Thủ tướng: Đừng nói chuyện trên trời mà không bàn việc bảo vệ môi trường nơi mình sinh sống

Khẳng định vừa phát triển kinh tế, nhưng phải hết sức chú trọng công tác bảo vệ môi trường là quan điểm được nhiều đại biểu tán thành khi thảo luận tại tổ về Dự án Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi).

Làm rõ hơn vai trò quản lý nhà nước và chức năng của các Bộ, ngành 

Phát biểu tại tổ Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc (đoàn Hải Phòng) nhận định ô nhiễm môi trường đe doạ cuộc sống, là vấn đề lớn luôn được Đảng, Nhà nước quan tâm. Do đó, việc hoàn thiện các quy định pháp luật là rất quan trọng để góp phần thay đổi về nhận thức, tư duy, đảm bảo phát triển bền vững của đất nước.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thảo luận tại tổ về Dự án Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi)

Theo Thủ tướng, hơn lúc nào hết phải cương quyết bảo vệ cuộc sống bình yên cho người dân, trong đó phải quán triệt bảo vệ môi trường, nếu coi trọng phát triển kinh tế mà xem nhẹ bảo vệ môi trường là sai lầm. Sự cương quyết đó phải thể hiện qua đường lối, chính sách, luật pháp, ứng xử và tư duy.

"Chưa nhận thức đúng mức, chưa cương quyết nên việc này lặp đi, lặp lại, nhiều nơi nhức nhối. Sự vô trách nhiệm của một bộ phận dân cư cần phải được giáo dục. Nghị quyết của từng chi bộ phải quán triệt, đừng nói chuyện trên trời mà không bàn vấn đề sát sườn là bảo vệ môi trường nơi mình sinh sống. Rồi vai trò của Đoàn thanh niên, Hội Phụ nữ ở đâu trong việc này?", Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ.

Lấy ví dụ từ việc Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia và Nghị định 100/NĐ-CP cụ thể hóa các quy định của luật đem lại hiệu quả, Thủ tướng Chính phủ đặt vấn đề, nên chăng cần có một nghị định tương tự với chế tài nghiêm khắc bên cạnh công tác vận động, tuyên truyền giáo dục, khuyến khích áp dụng công nghệ trong sản xuất, xử lý rác thải để bảo vệ môi trường.

"Tình hình uống rượu lái xe, tai nạn giao thông do uống bia rượu giảm hẳn. Phải bỏ ra hàng chục triệu đồng nộp phạt mới nâng cao ý thức. Chúng ta không có chế tài nghiêm, nói mãi cũng nhờn", Thủ tướng lưu ý.

Đề cập trách nhiệm của bộ máy, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị Luật phải làm rõ hơn vai trò quản lý nhà nước, cũng như chức năng của các Bộ, ngành, không thể một Bộ "vừa đá bóng vừa thổi còi".

"Bộ máy đông nhưng yếu, không ai chịu trách nhiệm trước Đảng, trước nhân dân về vấn đề này. Đây là khuyết điểm. Sửa luật để có người bị xử lý kỷ luật Đảng, xử lý hành chính và cao hơn nữa về trách nhiệm của mình trước dân", Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng mong muốn có một bộ máy mạnh, chống tiêu cực, tham nhũng, lợi ích nhóm, có kiến thức, phương tiện, công cụ kiểm tra; đồng thời khẳng định Chính phủ sẽ tiếp thu để có hành động mạnh mẽ hơn nữa, tránh “biết rồi nói mãi” về vấn đề ô nhiễm môi trường.

Cắt giảm thủ tục hành chính, nhưng không buông lỏng vấn đề môi trường

Cùng ở góc độ phát triển phải chú trọng việc bảo vệ môi trường, Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà (Bà Rịa - Vũng Tàu), Luật sửa đổi lần này đã cắt giảm 40% thủ tục hành chính, nhưng không buông lỏng vấn đề môi trường. “Những lĩnh vực có tổng lượng thải lớn, nguy cơ ô nhiễm môi trường cao sẽ được khoanh lại với 17 nhóm quy định trong luật này. Từ đó quy định vấn đề hậu kiểm thay cho tiền kiểm. Cắt giảm 40% thủ tục hành chính là cắt giảm hàng chục nghìn tỷ đồng”, Bộ trưởng Hà cho biết.

Nhấn mạnh quan điểm không chấp nhận hi sinh môi trường để phát triển kinh tế, Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà khẳng định, người Việt Nam được quyền sống trong môi trường trong lành. Muốn vậy, phải làm sao đón đầu dự án, tạo ra sản phẩm tốt từ nguồn vốn, dẫn dắt để phát triển kinh tế trong bối cảnh Việt Nam đã hội nhập sâu rộng.

Còn về phân cấp quản lý, theo Bộ trưởng, sau này sẽ xác định luôn. Lĩnh vực gì thuộc về Quốc hội, Chính phủ, dự án lớn thì Bộ TN&MT chịu trách nhiệm. Còn dự án nào về an ninh quốc phòng do quốc phòng và công an phụ trách, các Bộ, ngành khác không tổ chức bộ máy, nhân lực.

Đồng tình với quan điểm cần tăng cường công tác quản lý môi trường Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể (đoàn Đồng Tháp) cho rằng đây là giải pháp bảo đảm phát triển bền vững đất nước.

"Chúng ta cần tránh lặp lại vết xe đổ của nhiều nước, là sau khi kinh tế phát triển thì môi trường sống, môi trường nói chung xuống cấp nghiêm trọng, đến khi cảnh báo lại không có điều kiện để xử lý. Một số nước xung quanh chúng ta cũng đã phải trả giá đắt cho bài học về bảo vệ môi trường”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể nói.

Cũng liên quan đến tiêu chuẩn khí thải phương tiện, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể nói thêm, Việt Nam là thành viên Hiệp hội ô tô thế giới, liên quan đến đường bộ. Các nước phát triển khi sản xuất các đầu máy, ô tô với các yêu cầu mới ngày càng cao về môi trường, cũng ban hành quy chuẩn về môi trường đối với ô tô. Tính đặc thù là khi người ta sản xuất mới ban hành các quy chuẩn mang tính toàn cầu, rồi sau đó các nước cụ thể hóa. Do đó, trong suốt thời gian vừa qua, kể cả trong Luật Giao thông đường bộ, Bộ GTVT luôn áp dụng vấn đề này.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể kiến nghị về việc ban hành quy chuẩn chất lượng môi trường đối với khí thải của phương tiện vận tải ô tô nên giữ theo Luật Giao thông đường bộ hiện nay và theo kinh nghiệm mà từ trước đến nay thực hiện.