Tòa án Quân sự Quân khu 4: Từ truyền thống 80 năm đến khát vọng đổi mới vì nhân dân

Từ Sắc lệnh lịch sử ngày 13/9/1945 của Chủ tịch Hồ Chí Minh đến hành trình 80 năm trưởng thành, Tòa án Quân sự đã trở thành biểu tượng của kỷ luật, công lý trong Quân đội nhân dân Việt Nam. Truyền thống ấy hôm nay được tiếp nối bằng tinh thần đổi mới, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số, để mỗi bản án, quyết định không chỉ nghiêm minh, khách quan mà còn thấm đẫm tinh thần “của dân, do dân, vì dân”.

Nếu như trong thời chiến, Tòa án Quân sự hiện diện nơi trận mạc thì trong thời bình, cơ quan này lại đứng ở tuyến đầu cải cách tư pháp, nhất là trong bối cảnh chuyển đổi số đang trở thành xu thế toàn cầu. Nhận thức rõ tầm quan trọng đó, Tòa án Quân sự hai cấp Quân khu 4 đã có nhiều bước đi mạnh mẽ, đưa công nghệ vào thực tiễn hoạt động. Đơn vị đã tiến hành mã hóa và đăng tải trên 30 bản án lên Cổng thông tin điện tử của Tòa án nhân dân tối cao. Đây là bước tiến quan trọng nhằm công khai, minh bạch, tạo nguồn tư liệu số phục vụ công tác nghiên cứu, học tập và tham khảo.

Bên cạnh đó, việc khai thác phần mềm trợ lý ảo Tòa án đã giúp Thẩm phán, Thư ký thuận lợi hơn trong nghiên cứu hồ sơ, đối chiếu pháp luật, từ đó nâng cao chất lượng và rút ngắn tiến độ xét xử. Không dừng lại ở đó, các phiên tòa trực tuyến và phòng hỏi cung trực tuyến đã được triển khai theo kế hoạch của Tòa án Quân sự Trung ương, thể hiện quyết tâm đưa công lý đến gần hơn, nhanh hơn, hiệu quả hơn.

Song song với đó, công tác số hóa hồ sơ vụ án cũng được đẩy mạnh. Thay vì chỉ lưu trữ hồ sơ giấy, Tòa án Quân sự hai cấp Quân khu 4 đang từng bước hình thành kho dữ liệu điện tử, phục vụ tra cứu nhanh, thuận tiện, đồng thời góp phần xây dựng nền tư pháp hiện đại, minh bạch.

Những bước đi quyết liệt và đồng bộ ấy đã minh chứng rõ nét cho tinh thần bắt nhịp với xu thế thời đại, để công lý không bị chậm lại phía sau mà luôn song hành cùng sự phát triển của đất nước.

Không dừng lại ở hoạt động xét xử, Tòa án Quân sự hai cấp Quân khu 4 còn xác định công tác phổ biến, giáo dục pháp luật là một nhiệm vụ then chốt. Bởi chỉ khi pháp luật được hiểu đúng, chấp hành nghiêm thì vi phạm mới giảm, kỷ luật mới vững và công lý mới thực sự đi vào đời sống.

Trong những năm gần đây, đơn vị đã tổ chức nhiều phiên tòa giả định về các tội danh gần gũi với thực tiễn trong Quân đội và xã hội như: Trốn tránh nghĩa vụ quân sự, hành hung đồng đội, vận chuyển trái phép chất ma túy, đánh bạc... Mỗi phiên tòa giả định không chỉ là “bài học pháp luật sống động” mà còn tạo hiệu ứng mạnh mẽ trong nhận thức của cán bộ, chiến sĩ, thanh niên. Cùng với đó, các chương trình phổ biến pháp luật được triển khai với những chủ đề thiết thực.

Đặc biệt, nhờ tận dụng nền tảng số, các phiên tòa giả định và chương trình tuyên truyền được phát trực tiếp trên Facebook, YouTube, giúp lan tỏa thông điệp thượng tôn pháp luật đến đông đảo người dân, nhất là giới trẻ. Cách làm mới mẻ này không chỉ khẳng định sự sáng tạo, linh hoạt trong phương thức tuyên truyền, mà còn cho thấy sự hòa nhập của Tòa án quân sự với đời sống số hiện đại.

Tròn 80 năm xây dựng và trưởng thành, Tòa án Quân sự đã viết nên trang sử vẻ vang, từ chiến khu khói lửa đến Tòa án hiện đại của thời kỳ chuyển đổi số. Trong bất kỳ giai đoạn nào, Tòa án Quân sự cũng hoàn thành tốt trọng trách bảo vệ pháp luật, giữ nghiêm kỷ luật quân đội, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân đối với chế độ.

Phong trào “Bình dân học vụ số” mà Tòa án Quân sự hai cấp Quân khu 4 đang phát động chính là sự tiếp nối truyền thống lịch sử bằng tinh thần đổi mới. Nếu như 80 năm trước, “bình dân học vụ” là để xóa nạn mù chữ, thì hôm nay, “bình dân học vụ số” chính là nỗ lực để toàn thể cán bộ, nhân viên làm chủ công nghệ, làm chủ tri thức, làm chủ tương lai.

Kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống Tòa án nhân dân (13/9/1945 – 13/9/2025) không chỉ là dịp để ôn lại quá khứ, mà còn để khẳng định quyết tâm xây dựng nền tư pháp quân sự trong sạch, vững mạnh, phụng sự nhân dân, xứng đáng với sự tin yêu của Đảng, Quân đội và nhân dân. Đó cũng chính là hành trang để Tòa án Quân sự bước vào chặng đường mới, nơi công lý được bảo đảm bằng trí tuệ, công nghệ và trên hết là bằng niềm tin không đổi vào sức mạnh của nhân dân và dân tộc.