Tọa đàm về kinh nghiệm viết bản án

Mục tiêu của buổi tọa đàm là cung cấp cho Thẩm phán và cán bộ ngành TAND hiểu rõ hơn về những quy định của pháp luật Việt Nam và một số kinh nghiệm của quốc tế trong việc viết bản án.

Tại buổi tọa đàm, các đại biểu được ông Đặng Xuân Đào, Chánh tòa Tòa Kinh tế TANDTC truyền đạt các quy định của pháp luật Việt Nam trong việc ban hành bản án sơ thẩm, phúc thẩm; quyết định giám đốc thẩm, tái thẩm trong Bộ luật Tố tụng hình sự, Bộ luật Tố tụng dân sự. Đồng thời, Thẩm phán Michael Moore trình bày về án lệ, các ví dụ thực tiễn và cách viết bản án của Úc. Thẩm phán Benoit Brique trình bày án lệ, một nguồn luật của Pháp và cách viết bản án của Pháp. Trong phần thảo luận, các đại biểu đã bình luận về bản án giám đốc thẩm số 20/HĐTP-HS ngày 24/12/2002 của Hội đồng Thẩm phán TANDTC và bình luận về các quy định trong việc viết bản án của TAND các cấp của Việt Nam và kinh nghiệm quốc tế đối với vấn đề này. 

Toàn cảnh buổi Tọa đàm 

Thực hiện Nghị quyết số 08-NQ/TW ngày 2/1/2002, Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày 2/6/2005 của Bộ Chính trị về cải cách tư pháp, TANDTC đã ban hành Quyết định số 74/QĐ-TANDTC ngày 31/10/2012 phê duyệt Đề án “Phát triển án lệ của TANDTC”. Một trong những giải pháp thực hiện đề án đó là “Cải cách viết và thông qua các bản án, quyết định của Tòa án, đặc biệt là quyết định giám đốc thẩm của TANDTC”. Các đại biểu kiến nghị cần có quy định về Quyết định giám đốc thẩm trong Bộ luật Tố tụng hình sự và hướng dẫn của Hội đồng Thẩm phán TANDTC về Mẫu quyết định giám đốc thẩm hình sự. Đề nghị Hội đồng Thẩm phán TANDTC ban hành mẫu Quyết định giám đốc thẩm dân sự; cải tiến cách viết bản án của Tòa án theo hướng làm rõ lập luận của HĐXX, từng thành viên HĐXX; làm rõ hơn căn cứ để ra quyết định. 

Ngoài các nội dung thể hiện trong phần “xét thấy” đã được hướng dẫn phải bổ sung việc viện dẫn án lệ liên quan làm căn cứ cho việc đưa ra quyết định của HĐXX. Ngoài ra, TANDTC cần cải tiến cách viết các quyết định giám đốc thẩm, đặc biệt là Quyết định của Hội đồng Thẩm phán TANDTC theo hướng viết chi tiết phần “xét thấy”, phân tích rõ những sai lầm trong áp dụng pháp luật của Tòa án cấp dưới. Các vấn đề còn nhiều ý kiến khác nhau thì cần nêu rõ ý kiến này không được Hội đồng chấp nhận; giải thích rõ việc giải quyết vụ án như thế nào là đúng pháp luật để các Tòa án cấp dưới biết đường lối xét xử trong phần “Quyết định” của mỗi quyết định giám đốc thẩm.

Trần Quang Huy