Việt Nam phản ứng trước tuyên bố về lập trường của Mỹ ở Biển Đông

Tại họp báo thường kỳ Bộ Ngoại giao chiều 15/7, trả lời câu hỏi của phóng viên liên quan đến tuyên bố của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo về lập trường của Mỹ đối với các yêu sách biển ở Biển Đông, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng nêu rõ:

“Hoà bình, ổn định, hợp tác và phát triển tại Biển Đông là nguyện vọng và mục tiêu chung của các nước ở Biển Đông, khu vực và cộng đồng quốc tế. Việc tôn trọng trật tự pháp lý trên biển và thực thi đầy đủ, thiện chí, trách nhiệm Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 có ý nghĩa quan trọng để thực hiện các mục tiêu đó”.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng

Bà Hằng nhấn mạnh: “Việt Nam hoan nghênh lập trường của các nước về vấn đề Biển Đông phù hợp với luật pháp quốc tế và chia sẻ quan điểm, như đã nêu trong tuyên bố dịp Hội nghị cấp cao ASEAN 36, rằng Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 là khuôn khổ pháp lý điều chỉnh mọi hoạt động trên biển và đại dương.

Việt Nam mong rằng các nước sẽ nỗ lực đóng góp vào việc duy trì hoà bình, ổn định, hợp tác tại Biển Đông và giải quyết các tranh chấp thông qua đối thoại cùng các biện pháp hoà bình khác theo luật pháp quốc tế vì lợi ích chung, phù hợp với nguyện vọng của các nước trong khu vực và cộng đồng quốc tế. Việt Nam luôn đóng góp tích cực và có trách nhiệm vào quá trình này”.

Chiều 13/7 giờ Mỹ (rạng sáng 14/7 theo giờ Việt Nam), Bộ Ngoại giao Mỹ đã ra tuyên bố bác bỏ gần như mọi tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông. Đây được coi là một thay đổi cứng rắn hơn trong chính sách Biển Đông của Mỹ.

Hãng tin AP cho biết Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ra tuyên bố bác bỏ gần như toàn bộ tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông. Theo tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ, Ngoại trưởng Mike Pompeo khẳng định các tuyên bố chủ quyền Bắc Kinh ở Biển Đông là hoàn toàn "trái pháp luật".

Ngày 3/7, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đăng lên mạng xã hội Twitter: “Mỹ nhất trí với một số quốc gia Đông Nam Á rằng cuộc tập trận của Trung Quốc tại Biển Đông mang tính khiêu khích. Chúng tôi phản đối những yêu sách trái pháp luật của Trung Quốc”.

Ngày 2/7, Lầu Năm Góc cho biết các cuộc tập trận của Trung Quốc là động thái mới nhất trong loạt sự kiện để thực thi yêu sách trái pháp luật và gây bất lợi cho những nước Đông Nam Á tại Biển Đông.

Trước đó, ngày 2/6, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pomeo cho biết Mỹ phản đối những yêu sách chủ quyền về Biển Đông do Trung Quốc gửi tới Liên hợp quốc, cho rằng những yêu sách này là bất hợp pháp. Trên tài khoản Twitter, ông Pompeo nêu rõ: “Chúng tôi bác bỏ những yêu sách chủ quyền bất hợp pháp và nguy hiểm của Trung Quốc ở Biển Đông. Các nước thành viên LHQ cần đoàn kết để bảo vệ luật pháp quốc tế và quyền tự do trên biển”.

Theo phán quyết công bố ngày 12/7/2016 của Tòa Trọng tài ở La Haye (Hà Lan), yêu sách của Trung Quốc về "các quyền lịch sử" đối với các vùng biển nằm trong "đường 9 đoạn" là trái với Công ước Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982 (UNCLOS).

Phán quyết của Tòa Trọng tài khẳng định Trung Quốc không có căn cứ lịch sử nào về vùng biển ở Biển Đông và Bắc Kinh không có cơ sở pháp lý để đưa ra những tuyên bố về "các quyền lịch sử" đối với những nguồn tài nguyên trong cái mà Bắc Kinh gọi là "đường 9 đoạn".

Liên quan tới vấn đề Biển Đông, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam nhiều lần nhấn mạnh: “Việt Nam khẳng định có đầy đủ căn cứ pháp lý và chứng cứ lịch sử về chủ quyền không tranh cãi của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Vì vậy, mọi việc làm của các bên khác trên quần đảo Trường Sa, Hoàng Sa mà không có sự đồng ý của Việt Nam đều là bất hợp pháp và vô giá trị”.