Sao không thổi còi?

Thì ra vậy, nhưng pháp luật của nước ta quy định rằng thương nhân nước ngoài được quyền xuất khẩu nhưng không được lập mạng lưới thu mua trực tiếp hàng hóa để xuất khẩu. Nếu nhìn nhận cục bộ, việc các thương nhân Trung Quốc đến tận nơi thu gom hàng nông sản khiến giá cả lên cao và có thể tăng thêm thu nhập cho người nông dân. Tuy nhiên, điều quan ngại là không thấy cơ quan chức năng có biện pháp quản lý, thống kê để việc thu mua vào khuôn khổ luật pháp.

Việc thương lái Trung Quốc vào thu mua nông sản là không mới mà diễn ra từ nhiều năm nay. Tuy nhiên, chưa bao giờ cơ quan chức năng có giải pháp căn cơ và có chiến lược thích ứng với điều này, đồng thời cũng không quản lý, thống kê đầy đủ số lượng thương nhân Trung Quốc vào thu mua hàng. Có bạn đọc chất vấn vì sao họ có thể đến tận vườn mua, thuê đất trồng nông sản (ở Vĩnh Long), trong khi DN của ta lại không thể vào thu mua được?

Được biết các vấn đề liên quan đến mua bán hàng hóa của thương nhân nước ngoài đều phải tuân theo Luật Thương mại và các nghị định, thông tư liên quan đến thương mại dành cho DN, thương nhân có vốn đầu tư nước ngoài (FDI). Theo đó, Điều 22 Luật Thương mại năm 2005 đã quy định thẩm quyền cho phép thương nhân nước ngoài hoạt động thương mại tại Việt Nam.

Nghị định 23/2007 của Chính phủ quy định thương nhân nước ngoài có các quyền xuất khẩu hàng hóa gồm quyền đứng tên trên tờ khai hàng hóa xuất khẩu để thực hiện và chịu trách nhiệm về các thủ tục liên quan đến xuất khẩu. Tuy nhiên, quyền xuất khẩu này không bao gồm quyền tổ chức mạng lưới mua gom hàng hóa tại Việt Nam để xuất khẩu, trừ trường hợp có quy định riêng giữa hai nước.

Đáng ngạc nhiên là Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát lại cho rằng việc các thương nhân Trung Quốc vào Việt Nam mua bán nguyên liệu nông sản, thủy sản như vải thiều, thanh long, dừa, sắn… trong thời gian qua là chuyện bình thường trong quan hệ thương mại. Thế là rõ! Tuy nhiên việc các thương nhân này trốn thuế nên có thể thu mua giá cao để lũng đoạn và khống chế thị trường và có quyền quyết định giá mua bán đang làm hại việc xuất khẩu các sản phẩm này.

Theo các luật gia, trách nhiệm này thuộc về Bộ Công Thương, Bộ NN&PTNT, Bộ Công an và Hải quan. Các cơ quan này cần đưa ra một khuôn khổ pháp lý, quy chế về quản lý kinh doanh, hướng dẫn địa phương trong việc kiểm soát và ngăn chặn tình trạng phá giá thu gom tận gốc này! Trên thế giới không có quốc gia nào để nước ngoài đến thu mua hàng hóa dễ như nước ta.

Đã đến lúc cần tuýt còi lập tức!

Bảo Dân