Để đánh giá việc bổ nhiệm cán bộ, công chức có sai phạm hay không cần căn cứ trên các yêu cầu đối với vị trí công tác đang cần bổ nhiệm nhân sự và quy trình bổ nhiệm cán bộ, công chức.
Vừa qua, Báo Công lý nhận được thư từ một số cán bộ công tác tại cơ quan trực thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN- PTNT) tại một tỉnh miền núi phía Bắc. Cụ thể nội dung thư như sau:
“Hiện nay, Trưởng phòng Hành chính tổ chức của cơ quan tôi được Sở NN- PTNT của tỉnh bổ nhiệm từ lái xe (hưởng lương mã ngạch 01010) từ năm 2008 và đến thời điểm hiện nay (tháng 10/2016 vẫn hưởng lương lái xe mã ngạch 01010) nhưng lại được hưởng phụ cấp trách nhiệm 0,3 từ năm 2008 cho đến thời điểm hiện tại.
Thấy hiện tượng bất thường, đến tháng 08/2014, một số cán bộ của cơ quan tôi đã có văn bản hỏi Sở Nội vụ của tỉnh về trường hợp này và được Sở Nội vụ trả lời “Đây là trường hợp bổ nhiệm cán bộ không đúng quy định”; nhưng Sở NN-PTNT vẫn không có ý kiến khắc phục. Đến thời điểm tháng 08/2015, một số cán bộ của cơ quan tôi lại có văn bản sang Sở Nội vụ và được Sở Nội vụ trả lời “Trường hợp cán bộ này thuộc quyền quản lý của Sở NN - PTNT và Sở Nội vụ đã có ý kiến với Sở NN - PTNT để Sở xử lý theo thẩm quyền”. Nhưng từ tháng 08/2015 đến nay Sở NN – PTNT của tỉnh vẫn không có ý kiến chỉ đạo để khắc phục trường hợp bổ nhiệm cán bộ không đúng qui định. Vậy việc bổ nhiệm này được pháp luật quy định như thế nào và chúng tôi cần phải làm gì để giải quyết dứt điểm vụ việc này?”
Để trả lời cho câu hỏi trên của một số cán bộ ngành nông nghiệp tại tỉnh miền núi phía Bắc, PV đã có một buổi trao đổi với Luật sư Trương Quốc Hòe về vấn đề này.
Luật sư Trương Quốc Hòe
PV: Thưa luật sư, theo ý kiến của luật sư thì để xác định có sai phạm trong việc bổ nhiệm cán bộ, công chức trong trường hợp này hay không cần dựa trên các tiêu chí như thế nào?
Luật sư Trương Quốc Hòe: Để đánh giá việc bổ nhiệm cán bộ, công chức có sai phạm hay không cần căn cứ trên các yêu cầu đối với vị trí công tác đang cần bổ nhiệm nhân sự và quy trình bổ nhiệm cán bộ, công chức. Cụ thể như sau:
Thứ nhất, về yêu cầu đối với vị trí công tác đang cần bổ nhiệm nhân sự:
Trước tiên, một người để được bổ nhiệm một chức vụ nào đó cần phải đáp ứng các điều kiện về mặt chủ thể được bổ nhiệm. Theo điều 6 Quyết định số 27/2003/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành quy chế bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, luân chuyển, từ chức, miễn nhiệm cán bộ, công chức lãnh đạo thì các điều kiện bổ nhiệm bao gồm:
“1. Đạt tiêu chuẩn chung của cán bộ, công chức và tiêu chuẩn cụ thể của từng chức danh bổ nhiệm theo quy định của Đảng và Nhà nước;
2. Có đầy đủ hồ sơ cá nhân được cơ quan chức năng có thẩm quyền xác minh rõ ràng, trong đó có kê khai tài sản, nhà, đất theo quy định;
3. Tuổi bổ nhiệm:
a. Cán bộ, công chức bổ nhiệm lần đầu không quá 55 tuổi đối với nam và không quá 50 tuổi đối với nữ;
b. Riêng các chức vụ trưởng phòng, phó trưởng phòng các quận, huyện và tương đương, tuổi bổ nhiệm lần đầu không quá 45 tuổi (đối với cả nam và nữ);
c. Trường hợp cán bộ, công chức đã thôi giữ chức vụ lãnh đạo, sau một thời gian công tác nếu được xem xét để bổ nhiệm giữ chức vụ lãnh đạo, thì điều kiện về tuổi thực hiện như quy định khi bổ nhiệm lần đầu;
4. Có đủ sức khoẻ để hoàn thành nhiệm vụ được giao;
5. Không trong thời gian bị thi hành kỷ luật từ hình thức khiển trách đến cách chức.”
Như vậy, người lái xe trên nếu muốn được bổ nhiệm vào chức vụ Trưởng phòng hành chính tổ chức của một cơ quan trực thuộc Sở nông nghiệp và Phát triển nông thôn thì cần phải đạt các tiêu chuẩn chung của cán bộ, công chức đó là: có quốc tịch Việt Nam, có lý lịch rõ ràng, phẩm chất chính trị, đạo đức tốt, đủ sức khỏe để thực hiện nhiệm vụ và có văn bằng, chứng chỉ phù hợp với vị trí đó yêu cầu. Bên cạnh đó, người lái xe trên cũng phải đủ tuổi được bổ nhiệm đó là (không quá 55 tuổi nếu như là bổ nhiệm lần đầu); không trong thời gian bị thi hành kỷ luật từ hình thức khiển trách đến cách chức; có đủ các điều kiện khác được quy định đối với vị trí đó ghi nhận trong các quyết định của UBND ở mỗi địa phương hoặc trong các văn bản, quy chế của chính sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tại tỉnh thành đó.
Khi đáp ứng đủ các điều kiện trên thì người lái xe này có thể được bổ nhiệm làm Trưởng phòng hành chính tổ chức của cơ quan trực thuộc sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khi cơ quan có biên chế.
Thứ hai, về thẩm quyền và quy trình bổ nhiệm:
Xét thời điểm người lái xe được bổ nhiệm: Tại tiểu mục 3 Mục III Phần I Thông tư liên tịch số 61/2008/TTLT-BNN-BNV Hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, cấp huyện và nhiệm vụ quản lý nhà nước của UBND cấp xã về nông nghiệp và phát triển nông thôn quy định như sau:
“3. Biên chế:
a) Việc xác định biên chế, bố trí cán bộ, công chức, viên chức của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phải căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ của Sở và chức danh tiêu chuẩn ngạch công chức, viên chức nhà nước theo quy định của pháp luật;
b) Căn cứ vào khối lượng công việc, tính chất, đặc điểm cụ thể về quản lý ngành, lĩnh vực trên địa bàn tỉnh, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Giám đốc Sở Nội vụ xác định biên chế hành chính của Sở để trình Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh quyết định trong tổng biên chế hành chính nhà nước của tỉnh;
c) Biên chế sự nghiệp của các đơn vị thuộc Sở do Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh quyết định theo phân cấp.”.
Như vậy, theo quy định trên thì Chủ tịch UBND cấp tỉnh có thẩm quyền quyết định về biên chế của các đơn vị thuộc Sở, Giám đốc Sở chỉ có quyền bổ nhiệm, miễn nhiệm Trưởng phòng tổ chức của cơ quan trực thuộc Sở nông nghiệp và Phát triển nông thôn nếu đã có quyết định phân cấp của UBND cấp tỉnh.
Trình tự bổ nhiệm cũng đã được quy định rất rõ ràng, cụ thể tại Điều 7 Quyết định 27/2003/QĐ-TTg. Theo đó, khi bổ nhiệm người lái xe trên vào vị trí Trưởng phòng hành chính tổ chức của cơ quan trực thuộc Sở NN & PTNN thì cần phải đảm bảo các bước sau:
- Bước 1: Cơ quan, đơn vị có nhu cầu bổ nhiệm cán bộ, công chức lãnh đạo trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt về chủ trương, số lượng và dự kiến phân công công tác đối với chức vụ sẽ bổ nhiệm.
- Bước 2: Cơ quan có thẩm quyền phê duyệt kế hoạch trên.
- Bước 3: Lãnh đạo cơ quan, đơn vị đề xuất nhân sự từ nguồn nhân sự tại chỗ hoặc nguồn nhân sự từ nơi khác theo đúng quy định.-
Bước 4: Quyết định bổ nhiệm.
Tựu chung lại, nếu người lái xe đã được bổ nhiệm không đạt các điều kiện theo quy định và quy trình bổ nhiệm không được tiến hành đầy đủ thì việc bổ nhiệm người lái xe vào vị trí trưởng phòng Hành chính tổ chức là trái với quy định pháp luật.
PV: Trong vụ việc này, Sở Nội vụ đã có văn bản trả lời về việc bổ nhiệm không đúng quy định. Vậy với tư cách là công dân phát hiện hành vi sai phạm, các công chức có thể đề nghị tới cơ quan nào để xử lý dứt điểm vụ việc này?
Luật sư Trương Quốc Hòe: Tại Điều 2 Thông tư số 15/2014/TT-BNV hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Sở nội vụ thuộc UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Phòng Nội vụ thuộc UBND huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh quy định về nhiệm vụ và quyền hạn của Sở Nội vụ như sau:
“18. Thực hiện công tác kiểm tra, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan đến công tác nội vụ theo quy định của pháp luật và theo sự phân công hoặc ủy quyền của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh; thực hiện các quy định về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, các quy định về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; xử lý theo thẩm quyền các vi phạm pháp luật, hoặc tham mưu cho cấp có thẩm quyền xử lý các vi phạm pháp luật trên các lĩnh vực công tác được giao theo quy định của pháp luật”.
“24. Quản lý tổ chức bộ máy, biên chế công chức, cơ cấu ngạch công chức, vị trí việc làm, cơ cấu viên chức theo chức danh nghề nghiệp và số lượng người làm việc trong các cơ quan, đơn vị thuộc, trực thuộc Sở Nội vụ; quản lý hồ sơ, quyết định việc tuyển dụng, tiếp nhận, sử dụng, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, điều động, biệt phái, nâng bậc lương, bổ nhiệm ngạch, chuyển ngạch, thay đổi chức danh nghề nghiệp, đánh giá, khen thưởng, kỷ luật, đào tạo, bồi dưỡng và các chế độ, chính sách khác đối với công chức, viên chức, người lao động thuộc thẩm quyền quản lý của Sở Nội vụ theo quy định và theo sự phân công hoặc ủy quyền của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh”.
Như vậy, Sở nội vụ cũng là đơn vị có nhiệm vụ quản lý hồ sơ, quyết định về việc bổ nhiệm… đối với công chức, viên chức, người lao động thuộc thẩm quyền quản lý của Sở Nội vụ theo quy định và theo sự phân công hoặc ủy quyền của UBND cấp tỉnh; tiếp nhận, giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan đến công tác nội vụ; thực hiện các quy định về chống tham nhũng, tiêu cực…
Vì cán bộ, công chức của Phòng thuộc Sở NN&PTNT trong vụ việc này đã có đơn gửi tới Sở Nội vụ để hỏi về việc bổ nhiệm và được trả lời việc bổ nhiệm không đúng quy định và đã có ý kiến với Sở NN - PTNT để Sở xử lý theo thẩm quyền nên các cán bộ, công chức của cơ quan có thể thực hiện một trong hai công việc như sau:
Thứ nhất, có văn bản đề nghị Sở Nội vụ cung cấp văn bản về việc ý kiến tới Sở NN&PTNT để đề nghị Sở xử lý theo thẩm quyền. Căn cứ trên Văn bản này, làm đơn khiếu nại tới Giám đốc Sở NN&PTNT để khiếu nại về hành vi thực hiện không đúng chức năng, nhiệm vụ được giao của chính Giám đốc Sở NN&PTNT (bao gồm cả hành vi không giải quyết khiếu nại, đề nghị của công dân đã được cơ quan khác chuyển tới và hành vi bổ nhiệm nhân sự trái quy định pháp luật).
Thứ hai, làm đơn khiếu nại trực tiếp tới Giám đốc Sở NN&PTNT về hành vi bổ nhiệm nhân sự trái quy định pháp luật.
Thời hạn giải quyết khiếu nại lần đầu không quá 30 ngày, kể từ ngày thụ lý; đối với vụ việc phức tạp thì thời hạn giải quyết có thể kéo dài hơn nhưng không quá 45 ngày, kể từ ngày thụ lý.
Ở vùng sâu, vùng xa đi lại khó khăn thì thời hạn giải quyết khiếu nại không quá 45 ngày, kể từ ngày thụ lý; đối với vụ việc phức tạp thì thời hạn giải quyết có thể kéo dài hơn nhưng không quá 60 ngày, kể từ ngày thụ lý.
Kết thúc thời hạn trên, nếu không nhận được quyết định giải quyết khiếu nại của Giám đốc Sở NN&PTNT hoặc không đồng ý với kết quả giải quyết khiếu nại (Quyết định giải quyết khiếu nại) thì có quyền gửi đơn khiếu nại lần 2 tới Chủ tịch UBND cấp tỉnh đề đề nghị giải quyết.
Trong trường hợp nếu việc bổ nhiệm này là trái pháp luật thì chủ thể có thẩm quyền bổ nhiệm sẽ thu hồi, hủy bỏ quyết định bổ nhiệm mà mình đã ban hành.
Xin cảm ơn luật sư!