chiều năm 2022 đạt gần 15,7 tỷ USD, tăng gần 27% so với năm 2021, đưa Australia trở thành đối tác thương mại lớn thứ 7 của Việt Nam và Việt Nam trở thành đối tác thương mại lớn thứ 10 của Australia.
Riêng lĩnh vực thủy sản, Việt Nam đang giữ vị trí số 1 trên thị trường Australia, chiếm 23% nhập khẩu thủy sản của Austria năm 2022. Tỷ trọng này cao hơn rất nhiều so với con số 13% cách đây 5 năm, cho thấy sự bứt phá mạnh mẽ của hàng thủy sản Việt Nam sang Australia nhờ mối quan hệ hợp tác thương mại tốt đẹp và các hiệp định FTA với thị trường này gồm AANZFTA, CPTPP và RCEP. Đặc biệt, sau Hiệp định CPTPP, các sản phẩm thủy sản như tôm, cá tra, hải sản của Việt Nam nhập khẩu vào Australia đều được hưởng mức thuế 0%.