Thủ tướng: Làm gì để nông nghiệp là một hình mẫu chứ không phải bị bỏ lại phía sau

Làm gì để nông nghiệp Việt Nam không bỏ lại phía sau

Học viện Nông nghiệp Việt Nam, trước đây là Trường Đại học Nông nghiệp I, được thành lập vào 12/10/1956. Trải qua 60 năm xây dựng và phát triển, Học viện không ngừng lớn mạnh, trở thành cơ sở đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, trung tâm khoa học công nghệ hàng đầu đất nước. Học viện đã đào tạo cho đất nước và một số nước bạn hơn 80.000 cán bộ có trình độ đại học, hơn 5.000 thạc sĩ và hơn 5.000 tiến sĩ thuộc các lĩnh vực khoa học cây trồng, bảo vệ thực vật, khoa học đất, quản lý đất đai, chăn nuôi, thú ý, thủy sản, quản lý kinh tế… Hiện Học viện là một trong các trường đại học trọng điểm quốc gia, liên kết đào tạo và nghiên cứu với nhiều trường đại học có uy tín trên thế giới như Mỹ, Pháp, Đức, Nhật, Nga…

Thủ tướng: “Chúng ta cần làm gì để nông nghiệp Việt Nam sẽ là một hình mẫu chứ không phải bị bỏ lại phía sau?”

Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng ghi nhận và đánh giá cao nỗ lực của các thế hệ thầy và trò, cán bộ, viên chức người lao động Học viện suốt 60 năm qua. Nhắc lại câu nói sâu sắc của Nhà bác học lừng danh, giáo sư Lương Đình Của: có lao động cực nhọc, có đổ mồ hôi trên đồng mới thấu hiểu hết nỗi khổ của nông dân, mới biết nông dân cần gì, mới nghiên cứu ra thứ gì có tính ứng dụng, Thủ tướng cho rằng, câu nói ấy vẫn vang vọng trong con tim khối óc chúng ta, khi nền nông nghiệp, người nông dân, các cán bộ giảng viên Học viện đều ý thức rõ ràng những thách thức chúng ta đang phải đối diện.

Thủ tướng nêu lên những thách thức lớn hiện nay đối với nền nông nghiệp Việt Nam đó là biến đổi khí hậu, nước biển dâng, mặn xâm nhập, suy giảm tốc độ trăng trưởng giá trị sản xuất, chênh lệch thu nhập nông nghiệp và phi nông nghiệp ngày càng tăng, đòi hỏi nền nông nghiệp cần có đổi mới. Bên cạnh đó, mô hình nông nghiệp hiện vẫn đang phụ thuộc vào khai thác nhân lực và tài nguyên thiên nhiên, vật tư đầu vào nên chất lượng sản phẩm không ổn định, tốc độ tăng năng suất giảm dần, gây ô nhiễm môi trường.

Nhiều vấn đề đặt ra hiện nay là việc thu hút đầu tư tư nhân, phát triển hợp tác xã nông nghiệp, thu hút vốn đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn; vấn đề chính sách đất đai, tích tụ đất đai, vấn đề thương hiệu nông sản. Cùng với đó là thách thức của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 vốn đang làm thay đổi căn bản nền nông nghiệp nhiều nước trên thế giới. Trong xu thế ấy, Thủ tướng nêu vấn đề: “chúng ta cần làm gì để nông nghiệp Việt Nam sẽ là một hình mẫu chứ không phải bị bỏ lại phía sau”. 

Thủ tướng giao 5 đề bài lớn

Thủ tướng đặt vấn đề  và gợi ý cũng như giao các đề bài cho Học viện cùng nghiên cứu, cùng đề xuất cho Chính phủ và Bộ NN&PTNT.

Một là, tư vấn các ưu tiên chiến lược về hạ tầng nông thôn, các hệ thống cảnh báo thời tiết sớm, các nghiên cứu nông nghiệp cơ bản, giám sát quản lý về sâu bệnh, nâng cao năng lực thể chế, môi trường và sử dụng vật tư nông nghiệp.

Hai là, đề xuất ý tưởng cụ thể nhằm thúc đẩy hiệu quả tập trung hóa đất đai, giúp tăng cường các hệ thống sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm chi phí giao dịch trong chuỗi giá trị, tạo điều kiện cho các hộ gia đình tăng thu nhập. Tập trung đất đai cũng sẽ tạo điều kiện cơ giới hóa trong bối cảnh chi phí nhân công tăng và bảo đảm được quyền lợi của người nông dân.

Ba là, nghiên cứu các điều kiện để các doanh nghiệp tăng đầu tư vào nông nghiệp, triển khai các kế hoạch kinh doanh cũng như tạo điều kiện để nhiều nông hộ giảm được rủi ro về sinh kế nhờ có được nguồn thu từ việc cho thuê đất, trong khi tập trung lao động và năng lực kinh doanh vào việc khác.

Bốn là, tích cực tham vấn cho mục tiêu xanh hóa nông nghiệp, chẳng hạn chiến lược chủ động về bảo vệ môi trường trong nông nghiệp, khuyến khích huy động nhiều thành phần tham gia các chương trình sáng kiến nông nghiệp xanh, cải thiện yếu tố năng lực sản xuất như số liệu, tri thức, kỹ năng, hệ thống quản lý, cơ sở vật chất… Giảm việc lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật, đồng thời khuyến khích các mô hình nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp chất lượng cao.

Năm là, xây dựng cụm liên kết ngành nông nghiệp, qua đó có thể đạt được những kết quả quan trọng nhờ tăng cường các mối liên kết giữa nông dân với các tác nhân thương mại và cơ sở hạ tầng có liên quan. Nâng cao vị thế nông nghiệp thương hiệu Việt Nam trên thị trường quốc tế. Tham khảo kinh nghiệm từ những nước có nền nông nghiệp tiên tiến trong điều kiện khó khăn về đất đai và khí hậu.

Phải trồng người thật tốt thì mới trồng cây được tốt

Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng đề nghị Học viện tiếp tục thực hiện tốt một số nội dung.

Một là, tập trung vào nhiệm vụ đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ các thầy cô giáo đạt trình độ chuẩn để đáp ứng yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong giai đoạn mới. Chúng ta cần quan tâm hơn đến đời sống các thầy cô, có những chính sách khuyến khích để các thầy cô tiếp tục cống hiến cho sự nghiệp trồng người.

Thứ hai, phải trồng người thật tốt thì mới trồng cây được tốt. Nhà trường cần tạo điều kiện thuận lợi và khuyến khích sinh viên học tập, nghiên cứu, tự bồi dưỡng, tự rèn luyện kiến thức, nhân cách, lý tưởng, hoài bão, phát huy năng lực bản thân, phát huy và đẩy mạnh phong trào khởi nghiệp trong sinh viên và cán bộ giảng viên, nhà khoa học.

Thủ tướng trao Huân chương Hồ Chí Minh lần thứ hai cho Học viện

Thứ ba, Học viện là một trong số ít trường đại học đầu tiên của nước ta thực hiện thí điểm đổi mới cơ chế hoạt động giai đoạn 2015- 2017. Do vậy, cần tổng kết việc thực hiện thí điểm giao quyền tự chủ, triển khai phương án đổi mới mô hình tổ chức và công tác quản trị, tăng cường công tác hội nhập, các hình thức liên kết đào tạo đa dạng nhằm thực hiện tốt nhất mục tiêu xây dựng Học viện theo các chuẩn mực và thông lệ quốc tế.

“Các em sinh viên thân mến, tôi mong các em thi đua học thật giỏi, rèn luyện đạo đức tốt, tích lũy được nhiều kiến thức, không ngừng nâng cao tinh thần yêu nước và tinh thần dân tộc như nhà bác học Lương Định Của năm xưa”, Thủ tướng bày tỏ và đề nghị Học viện tạo điều kiện cho sinh viên tham gia nghiên cứu khoa học, đặc biệt quan tâm chăm lo sinh viên là con em đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, có hoàn cảnh gia đình khó khăn.

Thủ tướng nêu rõ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ rất coi trọng chương trình khởi nghiệp quốc gia, đặc biệt là thanh niên nông thôn khởi nghiệp. Học viện cần chú trọng ươm trồng những tài năng, những ước mơ khởi nghiệp, lôi cuốn sinh viên tham gia nghiên cứu khoa học, đẩy mạnh hoạt động tình nguyện vì cộng đồng, các đề án, ý tưởng do sinh viên đề xuất.

Thủ tướng mong muốn tập thể cán bộ, giáo viên, người lao động và sinh viên Học viện Nông nghiệp tiếp tục ra sức thi đua dạy và học, lao động sáng tạo, đạt được nhiều thành tích xuất sắc hơn nữa, thực hiện tốt lời dạy của Bác Hồ kính yêu khi về thăm trường: Đoàn kết chặt chẽ, cố gắng không ngừng để tiến bộ mãi.

Tại buổi lễ, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng trao Huân chương Hồ Chí Minh cho Học viện Nông nghiệp Việt Nam.