Vị thế, vai trò của Tòa án trong hoạt động tư pháp ngày càng được nâng cao

Tham dự Hội nghị có các đồng chí: Trương Tấn Sang, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước, Trưởng ban Ban chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ương; Nguyễn Xuân Phúc, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ; Nguyễn Văn Hiện, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội; Nguyễn Hòa Bình, Ủy viên Trung ương Đảng, Viện trưởng VKSNDTC; đại diện lãnh đạo Văn phòng Trung ương Đảng, Văn phòng Chủ tịch nước; Văn phòng Quốc hội; lãnh đạo Bộ Công an, Bộ Tư pháp; Liên đoàn Luật sư Việt Nam; Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam…

Về phía TAND có đồng chí Trương Hòa Bình, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án TANDTC; đồng chí Bùi Ngọc Hòa, Phó Chánh án Thường trực TANDTC; các đồng chí Phó Chánh án TANDTC, Chánh án TAQS Trung ương; các Thẩm phán TANDTC; thủ trưởng các đơn vị trực thuộc TANDTC; các thành viên Ủy ban Thẩm phán TAND cấp cao tại Hà Nội, Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh; cán bộ chủ chốt của TAND 63 tỉnh, thành phố và các TAQS Quân khu, TAQS khu vực; lãnh đạo TAND các quận, huyện TAND TP. Hà Nội…

Chánh án TANDTC Trương Hòa Bình phát biểu khai mạc Hội nghị

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Chánh án TANDTC Trương Hòa Bình nêu rõ: Năm 2015 vừa qua, các Tòa án triển khai thực hiện các nhiệm vụ công tác với khối lượng công việc rất lớn, trong bối cảnh tình hình tội phạm tuy đã được kiềm chế, nhưng vẫn còn diễn biến phức tạp; các tranh chấp dân sự và khiếu kiện hành chính có xu hướng gia tăng về số lượng; thẩm quyền của Tòa án tiếp tục được mờ rộng. Bên cạnh nhiệm vụ giải quyết, xét xử các loại vụ án, TAND các cấp còn phải khẩn trương chuẩn bị các điều kiện về nhân sự cũng như cơ sở vật chất; tiến hành sắp xếp, tổ chức lại hệ thống TAND để kịp thời thi hành Hiến pháp năm 2013, Luật Tổ chức TAND năm 2014. Ngoài ra, các Tòa án còn phải tiếp tục triển khai thực hiện các nhiệm vụ cải cách tư pháp theo tinh thần Nghị quyết số 49-NQ/TW, Kết luận số 79-KL/TW và Kết luận số 92-KL/TW của Bộ Chính trị. Năm 2015 cũng là năm kỷ niệm 70 năm ngày Truyền thống TAND (13/9/1945 - 13/9/2015), mở ra một giai đoạn phát triển mới của TAND, TAQS các cấp. Trước yêu cầu nhiệm vụ đặt ra rất nặng nề, trong bối cảnh các Tòa án còn nhiều khó khăn về đội ngũ cán bộ, Thẩm phán và điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị hoạt động; việc thay đổi về mô hình, cơ cấu tổ chức bộ máy Tòa án các cấp theo Luật Tổ chức TAND năm 2014 và quá trình sắp xếp, bố trí lại đội ngũ cán bộ của các đơn vị, cũng tạo ra những khó khăn nhất định cho việc triển khai các nhiệm vụ công tác. Để đảm bảo hoàn thành các yêu cầu nhiệm vụ, đặc biệt là trong thực hiện các chỉ tiêu công tác mà Nghị quyết của Quốc hội đã đề ra, đòi hỏi các Tòa án cần có sự cố gắng nỗ lực rất lớn.

Các đại biểu tham dự Hội nghị

Tuy nhiên, được sự quan tâm chỉ đạo thường xuyên và sâu sát của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Quốc hội, đặc biệt là sự quan tâm chỉ đạo chặt chẽ, sát sao của Chủ tịch nước; sự phối hợp chặt chẽ của các Bộ, Ban, ngành ở Trung ương và Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; sự quan tâm phối hợp, giúp đỡ của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương; đồng thời, trên cơ sở quán triệt các nghị quyết của Đảng, Quốc hội về công tác tư pháp và cải cách tư pháp, với tinh thần nỗ lực, quyết tâm chính trị cao, ngay từ đầu năm, Ban cán sự Đảng, lãnh đạo TANDTC đã ban hành các Nghị quyết, Chỉ thị về lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm công tác Tòa án năm 2015; sâu sát trong chỉ đạo điều hành; chủ động đề ra các chương trình, kế hoạch công tác với các nhiệm vụ và biện pháp cụ thể, tổ chức thực hiện quyết liệt tại các Tòa án và đặc biệt là sự cố gắng nỗ lực của toàn thể cán bộ, công chức Tòa án các cấp nên trong năm 2015, các nhiệm vụ trọng tâm công tác của Tòa án được triển khai thực hiện có hiệu quả; tiếp tục có nhiều chuyển biến tích cực, góp phần giữ vững ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và sự phát triển chung của đất nước. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác của các Tòa án cũng còn một số hạn chế, thiếu sót, nên các đại biểu tại Hội nghị cần nêu cao tinh thần trách nhiệm, tập trung trí tuệ, tham gia thảo luận dân chủ, thẳng thắn nhìn nhận, tìm ra nguyên nhân và đề ra các giải pháp để khắc phục kịp thời.

Công việc của các Tòa án trong năm 2016 và những năm tiếp theo là rất lớn, trách nhiệm trước Đảng, trước nhân dân ngày càng cao, Chánh án Trương Hòa Bình mong muốn các lãnh đạo, Thẩm phán, cán bộ, công chức TAND, TAQS các cấp cần nỗ lực phấn đấu, đoàn kết, ra sức thi đua trên các mặt công tác, để hoàn thành tốt các nhiệm vụ chính trị được giao.

Phó Chánh án Thường trực TANDTC Bùi Ngọc Hòa đọc báo cáo công tác Tòa án năm 2015

Thay mặt lãnh đạo TANDTC, Phó Chánh án Thường trực TANDTC Bùi Ngọc Hòa trình bày Báo cáo tổng kết công tác năm 2015 và phương hướng nhiệm vụ 2016 của TAND. Theo đó, năm 2015, yêu cầu nhiệm vụ đặt ra là rất nặng nề và với sự thay đổi về mô hình, cơ cấu tổ chức bộ máy Tòa án các cấp theo Luật Tổ chức TAND năm 2014, cũng như quá trình sắp xếp, bố trí lại đội ngũ cán bộ của các đơn vị cũng tạo ra những khó khăn nhất định trong việc triển khai các nhiệm vụ công tác của các Tòa án. Tuy nhiên, được sự quan tâm chỉ đạo thường xuyên và sâu sát của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước; sự phối hợp chặt chẽ của các ban, ngành ở Trung ương và Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; sự quan tâm phối hợp, giúp đỡ của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương; dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Cán sự Đảng và lãnh đạo TANDTC, các Tòa án đã có nhiều cố gắng, chủ động đề ra các chương trình, kế hoạch công tác với các giải pháp cụ thể và tổ chức thực hiện một cách quyết liệt, nên về cơ bản đã triển khai thực hiện có hiệu quả những nhiệm vụ trọng tâm công tác của năm 2015.

Năm 2015, các Tòa án đã giải quyết 399.058 vụ án các loại trong tổng số 426.728 vụ án đã thụ lý (đạt tỷ lệ 93.5%); số vụ án còn lại hầu hết là mới thụ lý và còn trong thời hạn giải quyết theo quy định của pháp luật. So với cùng kỳ năm trước, số vụ án đã thụ lý tăng 11.690 vụ; đã giải quyết tăng 13.702 vụ; tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do lỗi chủ quan của Tòa án là 1,35% (giảm 0,26%). Mặc dù số lượng các loại vụ án phải giải quyết tăng gần 12.000 vụ việc, nhưng tỷ lệ giải quyết từng loại vụ án đều vượt chỉ tiêu xét xử đề ra từ đầu năm. Đã hạn chế đến mức thấp nhất các vụ việc để quá hạn luật định do lỗi chủ quan của Tòa án. Các Toà án đã triển khai sâu rộng việc nâng cao chất lượng tranh tụng tại các phiên toà, đảm bảo cho những người tham gia tố tụng thực hiện đầy đủ các quyền và nghĩa vụ của họ, đã phối hợp với Viện kiểm sát cùng cấp tổ chức 4.102 “Phiên tòa rút kinh nghiệm” (tăng 288 phiên tòa so với cùng kỳ năm 2014), do đó, chất lượng xét xử, giải quyết các loại án tiếp tục được nâng lên.

Công tác xét xử các vụ án hình sự trong năm qua về cơ bản đảm bảo đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, nhiều vụ án lớn, đặc biệt nghiêm trọng hoặc các vụ án được dư luận xã hội quan tâm đã được các Tòa án khẩn trương nghiên cứu hồ sơ để đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh, đáp ứng yêu cầu chính trị của địa phương cũng như cả nước, đặc biệt là các vụ án trọng điểm về tham nhũng phải đưa ra xét xử trước Đại hội Đại biểu toàn quốc của Đảng lần thứ XII. Đã tổ chức 9.000 phiên tòa xét xử lưu động, qua đó góp phần nâng cao ý thức pháp luật và tinh thần đấu tranh phòng, chống tội phạm trong quần chúng nhân dân. Hình phạt mà Tòa án áp dụng đối với các bị cáo đảm bảo nghiêm minh, tương xứng với tính chất, mức độ, hành vi và nhân thân của người phạm tội trong từng vụ án. Đã chủ động làm tốt công tác hòa giải trong giải quyết các vụ án dân sự và tổ chức đối thoại trong giải quyết các vụ án hành chính. Việc giải quyết các vụ việc dân sự và vụ án hành chính đã bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của các bên đương sự, tỷ lệ hoà giải thành trong giải quyết các vụ việc dân sự đạt 50%, tăng 6.850 vụ so với cùng kỳ năm trước.

Đồng chí Trương Hòa Bình trao Kỷ niệm chương cho các cá nhân

Cùng với việc thực hiện tốt công tác giải quyết, xét xử các loại vụ án, công tác xây dựng pháp luật và đảm bảo áp dụng thống nhất pháp luật; công tác tổ chức cán bộ; công tác đào tạo, tập huấn chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ, công chức, trong năm qua, các Tòa án đã nghiêm túc triển khai việc thi hành Hiến pháp năm 2013; triển khai thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ về cải cách tư pháp. Bên cạnh đó, các mặt công tác khác như: Quản lý kinh phí, thống kê - tổng hợp, hợp tác quốc tế, văn phòng, thông tin tuyên truyền và các hoạt động thể thao, văn hóa xã hội cũng có nhiều chuyển biến tích cực, góp phần vào việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị chung của các Tòa án…

Khẳng định những thành tích trong năm 2015, Phó Chánh án Thường trực TANDTC Bùi Ngọc Hòa nhấn mạnh: Trong năm qua, mặc dù yêu cầu nhiệm vụ đặt ra là rất nặng nề và trước những khó khăn về thay đổi cơ cấu tổ chức, nhưng về cơ bản các Tòa án đã triển khai thực hiện tốt các nhiệm vụ trọng tâm công tác đã đề ra. Đó không chỉ là kết quả của sự cố gắng, nỗ lực của đội ngũ cán bộ, công chức TAND các cấp trong năm 2015 mà còn là kết quả của cả quá trình triển khai thực hiện nghiêm túc các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội về công tác tư pháp và cải cách tư pháp trong những năm qua, như: Nghị quyết số 08, Nghị quyết số 49, Kết luận số 79, Kết luận số 92 của Bộ Chính trị cũng như các Nghị quyết số 37, Nghị quyết số 63, Nghị quyết số 69, Nghị quyết số 96... của Quốc hội. Hiệu quả các mặt hoạt động của Tòa án trong những năm qua và đặc biệt là trong năm 2015 đã có nhiều chuyển biến tích cực, góp phần quan trọng vào việc giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội của đất nước, tạo môi trường ổn định cho phát triển kinh tế xã hội.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang chụp ảnh với các đại biểu khách mời và Ban lãnh đạo TANDTC

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang ghi nhận và đánh giá cao những thành tích của TAND, TAQS các cấp đã đạt được trong năm 2015. Vị thế, vai trò, trách nhiệm của Thẩm phán và Tòa án trong hoạt động tư pháp được nâng cao hơn trước. Đồng thời, đòi hỏi của Đảng, Nhà nước và nhân dân đối với Tòa án trong việc thực hiện nhiệm vụ bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, bảo vệ chế độ XHCN, quyền và nghĩa vụ hợp pháp của tổ chức và cá nhân cũng cao hơn. Bên cạnh những kết quả đã đạt được, Chủ tịch nước cũng chỉ rõ một số hạn chế của Tòa án các cấp cần phải khắc phục và đề nghị lãnh đạo Tòa án các cấp đánh giá kỹ những hạn chế yếu kém, xác định rõ nguyên nhân, nhất là các nguyên nhân chủ quan để đề ra các giải pháp khắc phục.

Năm 2016 là năm đầu tiên triển khai thực hiện các nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thử XII của Đảng; tổ chức bầu cử Đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016-2021; nước ta tiếp tục hội nhập quốc tế sâu rộng, nhất là việc hình thành Cộng đồng kinh tế ASEAN, triển khai Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU, Việt Nam - Liên minh kinh tế Á - Âu... trong bối cảnh tình hình quốc tế, khu vực diễn biến hết sức phức tạp, tình hình kinh tế - xã hội đất nước còn nhiều khó khăn. Cùng với đó, nhiệm vụ của các Tòa án năm 2016 và các năm tới là hết sức nặng nề. Chủ tịch nước yêu cầu đội ngũ cán bộ, công chức các Tòa án phát huy truyền thống vẻ vang 70 năm xây dựng, phát triển và tin tưởng rằng các Tòa án nhất định sẽ vượt qua mọi khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ, tiếp tục có những đóng góp to lớn hơn nữa vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN. Nhân dịp năm mới 2016 và chuẩn bị đón Xuân Bính Thân, Chủ tịch nước chúc toàn thể cán bộ, công chức, người lao động TAND, TAQS các cấp cùng gia đình sức khỏe, hạnh phúc, đạt nhiều thành tích mới và đón Tết cổ truyền Bính Thân phấn khởi, vui tươi, tiết kiệm, đầm ấm. 

Tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch nước, Chánh án TANDTC Trương Hòa Bình bày tỏ niềm biết ơn sâu sắc trước sự quan tâm sâu sát của Chủ tịch nước trong việc lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác Tòa án cũng như quá trình cải cách tư pháp của TAND các cấp; cảm ơn lãnh đạo các Bộ, Ban, ngành ở Trung ương, Thành ủy, Tỉnh ủy và chính quyền các địa phương đã luôn quan tâm, tạo điều kiện cho Tòa án trong thực hiện nhiệm vụ chính trị. Các ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch nước sẽ được Ban cán sự Đảng, lãnh đạo TANDTC bổ sung, quán triệt cụ thể vào các Nghị quyết, Chỉ thị của TANDTC nhằm lãnh đạo Tòa án các cấp thực hiện tốt chức năng xét xử, thực hiện quyền tư pháp của quốc gia; bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ XHCN, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân; phục vụ có hiệu quả công cuộc đổi mới của đất nước, đáp ứng yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN.

Cũng tại Hội nghị, TANDTC đã tổ chức trao tặng Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp Tòa án" cho 19 cá nhân là lãnh đạo các Bộ, ban, ngành ở Trung ương vì đã có nhiều thành tích, công lao đóng góp cho sự phát triển của Tòa án các cấp.