Thổ Nhĩ Kỳ: Ngọn lửa nội chiến có thể bùng cháy

Quân đội đi tuần trên đường phố, lệnh giới nghiêm được ban hành đầu tiên trong 22 năm qua. Các cuộc biểu tình diễn ra ở hầu hết 30 thành phố và các tòa nhà Chính phủ bị tấn công. Tình hình đang trở nên ngày càng nghiêm trọng.

Một trong số các cuộc đụng độ là của người Kurd, hoặc giữa nhóm Hồi giáo Hezbolla, Thổ Nhĩ Kỳ (một tổ chức đứng sau lưng Nhà nước (IS) và hội những người ủng hộ công nhân người Kurd (PKK). Mục đích của sự việc này là để thể hiện thái độ kịch liệt phản đối lực lượng quân đội IS.

Những người ủng hộ các chiến binh người Kurd ở Kobane đụng độ với cảnh sát trên các đường phố của Istanbul

Theo thông tin từ BBC, các cuộc biểu tình ủng hộ người Kurd ở Kobani, một thị trấn ở biên giới giữa Syria và Thổ Nhĩ Kỳ, bắt đầu hôm 6/10. Hàng trăm người biểu tình đã xuống đường ở Istanbul và các tỉnh miền Đông Nam của nước này để phản đối chính sách không can thiệp của Thổ Nhĩ Kỳ đối với việc bành trướng của Nhà nước Hồi giáo tại Kobani.

Tuy nhiên, những cuộc biểu tình và nỗi tức giận thực tế là nhằm mục đích hướng vào chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ.

Người Kurd cảm thấy Thổ Nhĩ Kỳ coi họ là kẻ thù chứ không phải IS. Họ thực sự tức giận khi thấy quân đội Thổ Nhĩ Kỳ ngăn cản họ vượt biên vào Syria để chiến đấu với lực lượng dân quân người Kurd ở đó.

Và hơn nữa, họ cho rằng, chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ sẽ vui khi thấy sự sụp đổ của Kobane. Nếu điều này xảy ra, sự mong muốn tự trị ở Syria sẽ bùng thành ngọn lửa.

Cho đến giờ, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn không hề có động thái gì. Hôm qua, Tổng thống Recep Tayyip Erdogan đã lặp lại câu nói rằng đất nước của ông sẽ chỉ liên quan tới Syria nếu liên minh do Mỹ đứng đầu nhắm mục tiêu vào chế độ của tổng thống Assad, cũng như với IS. Ông cũng cho biết khu vực cấm bay đã được áp dụng để ngăn chặn những cuộc không kích và để đối phó những người tị nạn.

Đội xe tăng chiến đấu Thổ Nhĩ Kỳ đứng nhìn chiến tranh qua biên giới tại Kobane, nhưng không can thiệp

Tuy vậy, Bộ Ngoại giao Mỹ khẳng định rằng liên minh bây giờ chỉ tập trung vào IS. Vì vậy quân đội Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không có thêm cơ hội để tiến hành những hành động khác nữa. Ông còn nhấn mạnh, Thổ Nhĩ Kỳ đã sớm quay lưng lại với Tổng thống Assad trong chiến tranh, điều đó sẽ khiến Thổ Nhĩ Kỳ thất bại nhanh chóng.

Ankara đã bị chỉ trích nặng nề trong chính sách “bất cứ ai ngoài Assad”. Việc ủng hộ những nhóm này làm cho tình hình trở nên cực đoan hơn. Ankara đã gây ra những lo lắng giống như với binh lính Hồi giáo Sunni ở Syria, với vũ khí, máy bay chiến đấu và các nguồn lực hỗ trợ.
Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đã nhận thức được sự đe dọa của tổ chức IS, sau khi nhóm này bắt có 46 công dân Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 6, giam giữ họ đến hơn 100 ngày.

Nhưng những người chỉ trích tin rằng Ankara vẫn không nghiêm túc về việc giải quyết các phần tử cực đoan.

Những dấu vết trong cuộc xung đột giữa Nhà nước Thổ Nhĩ Kỳ và các dân tộc thiểu số người Kurd đã giải thích sự bị động của Thổ Nhĩ Kỳ ở Kobane.

Khoảng 40.000 người đã thiệt mạng trong cuộc nổi dậy của người Kurd ở đây từ những năm 1980 trở đi. Mặc dù một tiến trình hòa bình gần đây được đưa ra với chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ, tuy vậy nó cũng rất mong manh. Cuộc khủng hoảng ở Kobane đã làm thay đổi đáng kể.

Abdullah Ocalan, vị lãnh đạo bị cầm tù của PKK, đã nói rằng nếu Kobane thuộc về  IS, nó sẽ báo hiệu sự kết thúc của tiến trình hòa bình.

Tổng thống Erdogan đã phong tỏa khu vực chính trị trong khu định cư của người Kurd. Cuộc bầu cử quốc hội sắp diễn ra trong năm tới, vì vậy chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đang lo ngại những phản ứng dữ dội nếu hòa bình bị phá vỡ.

Như vậy Thổ Nhĩ Kỳ sẽ vấp phải nhiều chỉ trích. Thất bại trong việc can thiệp vào Kobane có thể nổ ra một cuộc biểu tình hình xoắn ốc, làm căng thẳng mối quan hệ vốn đã căng thẳng với Washington và là hồi chuông báo tử cho hòa bình lâu dài với những người Kurd.

Bên cạnh đó, việc điều động quân đội có thể thúc đẩy sự trả đũa của các chiến binh trên đường biên giới hoặc chống lại binh lính Thổ Nhĩ Kỳ  đang canh giữ ngôi mộ Ottoman ở Syria, nơi được cho là rất gần với IS.

Một số binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ có mặt tại Syria, bảo vệ một ngôi mộ Ottoman về phía đông bắc của Aleppo

Thổ Nhĩ Kỳ đã bị kéo vào sự hỗn loạn từ phía Nam biên giới, 180.000 người tị nạn đã phải di tản từ Kobane. Dựa vào thực tế, sự việc này sẽ nhanh chóng lan ra và có thể sẽ là nguyên nhân gây ra ngọn lửa nội chiến ở quốc gia này.