Tổng thống Erdogan: “Thổ Nhĩ Kỳ sẽ dọn sạch khu vực biên giới Syria nếu Nga không hành động”

Các chiến binh nổi dậy Syria do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn tập hợp khi một phương tiện quân sự tiến gần thị trấn biên giới Tal Abyad, Syria ngày 24 tháng 10 năm 2019

Ngày 26/10, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan tuyên bố nước này sẽ "quét sạch các phần tử khủng bố" ở khu vực biên giới nước này giáp miền Bắc Syria nếu các lực lượng người Kurd tại Syria không rút khỏi khu vực này sau thời hạn chót 150 giờ đặt ra trong thỏa thuận Sochi giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Nga.

Nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ ám chỉ tới Các Đơn vị bảo vệ nhân dân người Kurd (YPG) mà Ankara liệt vào tổ chức khủng bố.

Thời hạn 150 giờ đồng hồ nói trên có hiệu lực tới 15 giờ (giờ GMT) ngày 29/10 tới, tức 22 giờ cùng ngày giờ Việt Nam.

Ankara xem YPG là một tổ chức khủng bố có liên quan đến phiến quân người Kurd ở đông nam Thổ Nhĩ Kỳ. Cuộc tấn công Syria của Thổ Nhĩ Kỳ, được phát động sau khi Tổng thống Donald Trump rút 1.000 lính Mỹ khỏi khu vực, đã thu hút sự chỉ trích từ các đồng minh NATO của Thổ Nhĩ Kỳ.

Nếu khu vực này không được dọn sạch khỏi những kẻ khủng bố vào cuối 150 giờ, thì chúng tôi sẽ tự xử lý tình huống này và sẽ làm tất cả các công việc dọn dẹp, Tổng thống Erdogan nói trong một bài phát biểu tại Istanbul.

Nga đã cảnh báo YPG rằng họ sẽ phải đối mặt với toàn bộ lực lượng của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ, lớn thứ hai trong NATO, nếu không rút được máy bay chiến đấu và vũ khí khỏi khu vực được chỉ định ở phía Đông Bắc Syria trong thời hạn đã thỏa thuận.

Nga cho biết 300 quân cảnh nước này đã tới Syria hỗ trợ cho hoạt động rút lui của YPG khỏi bán kính 30km từ biên giới Syria-Thổ Nhĩ Kỳ theo một thỏa thuận mới đạt được với Thổ Nhĩ Kỳ.

Đầu tuần này, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã thông qua biên bản ghi nhớ chung và nhất trí triển khai các lực lượng hỗn hợp tới khu vực diễn ra chiến dịch quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ tại Syria.

Theo nội dung thỏa thuận, bắt đầu từ 16h00 ngày 23/10 vừa qua,  lực lượng quân cảnh Nga và lực lượng biên phòng Syria sẽ triển khai tại khu vực biên giới bên phía Syria, ngoài khu vực diễn ra chiến dịch của Thổ Nhĩ Kỳ, và tạo điều kiện cho các tay súng YPG rút đi khỏi bán kính 30km từ biên giới Syria - Thổ Nhĩ Kỳ trong vòng 150 giờ.

Sau đó, các lực lượng tuần tra chung Nga-Thổ Nhỹ Kỳ sẽ bắt đầu sứ mệnh ở phía Tây và Đông. Hai bên sẽ áp dụng các biện pháp khẩn cấp để ngăn chặn sự thâm nhập của các tay súng khủng bố.

Erdogan cũng cáo buộc Liên minh châu Âu nói dối vì họ đã hứa viện trợ 6 tỷ euro (6,7 tỷ USD) để giúp đỡ khoảng 3,6 triệu người tị nạn Syria hiện đang sống ở Thổ Nhĩ Kỳ nhưng chỉ cung cấp một nửa số tiền đó. Thổ Nhĩ Kỳ đã chi khoảng 40 tỷ euro cho người tị nạn, ông Erdogan nói thêm.

Tổng thống đã lặp lại một mối đe dọa trước đó là sẽ mởi cửa cho người tị nạn đến châu Âu nếu các nước châu Âu không cung cấp thêm hỗ trợ tài chính để giúp tái định cư họ trong một khu vực an toàn của Hồi giáo mà Thổ Nhĩ Kỳ muốn thành lập ở phía bên kia biên giới Thổ Nhĩ Kỳ thuộc Syria.

Nếu các kế hoạch trở lại của Thổ Nhĩ Kỳ (của người tị nạn) không được hỗ trợ, chúng tôi sẽ không có lựa chọn nào khác ngoài việc mở biên giới. Chúng tôi sẽ mở cửa các biên giới để người tị nạn có thể đi đến châu Âu.

Các đồng minh NATO của Thổ Nhĩ Kỳ, bao gồm cả Hoa Kỳ, đã chỉ trích sự xâm nhập quân sự của họ ở phía Đông Bắc Syria, vì sợ rằng nó sẽ làm suy yếu cuộc chiến chống lại phiến quân Nhà nước Hồi giáo.

Trong một động thái chắc chắn sẽ làm điên đảo thêm nữa, cựu công tố viên và điều tra viên của Liên hợp quốc Carla del Ponte nói trong một cuộc phỏng vấn được công bố vào thứ Bảy rằng Erdogan nên bị điều tra và truy tố về tội ác chiến tranh về Chiến dịch mùa xuân hòa bình.

Để cho Erdogan có thể xâm chiếm lãnh thổ Syria và tiêu diệt người Kurd là không thể tin được, Carla del Ponte nói.

Từ lâu, Ankara đã cáo buộc các đồng minh phương Tây đã nhắm mắt làm ngơ trước những gì họ nói là mối đe dọa an ninh nghiêm trọng mà họ phải đối mặt với các chiến binh người Kurd có trụ sở ở cả bên trong Thổ Nhĩ Kỳ và ở Syria.

Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu phát biểu trong một cuộc họp báo ở Ankara, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 26 tháng 10 năm 2019.

Bộ trưởng Ngoại giao Mevlut Cavusoglu đã bảo vệ thông tin của Thổ Nhĩ Kỳ tại Syria vào thứ Bảy. Cavusoglu nói rằng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ cung cấp viện trợ nhân đạo cho dân thường ở đó và sẽ không dung thứ cho bất kỳ vi phạm nhân quyền nào trong các khu vực nơi các lực lượng của họ đang hoạt động.

Cavusoglu, phát biểu tại một cuộc họp báo chung với Ngoại trưởng Đức Heiko Maas cũng nói rằng, không có chuyện ép buộc người tị nạn trở về Syria. Tổ chức Ân xá Quốc tế tuần này cho biết Thổ Nhĩ Kỳ đang hồi hương một số người tị nạn chống lại mong muốn của họ đối với những gì họ nói vẫn là một khu vực xung đột.

Ankara nói rằng hơn 350.000 người tị nạn Syria đã tự nguyện trở về nước họ.