Tin vắn thế giới ngày 20/1: Nhật Bản, Mỹ kỷ niệm 60 năm ký hiệp ước an ninh

Nhật Bản, Mỹ kỷ niệm 60 năm ký hiệp ước an ninh, cam kết củng cố liên m​inh

Nhật Bản và Mỹ ngày 19/1 cam kết củng cố liên minh để ứng phó với môi trường an ninh đang diễn biến phức tạp ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Cam kết được đưa ra nhân dịp hai nước kỷ niệm 60 năm ngày ký Hiệp ước Hợp tác và an ninh tương hỗ. 

Tổng thống Donald Trump (phải) và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe

Hiệp ước Hợp tác và an ninh tương hỗ được ký năm 1960 giữa chính phủ của Thủ tướng Nhật Bản khi đó là ông Nobusuke Kishi và Tổng thống Mỹ Dwight Eisenhower. Hiệp ước này thay thế một thỏa thuận năm 1951 mở đường cho việc thiết lập quan hệ giữa hai cựu thù trong Chiến tranh Thế giới thứ 2. 

Động đất c​ó độ lớn 6,4 tại khu tự trị Tân Cương, Trung Quốc

Theo Trung tâm mạng lưới động đất Trung Quốc (CENC), một trận động đất 6,4 độ richter đã xảy ra tại huyện Jiashi thuộc tỉnh Kashgar ở Khu tự trị Tân Cương, Tây Bắc Trung ngày 19/1. Tâm chấn của trận động đất nằm dưới độ sâu 16km, ở vị trí 39,83 độ vĩ Bắc và 77,21 độ kinh Đông.

Trong khi đó, Trung tâm Địa chấn châu Âu-Địa Trung Hải (EMSC) thông báo trận động đất có độ lớn 5,7 đã xảy ra tại miền Nam Tân Cương, cách tỉnh Kashgar khoảng 100km về phía Đông. Tâm chấn của trận động đất nằm ở độ sâu khoảng 10km.

Tổng thống Putin bác bỏ “kịch bản nắm quyền trọn đời”

Ngày 18/1, một cựu chiến binh đề nghị Tổng thống Putin “giải quyết một số vấn đề liên quan tới hiến pháp” Nga, từ đó cho phép quyền lực của tổng thống không bị “giới hạn bởi một nhiệm kỳ”. Theo cựu chiến binh trên, ông Putin đã thành công trong việc nâng cao năng lực quốc phòng của Nga. Do vậy, giờ ông có thể bắt đầu giải quyết các vấn đề khác.

Tổng thống Putin cảm ơn cựu chiến binh vì đã đánh giá tốt về những thành tựu của ông. Tuy nhiên, ông cho rằng việc một nhà lãnh đạo nắm quyền trọn đời, vốn phổ biến trong thời kỳ Liên Xô cũ, không thể giải quyết nhiệm vụ chuyển giao quyền lực cũng như sự ổn định của đất nước. Trong Thông điệp Liên bang hôm 15/1, ông đã đồng ý với quy định một người không thể giữ chức vụ tổng thống quá 2 nhiệm kỳ liên tiếp.

Thổ Nhĩ Kỳ ​đóng cửa eo biển đối với tàu chiến NATO

Lệnh hạn chế đối với các tàu chiến NATO di chuyển từ Địa Trung Hải đến Biển Đen đã có hiệu lực. Bởi vậy, ngay cả các tàu Hải quân Mỹ cũng không thể tự do tiến vào khu vực Biển Đen.

Giới chức Thổ Nhĩ Kỳ trước đó nhấn mạnh rằng, sự ổn định ở Biển Đen cần được duy trì. Các hoạt động của NATO sẽ bị hạn chế theo Công ước Montreux. 

Thổ Nhĩ Kỳ là một quốc gia có vị trí quan trọng, có quyền kiểm soát lối vào và lối ra của Biển Đen thông qua hệ thống các eo biển Istanbul/Bosporus, Dardanelles/Canakkale và Biển Marmara, kết nối Biển Đen và Địa Trung Hải.

Được biết, một số tàu chiến NATO đã bị chặn lại ở eo biển Bosphorus. Ankara thực hiện điều này trên cơ sở các công ước và thỏa thuận hiện có.

Phiến quân Houthi không kích làm 70 binh sĩ Yemen thiệt mạng

Ngày 19/1, ít nhất 70 binh sĩ Yemen đã bị thiệt mạng trong một vụ tấn công bằng tên lửa do các phiến quân Houthi thực hiện nhằm vào một thánh đường ở tỉnh miền Trung Marib của Yemen. Tổng thống Yemen Mansour Hadi lên án vụ tập kích, gọi đây là "hành động khủng bố hèn nhát" và cáo buộc phiến quân Houthi, được Iran hậu thuẫn, đứng sau cuộc tấn công.

Cuộc chiến giữa Houthi với liên quân Arab Saudi cùng nhiều phe nhóm tranh giành quyền lực ở Yemen từ năm 2014 đã khiến hơn 100.000 người chết, hàng triệu người khác chịu cảnh thiếu lương thực và thuốc men, đẩy Yemen đến bờ vực của nạn đói.

Biểu tình Lebanon biến thành bạo lực, nhiều người bị thương

Bạo lực nổ ra hôm qua (18/1) khi hàng chục người biểu tình, trong đó nhiều người bịt mặt tấn công lực lượng an ninh tại Beirut. Cảnh sát đáp trả bằng vòi rồng và hơi cay. Tổ chức Chữ thập đỏ cho biết 80 người được đưa tới bệnh viện, trong khi 140 người khác bị thương nhẹ được điều trị tại chỗ. Đây là con số người bị thương cao nhất kể từ khi biểu tình phản đối chính phủ bùng phát ngày 17/10/2019.

Người biểu tình yêu cầu thành lập nội các mới bao gồm những chuyên gia độc lập không liên quan tới các đảng chính trị truyền thống. Tuy nhiên, tiến trình này vẫn chưa có bước tiến nào trong 3 tháng qua. Ngân hàng Thế giới cho biết khoảng 1/3 người Lebanon sống trong nghèo đói, cảnh báo tình hình kinh tế có thể tồi tệ hơn nếu nội các mới không được thành lập nhanh chóng.

Iran phủ nhận việc gửi hộp đen của máy bay Ukraine cho nước khác

Hãng thông tấn Iran (IRNA) đưa tin nước này đang tìm cách phân tích các hộp đen của chiếc máy bay Ukraine đã bị bắn hạ hôm 8/1, đồng thời phủ nhận một báo cáo trước đó rằng Tehran đưa ra quyết định gửi các thiết bị ghi của máy bay ra nước ngoài.

Trước đó, ngày 18/1, một cơ quan thông tấn khác của Iran cho biết các thiết bị ghi dữ liệu và âm thanh của chiếc máy bay đã được gửi đi Ukraine.

Anh, Pháp tái​ khẳng định cam kết với thỏa thuận hạt nhân Iran

Thủ tướng Anh Boris Johnson và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã tái khẳng định cam kết đối với thỏa thuận hạt nhân Iran và nhất trí rằng cần một khuôn khổ dài hạn tại cuộc gặp bên lề Hội nghị thượng đỉnh về Libya tại Berlin (Đức). Hai nhà lãnh đạo đã tái khẳng định cam kết đối với Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA - tên gọi chính thức của thỏa thuận hạt nhân Iran) và cũng thừa nhận cần phải vạch rõ một khuôn khổ dài hạn nhằm ngăn Iran có được vũ khí hạt nhân.

Hai nhà lãnh đạo thống nhất về tầm quan trọng của việc giảm leo thang và phối hợp với các đối tác quốc tế nhằm tìm ra một giải pháp ngoại giao cho căng thẳng hiện nay.

Triều Tiên bổ nhiệm Bộ trưởng Ngoại giao mới

Hãng thông tấn Yonhap cho biết, cựu Chủ tịch Ủy ban Thống nhất hòa bình (CPRC) Triều Tiên được bổ nhiệm làm ngoại trưởng mới, thay thế cho ông Ri Yong-ho.

Việc thay thế cựu Ngoại trưởng Ri Yong-ho - nhà ngoại giao chuyên đàm phán với Mỹ - có thể cho thấy Bình Nhưỡng không còn chú tâm trong việc tiếp tục đàm phán phi hạt nhân hóa với Washington.

Ông Ri Yong-ho đã nắm chức vụ này trong bốn năm và từng tháp tùng nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un tới hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều Tiên được tổ chức vào tháng 2 và tháng 6 năm ngoái, theo Yonhap.