Vị tướng suốt cuộc đời vì nước, vì dân

Những tháng năm binh lửa đầy tự hào

Trung tướng Nguyễn Quốc Thước sinh ngày 3/2/1926, tại xã Nghi Diên, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An trong một gia đình thuần nông ở vùng đất giàu truyền thống cách mạng. Chính nền tảng quê hương và gia đình là cái nôi đã hun đúc nên ý chí ham học, bản tính trung thực, kiên cường, bất khuất và luôn giữ đạo nghĩa của Tướng Thước.

Với sự nỗ lực, cố gắng không biết mệt mỏi cùng với những đóng góp to lớn trong suốt cuộc đời của ông đã dành cho Tổ quốc, Trung tướng Nguyễn Quốc Thước đã vinh dự được tôn vinh là 1 trong 10 Công dân ưu tú của Thủ đô năm 2022. Đồng thời, ông còn được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Tư lệnh Quân khu 4, nguyên Tư lệnh Quân đoàn 3. Ông là đại biểu Quốc hội các khóa VIII, IX, X.

Để có được như ngày hôm nay, Trung tướng Nguyễn Quốc Thước đã phải trải qua những tháng năm binh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn, gian khổ, gắn liền với những cuộc chiến vệ quốc vĩ đại của dân tộc.

19 tuổi, chàng thanh niên trí thức Nguyễn Quốc Thước được vinh dự kết nạp bí mật vào Việt Minh (tháng 4/1945). Sau khi giành chính quyền tại địa phương, ông làm Phó bí thư rồi Bí thư Huyện đoàn Nghi Lộc. Đến đầu năm 1949, Nguyễn Quốc Thước tình nguyện nhập ngũ, đi học Trường Lục quân Trần Quốc Tuấn (nay là Trường Sĩ quan Lục quân 1) khóa 5. Cuối năm 1950 ra trường, ông vào chiến trường Bình-Trị-Thiên, cùng đơn vị vượt qua muôn vàn khó khăn, giữ vững địa bàn, phát động kháng chiến giành thắng lợi.

Trong Chiến dịch Trung Hạ Lào cuối năm 1953, đầu năm 1954, với cương vị Phó đại đội trưởng rồi Đại đội trưởng, ông đã chỉ huy đơn vị phối hợp cùng các đơn vị bạn và bộ đội Pa-thét Lào chiến đấu dũng cảm, mưu trí, tiêu diệt nhiều tiểu đoàn lính Âu-Phi, bắt tù binh, thu vũ khí của địch, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ Quân ủy Trung ương và Tổng Tư lệnh giao là kìm chân lực lượng lớn chủ lực của địch từ xa, tạo điều kiện cho chiến trường chính Điện Biên Phủ giành thắng lợi…

Tuổi trẻ, thanh xuân của ông đã gắn liền với các cuộc chiến đấu trên khắp 3 miền Bắc – Trung – Nam và ở cả 3 chiến trường Việt Nam – Lào – Campuchia. Ông đã tham gia hàng trăm trận lớn, nhỏ, trong đó, có những trận đánh do ông trực tiếp chỉ huy được Bác Hồ gửi thư khen ngợi, như trận Chư-Pa ở Tây Nguyên (tháng 1/1969) do ông làm Trung đoàn trưởng.

Trở về cuộc sống đời thường với bao nhiệt huyết

Chiến tranh kết thúc, may mắn hơn nhiều đồng đội khác đã anh dũng hy sinh nằm lại ở chiến trường, Trung tướng Nguyễn Quốc Thước bình an trở về trong niềm vui khôn xiết của bản thân và gia đình. Trong thời chiến, ông là người chỉ huy kiên cường, tài giỏi, thì ở thời bình ông là vị tướng sống rất mẫu mực, là đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An các khóa VIII, IX, X, tên tuổi và những dấu ấn của ông trong suốt 3 nhiệm kỳ Quốc hội vẫn lưu giữ trong ký ức của nhiều người.

Ông là đại biểu luôn tích cực phát biểu và nổi tiếng với phong cách thẳng thắn, có lúc rất quyết liệt, gay gắt. Ông luôn tâm niệm dù là đại biểu kiêm nhiệm, còn phải lo nhiều nhiệm vụ chuyên môn khác, nhất là khi làm Tư lệnh Quân khu 4, nhưng với cương vị là đại biểu của nhân dân, do nhân dân tín nhiệm bầu ra thì không cũng thể mang tiếng là “nghị gật”. Vì thế, ông nổi tiếng với những phát biểu, chất vấn thẳng thắn, trách nhiệm...

Không chỉ lúc đang còn làm việc, mà ngay cả khi đã nghỉ hưu, trước những vấn đề nóng của đất nước, từ công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng hay tình hình Biển Đông, ông luôn có những góp ý, bình luận sắc sảo được dư luận cả nước đánh giá cao. Ông tâm niệm: “Tôi là một người lính. Tôi và rất nhiều đồng đội đã hy sinh xương máu và những người lính của tôi cũng đã nằm xuống để bảo vệ Tổ quốc. Vì vậy, trong thời bình, còn sức lực tôi còn chiến đấu để bảo vệ quyền lợi của người dân”.

Bên cạnh đó, Trung tướng Nguyễn Quốc Thước còn tích cực tham gia xây dựng địa phương, giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ; sống mẫu mực, được cấp ủy, chính quyền địa phương tin tưởng, tín nhiệm, có uy tín cao, lan tỏa trong nhân dân. Đặc biệt, ông luôn tích cực tham gia các hoạt động tình nghĩa, nhất là đối với thương binh, thân nhân liệt sĩ, các đồng chí, đồng đội có hoàn cảnh khó khăn. Điều ông trăn trở nhất suốt đời binh nghiệp “là còn nhiều lắm những hài cốt liệt sĩ trong chiến tranh, kể cả trên đất mẹ cũng như đất khách vẫn còn chưa tìm lại được”.

Bởi thế, mỗi dịp tháng Bảy tri ân, dù sức khỏe đã rất yếu, nhưng vị tướng già vẫn luôn mong muốn có thể tự mình đến thắp hương cho đồng đội, những người đã cùng ông vượt qua “mưa bom, bão đạn”, vượt qua những gian nguy vì lý tưởng cao đẹp là giải phóng đất nước, giành độc lập, tự do cho dân tộc, hạnh phúc cho nhân dân…

Với 97 năm tuổi đời, 76 năm tuổi Đảng, Trung tướng Nguyễn Quốc Thước là người tiêu biểu cho sự kiên cường, tâm huyết, sống trung thực, chân thành của người Nghệ An. Ông là vị tướng trí dũng, kiên trung, có nhiều đóng góp quan trọng vào công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và xây dựng đất nước.

Với những đóng góp của mình, Trung tướng Nguyễn Quốc Thước đã vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng nhiều Huân, Huy chương cao quý và mãi là tấm gương sáng để các thế hệ con cháu trên đất nước Việt Nam học tập, noi theo.