Vụ án oan kéo dài 30 năm ở Cleveland (Mỹ): Sai lầm của báo chí

Cho tới nhiều tháng tiếp theo, cái chết của Marilyn vẫn còn được nhắc đến trên các báo.Và nhiều năm tiếp theo, người đàn ông này phải chịu án oan chỉ vì những thông tin vội vàng của báo chí đưa ra thời gian đó.

Người chồng trở thành nghi phạm

Marilyn Sheppard, 31 tuổi, là một phụ nữ khá nổi tiếng ở Cleveland bởi cô dạy học tại nhà thờ Methodist Bay và có những hoạt động rất tích cực trong các công tác xã hội. Samuel H. Sheppard, 30 tuổi, là một bác sĩ trẻ sinh ra trong một gia đình danh tiếng có truyền thống nhiều người làm bác sĩ. Họ sở hữu một bệnh viện tư nhân với hơn 110 giường bệnh. Tại thời điểm bị giết hại, Marilyn đang mang thai tháng thứ 4.

Theo lời của Sam, đêm hôm đó anh xem phim rất muộn và ngủ quên tại phòng khách. Nửa đêm, Sam giật mình tỉnh giấc. Linh cảm có chuyện chẳng lành, anh chạy vội lên phòng ngủ của vợ, anh nghe thấy tiếng rên khẽ trong phòng. Marilyn nằm gục trên sàn, người đầy máu. Sam kiểm tra nhịp tim của cô, nó đập rất yếu và rồi ngừng hẳn. Anh chạy sang phòng bên, cậu con trai vẫn ngủ ngon lành.

Có tiếng động phía dưới nhà, Sam chạy vội ra phía cầu thang nhìn xuống và thấy một người mặc áo sơ mi trắng vội vã rời khỏi nhà qua đằng cửa chính đã bị mở.

Sam đuổi theo người này tới tận bãi cỏ gần nhà, hai người đã giằng co nhau tại đây cho đến khi Sam bị đánh bất tỉnh. Anh không nhớ mình đã bất tỉnh trong bao lâu. Khi tỉnh dậy, anh quay lại nhà và gọi điện cho ngài thị trưởng và cũng là hàng xóm của mình, Spencer Houk, nhờ giúp đỡ. Houk và vợ ông, Esther vội vàng tới nhà Sam. Bà Esther chạy lên tầng kiểm tra Marilyn trong khi chồng bà gọi điện thoại cho cảnh sát. Lúc đó là 5 giờ 57 ngày 4/7/1954.

Một bài báo viết về bác sĩ Sam và vụ án

Sáng chủ nhật, người dân Cleveland đón ngày mới với cái tin sốc được đăng tải trên rất nhiều tờ báo ở Cleveland, “Vợ bác sĩ Sam Sheppard bị sát hại ngay tại nhà.” Cho tới nhiều tháng tiếp theo, cái chết của Marilyn vẫn còn được nhắc đến trên các báo. Và nhiều năm tiếp theo, người đàn ông này phải chịu án oan chỉ vì những thông tin vội vàng của báo chí đưa ra thời gian đó.

6 giờ, cảnh sát đã có mặt tại nhà Sam. Sau khi lên phòng ngủ kiểm tra, cảnh sát quay lại phòng khách, hỏi Sam vài câu về vụ việc, sau đó quay sang nói với ngài thị trưởng Spencer Houk rằng, vụ án này đặc biệt nghiêm trọng, nó vượt quá khả năng điều tra của phòng cảnh sát Bay Village. Thị trưởng Houk đồng ý liên hệ với sở cảnh sát Cleveland, yêu cầu các chuyên viên từ viện điều tra khoa học và những nhân viên điều tra nổi tiếng tham gia vào quá trình điều tra. Anh trai bác sĩ Sam, bác sĩ Steve cũng có mặt không lâu sau đó. Steve nhanh chóng đưa Sam tới bệnh viện Bay View để điều trị chấn thương khi giằng co với hung thủ. 

Chưa đầy một tiếng sau đó, ngôi nhà của bác sĩ Sam đã chật cứng các phóng viên, những người hàng xóm hiếu kì cũng vây kín. 8 giờ sáng, Samuel R. Gerber, chuyên viên điều tra nhiều kinh nghiệm nhất tại Cleveland và cũng là nhân viên pháp y có mặt tại hiện trường. Theo Gerber, Marilyn bị giết trong khoảng thời gian từ 3 giờ đến 4 giờ sáng, chiếc đồng hồ đeo tay của cô dừng ở lúc 3 giờ 15. Trên đầu Marilyn có tới 35 vết thương. Trong căn phòng, không có dấu hiệu nào của sự đột nhập từ bên ngoài. 

Trong quá trình thẩm vấn bác sĩ Sam những ngày sau đó, các nhân viên điều tra đã hỏi về mối quan hệ của Sam với vợ và xác thực tin đồn mối quan hệ tình cảm giữa anh với một nhân viên y tá cũ ở bệnh viện Bay View, Susan Hayes. Họ cũng đặt ra rất nhiều thắc mắc về chuyện gì đã xảy ra trong khoảng thời gian 2-3 tiếng Sam phát hiện ra Marilyn bị giết? Tại sao anh không gọi cảnh sát ngay lúc đó? Tại sao không có dấu hiệu của sự đột nhập? Tại sao cảnh sát không tìm thấy dấu vân tay khác trong nhà? Tại sao con chó nhà bác sĩ Sam không sủa khi mọi việc diễn ra… Bác sĩ Sam chỉ có một câu trả lời duy nhất là “Tôi không biết”.

Có rất nhiều thông tin trái chiều liên quan đến vụ án được cảnh sát cập nhật. Có người gọi điện thoại đến thông báo, một vài giờ trước khi xảy ra án mạng, họ nhìn thấy một người đàn ông mặc áo sơ mi trắng xuất hiện gần nhà bác sĩ Sam. Có thông tin cho rằng, mối quan hệ của Sam và Marilyn thời  gian gần đây đang có vấn đề. Sam đã phủ nhận thông tin đó và khẳng định không hề có chuyện hai người có ý định ly hôn, cũng không hề có mối quan hệ tình cảm nào giữa anh và Susan Haynes. Theo Sam, anh gặp Haynes một lần duy nhất trong chuyến công tác gần đây tới Los Angeles.

Những câu chuyện và những bức ảnh về Susan Haynes lập tức xuất hiện trên các tờ báo vào ngày hôm sau. Khi trả lời phỏng vấn của báo chí, Haynes có nhắc đến chuyện gặp Sam trên chuyến bay đến Los Angeles, theo cô, mối quan hệ giữa hai người không như lời Sam kể. Hai người bạn của Marilyn là Don và Nancy Ahern đã ăn tối cùng với gia đình Sheppard vào ngày 3/7, một ngày trước khi Marilyn bị giết, cũng kể lại rằng Marilyn đã nói với họ trong bữa tối hôm đó là cuộc hôn nhân của hai người đang gặp khó khăn... Câu chuyện xung quanh Susan Haynes và những tin đồn đoán về ý định ly hôn của Sam và Marilyn được đăng tải tràn lan trên báo đã khiến cho bác sĩ Sam trở thành nghi phạm số một liên quan đến vụ giết vợ. 

Nhiều thông tin trái chiều

Phiên tòa xét xử bác sĩ Sam thu hút được sự chú ý của rất nhiều người, đặc biệt là giới báo chí Cleveland. Có nhiều thông tin trái chiều được đưa ra tại phiên tòa. Bác sĩ Steve, anh trai Sam là người đầu tiên đứng ra làm chứng bảo vệ Sam trong phiên tòa ngày 2/12/1954. Theo Steve, Sam và vợ không hút thuốc, điếu thuốc cháy dở được tìm thấy trong nhà vệ sinh ở nhà Sam hôm xảy ra án mạng chứng tỏ ngôi nhà đã có sự xuất hiện của người lạ. 

Hai nhân viên kỹ thuật tại bệnh viện Bay View đã làm chứng cho việc Sam bị thương ngay hôm xảy ra án mạng. Bác sĩ Charles Elkins cũng xác nhận Sam bị đau đốt sống cổ, răng bị sứt và có một số vết thâm trên mặt chứng tỏ anh vừa tham gia một cuộc xô xát.

Tại tòa, Sam đã thừa nhận mối quan hệ tình cảm của mình với Susan Haynes, tuy nhiên, mối quan hệ này đã chấm dứt hai năm về trước. Hầu hết những bằng chứng cụ thể đều ủng hộ bác sĩ Sam và luật sư của anh. Tuy nhiên, lời khai không đúng sự thật trước đó về mối quan hệ tình cảm với Susan Haynes, cùng với những tin đồn về mối quan hệ đang bị rạn nứt với Marilyn được đăng tải tràn lan trên báo chí lại gây bất lợi cho Sam.

Ngày 20/12/1954, bốn ngày trước lễ Giáng sinh, bác sĩ Sam bị tuyên án chung thân cho tội danh giết người dã man. Sam Sheppard đã đón Giáng sinh tại nhà tù. Ngày 7/1/1955, mẹ bác sĩ Sam tự tử bằng một phát đạn vào đầu vì không chịu đựng được bản án dành cho con trai mình. 11 ngày sau đó, cha bác sĩ Sam cũng qua đời do xuất huyết dạ dày. Việc lo lắng quá nhiều cho con trai mình trong suốt 6 tháng kể từ khi vụ án xảy ra được coi là nguyên nhân chính khiến ông qua đời.

Sam Sheppard tưởng như phải sống trọn những năm tháng còn lại sau song sắt nhà tù nếu như không có sự xuất hiện của Tiến sĩ Paul Kirk, một chuyên gia hình sự được biết đến như một nhà tội phạm học ở Mỹ. Khi tiến sĩ Paul Kirk được phép xem lại hiện trường vụ án tại nhà bác sĩ Sam, ông đã tìm ra được rất nhiều bằng chứng chứng minh sự vô tội của bác sĩ Sam. Hồ sơ kháng cáo của luật sư Corrigan bao gồm một tập tài liệu dày 56 trang do Tiến sĩ Pauld Kirk cung cấp với những bằng chứng mới. Bản kháng cáo đã chỉ ra 29 lỗi sai của thẩm phán Edward Blythin, người chủ trì phiên tòa, cùng với sự thiếu công bằng trong quá trình điều tra vụ án năm đó.

Tại phiên tòa, luật sư Corrigan và một thẩm phán tại Tòa tối cao cho rằng, dư luận cũng chính là một yếu tố lớn gây nên án oan đối với bác sĩ Sam bởi những bài viết của các phóng viên đã tác động đến phán quyết của bồi thẩm đoàn. Tuy nhiên, tháng 4/1956, Tòa án tối cáo Ohio vẫn đã giữ nguyên bản án đối với bác sĩ Sam sau những nỗ lực kháng cáo của luật sư Corrigan.

Minh oan

Năm 1961, 7 năm sau khi vụ án xảy ra, luật sư William Corrigan qua đời. Người thay ông nhận vụ án này là luật sư F. Lee Bailey, một luật sư trẻ đầy tham vọng, người đã tìm thêm được nhiều sai sót trong quá trình tố tụng trong việc xét xử Sam.

Trong phiên tòa phúc thẩm, nhiều chi tiết bất ngờ được luật sư Bailey đưa ra. Trong đó, chi tiết quan trọng nhất là hung thủ là một kẻ thuận tay trái, trong khi bác sĩ Sam thuận tay phải. Đây là một trong số những bằng chứng quan trọng chứng minh Sam vô tội.

Ngày 16/7/1964, 10 năm 12 ngày sau khi xảy ra vụ án mạng, thẩm phán Tòa án tối cao Mỹ, Weinman đã đưa ra phán quyết mới dựa trên hồ sơ kháng cáo của luật sư Bailey, theo đó bác sĩ Sam Pheppard được tuyên trắng án và được trả tự do. Theo thẩm phán Weinman, người phải chịu trách nhiệm cho việc chịu án oan của Sam chính là giới báo chí Cleveland. 

Sau khi được thả tự do, bác sĩ Sam kết hôn với Ariane, 33 tuổi. Cuộc hôn nhân với Ariane được coi là khởi đầu lại tốt đẹp cho bác sĩ Sam. Tuy nhiên, bản thân bác sĩ Sam đã không lấy lại tinh thần sau hơn 10 năm chịu án oán. Cuộc sống của anh xuống dốc nhanh chóng. Quay trở lại với nghề bác sĩ, Sam đã sơ ý làm chết bệnh nhân. Chán nản, anh bắt đầu uống rượu, nghiện rượu, nghiện ma túy và đánh bạc. Năm 1968, Ariane đệ đơn ly dị. Bác sĩ Sam chuyển đến Columbus và quyết tâm cai nghiện, sau đó làm việc cho một trung tâm điều trị thần kinh. Năm 1969, Sam kết hôn với một cô gái trẻ 20 tuổi, Colleen Strickland, con gái người quản lý của mình tại trung tâm. Ngày 6/4/1970, bác sĩ Sam Sheppard được phát hiện đã chết trong nhà riêng của mình. Nguyên nhân cái chết được xác định là do suy gan.

Năm 1985, Reesse Sheppard, cậu con trai của bác sĩ Sam, tình cờ nhìn thấy bức ảnh những đứa con của một người chịu án tử hình tên đứng bên ngoài hàng rào một nhà tù ở Texas, đợi bản án dành cho cha mình được thi hành. Bức ảnh này đã gây xúc động cho Reese, anh quyết định viết một cuốn sách về người cha của mình. Trong cuốn sách có đoạn, “Bệnh tật không phải lý do giết chết cha tôi. Một trái tim tan vỡ sau tất cả những chuyện đã xảy ra mới chính là lý do.” Anh cũng tham gia những cuộc biểu tình phản đối án tử hình.

Trong một buổi truyền hình phát sóng toàn quốc mà Reesse Sheppard được mời đến trò chuyện về những vụ án oan, Reese đã nói: “Một buổi sáng tháng 7, mẹ tôi nằm chết trên giường với vô số vết thương trên người. Cha tôi bị đánh bất tỉnh, nằm gục trên bãi cỏ phía trước nhà. Bên ngoài, các phương tiện truyền thông không ngừng đưa tin về vụ án của gia đình tôi, và họ khẳng định cha tôi là kẻ giết người trước khi Cơ quan điều tra vào cuộc. Kết quả là cha tôi phải chịu án oan và ngồi tù nhiều năm.”