Điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Buprenorphine

Theo số liệu từ Bộ Công an, Việt Nam có khoảng hơn 225.000 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý. Nghiện ma túy được coi là bệnh mạn tính của não bộ, hiện chưa có phương thuốc đặc hiệu để chữa khỏi. Các giải pháp cai nghiện hiệu quả không cao, tỷ lệ tái nghiện lên đến trên 90%. Vì vậy, trên thế giới, điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế hiện được coi là một trong những giải pháp ưu việt hiện nay, chủ yếu là điều trị bằng Methadone và Buprenorphine.

Ông Nguyễn Hoàng Long - Cục trưởng Cục Phòng, chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) cho biết, với người nghiện các chất dạng thuốc phiện thì hiện nay cả nước có hơn 54.000 người đang điều trị bằng Methadone.

Mặc dù Methadone là biện pháp an toàn và hiệu quả cao song việc bệnh nhân phải đến cơ sở y tế hằng ngày để uống cũng là một trở ngại, đặc biệt là ở các tỉnh miền núi, vùng sâu, vùng xa. Để khắc phục điểm yếu này, Bộ Y tế đã đưa vào thuốc Buprenorphine.

Người nghiện ma túy uống thuốc cai nghiện tại Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh Điện Biên

Theo ông Long, thuốc Buprenorphine với những lợi ích tương tự như Methadone giúp người nghiện các chất dạng thuốc phiện giảm lệ thuộc vào heroin hoặc thuốc phiện, giảm hội chứng cai; phòng được các bệnh lây truyền qua đường máu như HIV, viêm gan B, viêm gan C; giảm tử vong do dùng quá liều heroin; giảm các hành vi phạm pháp và giúp người nghiện phục hồi chức năng tâm lý xã hội, lao động và hòa nhập cộng đồng.

Tại Việt Nam, điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Buprenorphine đã được thí điểm ban đầu từ năm 2015 trong khuôn khổ 2 nghiên cứu của Trường Đại học Y Hà Nội và Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS TP.HCM.

Kết quả đánh giá cho thấy hiệu quả của điều trị Buprenorphine cho thấy rất nhiều ưu điểm cụ thể: Thuốc có tác dụng kéo dài tới 72 giờ, do vậy bệnh nhân ngậm thuốc 2-3 ngày/lần nên giảm thời gian đi lại tới cơ sở y tế; không có hoặc không phải tăng liều ARV và liều Buprenorphine khi cùng điều trị cho bệnh nhân nhiễm HIV; ít tác dụng phụ hơn…

Cục trưởng Nguyễn Hoàng Long nhấn mạnh, Buprenorphine sẽ không thay thế Methadone, mà bổ sung thêm một sự lựa chọn cho người bệnh.

Trước mắt, Bộ Y tế sẽ chính thức đưa Buprenorphine vào các điểm điều trị cai nhiện tại 3 tỉnh Điện Biên, Sơn La, Nghệ An và các tỉnh miền núi, sau đó có kế hoạch mở rộng ra toàn quốc.