Từ ngày 12 - 14/5, TANDTC tổ chức Hội nghị trực tuyến tập huấn các Bộ luật, luật mới được Quốc hội khóa XIII, kỳ họp thứ X thông qua. Hội nghị diễn ra tại 66 điểm cầu kết nối giữa TANDTC, Học viện Tòa án, các TAND cấp cao và TAND cấp tỉnh trên toàn quốc.
Đồng chí Nguyễn Hòa Bình, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án TANDTC chủ trì Hội nghị trực tuyến tại điểm cầu tỉnh Quảng Ngãi. Đồng chí Phó Chánh án Thường trực TANDTC Bùi Ngọc Hòa; Phó Chánh án TANDTC Nguyễn Sơn, Tống Anh Hào, Nguyễn Văn Thuân, Nguyễn Thúy Hiền chủ trì Hội nghị điểm cầu Hà Nội đặt tại trụ sở TANDTC.
Phát biểu khai mạc Hội nghị, đồng chí Nguyễn Hòa Bình nêu rõ: Tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIII đã thông qua BLTTDS (sửa đổi), BLDS (sửa đổi), Luật TTHC (sửa đổi), BLTTHS (sửa đổi), BLHS (sửa đổi). Đây là những đạo luật quan trọng được Quốc hội thông qua theo tinh thần Hiến pháp mới nhằm thể chế hóa những quan điểm của Đảng về cải cách tư pháp, xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và cụ thể hóa các quy định của Hiến pháp năm 2013. Việc thông qua các đạo luật này để bảo đảm việc cụ thể hóa các quyền con người, quyền công dân; bảo đảm thi hành đúng và có hiệu quả các quy định của Luật Tổ chức TAND và Luật Tổ chức VKSND năm 2014 cũng như bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật nước ta.
Sau phần khai mạc, các đại biểu tham dự Hội nghị trực tuyến tại 66 điểm cầu đã được nghe Tiến sĩ Trần Văn Dũng, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp luật hình sự - hành chính Bộ Tư pháp giới thiệu những điểm mới của BLHS năm 2015. Theo đó, BLHS năm 2015 gồm có 26 chương với 426 điều, được thiết kế thành 3 phần và được sửa đổi cơ bản, toàn diện. Trong tổng số 426 điều, có 72 điều mới được bổ sung, 362 điều được sửa đổi, bổ sung, 17 điều giữ nguyên, 7 điều bãi bỏ. BLHS (sửa đổi) có tính minh bạch, tính khả thi và tính dự báo cao hơn nhằm phát huy hơn nữa vai trò của BLHS với tư cách là công cụ pháp lý sắc bén, hữu hiệu trong đấu tranh phòng, chống tội phạm trong điều kiện mới; góp phần bảo vệ chế độ, bảo vệ các quyền con người, quyền công dân, bảo vệ và thúc đẩy nền kinh tế thị trường định hướng XHCN phát triển đúng hướng; đồng thời đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế của nước ta. BLHS năm 2015 đã bổ sung quy định về trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại phạm các tội trong lĩnh vực kinh tế, môi trường; thể chế hóa chủ trương hạn chế áp dụng hình phạt tù, mở rộng áp dụng hình phạt tiền là hình phạt chính; bãi bỏ hình phạt tử hình đối với một số tội phạm; mở rộng đối tượng không bị áp dụng hình phạt tử hình và không thi hành án tử hình; hoàn thiện chính sách xử lý đối với người dưới 18 tuổi…
Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình phát biểu khai mạc Hội nghị tại điểm cầu tỉnh Quảng Ngãi. Ảnh: Mạnh Cường
Thay mặt lãnh đạo TANDTC, Phó Chánh án Nguyễn Sơn đã quán triệt một số nội dung của Nghị quyết số 109/2015/QH13 ngày 27/11/2015 của Quốc hội về việc thi hành BLHS năm 2015, trong đó lưu ý việc áp dụng hình phạt đối với người phạm tội mà BLHS năm 2015 đã bỏ hình phạt tử hình. Ngoài ra, các Thẩm phán cần lưu ý khi áp dụng việc chuyển hình phạt tử hình thành hình phạt tù chung thần đối với người đã bị kết án tử hình nhưng chưa thi hành án mà có đủ các điều kiện quy định tại điểm c khoản 3 Điều 40 của BLHS năm 2015; việc xử lý hình sự đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi…
Hội nghị trực tuyến nghe Phó Giáo sư - Tiến sĩ Dương Đăng Huệ, nguyên Vụ trưởng Vụ Pháp luật dân sự - kinh tế Bộ Tư pháp truyền đạt những nội dung mới của BLDS năm 2105. BLDS gồm có 6 phần, 27 chương với 689 điều có nhiều đổi mới về nhận thức, tư duy pháp lý trong việc hoàn thiện cơ chế điều chỉnh quan hệ dân sự, xây dựng nền tảng pháp lý thống nhất, đồng bộ, ổn định cho hệ thống pháp luật dân sự Việt Nam, thực hiện, bảo vệ quyền dân sự về nhân thân, tài sản của cá nhân, pháp nhân, góp phần hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN và phục vụ hội nhập quốc tế.
Phó Chánh án TANDTC Tống Anh Hào quán triệt một số nội dung của Nghị quyết số 103/2015/QH13 ngày 25/11/2015 của Quốc hội về việc thi hành BLTTDS năm 2015, trong đó cần lưu ý khi áp dụng pháp luật tố tụng đối với những vụ việc dân sự (dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động) đã được Tòa án thụ lý trước ngày 1/7/2016; về thẩm quyền giải quyết những vụ việc hôn nhân và gia đình; về án phí, lệ phí…
Toàn cảnh Hội nghị trực tuyến tại điểm cầu TANDTC
Đối với Luật TTHC, Phó Chánh án Thường trực TANDTC Bùi Ngọc Hòa truyền đạt những nội dung mới của Luật TTHC năm 2015. Theo đó, Luật TTHC 2015 gồm có 23 chương, 372 điều, trong đó sửa đổi, bổ sung 198 điều, giữ nguyên 63 điều của Luật TTHC 2010 và bổ sung 111 điều mới. Luật TTHC 2015 đã bổ sung quy định việc giải thích một số khái niệm như “quyết định hành chính bị kiện”, “hành vi hành chính bị kiện”, “vụ án phức tạp”, “trở ngại khách quan”, sự kiện bất khả kháng; bổ sung các quy định để cụ thể hoá nguyên tắc tranh tụng trong xét xử được bảo đảm… Bên cạnh đó, Luật TTHC năm 2015 đã bổ sung thêm những quy định hoàn toàn mới về xem xét, xử lý văn bản quy phạm pháp luật, văn bản hành chính, hành vi hành chính có liên quan trong vụ án hành chính; về phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và đối thoại; về xét xử vắng mặt tất cả những người tham gia tố tụng; giải quyết vụ án hành chính theo thủ tục rút gọn; thủ tục giải quyết vụ án hành chính có yếu tố nước ngoài…Phó Chánh án Thường trực TANDTC Bùi Ngọc Hòa cũng quán triệt một số nội dung của Nghị quyết số 104/2015/QH13 ngày 25/11/2015 của Quốc hội về việc thi hành Luật TTHC, trong đó cần lưu ý việc không thay đổi thẩm quyền đối với những vụ án thụ lý giải quyết trước ngày 1/7/2016; về án phí, lệ phí Tòa án; về áp dụng thời hiệu khởi kiện… Thời gian tới, Hội đồng Thẩm phán TANDTC sẽ có Nghị quyết hướng dẫn thi hành Luật TTHC năm 2015 và Nghị quyết số 104/2015/QH13…
Việc triển khai thi hành BLTTDS (sửa đổi), BLDS (sửa đổi), Luật TTHC (sửa đổi), BLTTHS (sửa đổi), BLHS (sửa đổi) sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2016 đang đặt ra cho TAND nhiệm vụ hết sức nặng nề. Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình yêu cầu các Thẩm phán, cán bộ, công chức Tòa án phải chủ động, tích cực, nêu cao tinh thần trách nhiệm, nghiên cứu, nắm vững các quy định của các luật, đặc biệt là những quy định mới và phối hợp chặt chẽ, tích cực với cơ quan, ban ngành, tổ chức hữu quan để các đạo luật mới phát huy hiệu quả, đưa các quy định pháp luật vào thực tiễn cuộc sống; bảo đảm các đạo luật được hiểu và áp dụng thống nhất trong cả nước.