Sân bay Long Thành: Không tiến hành sớm, giá đất có thể tăng đến chục lần

16 tỷ USD đầu tư cho dự án sân bay Long Thành

Chiều 1/6, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) Trương Quang Nghĩa thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình về việc tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thành dự án thành phần để triển khai Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành.

Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Trương Quang Nghĩa trình bàyTờ trình 

Bộ trưởng Trương Quang Nghĩa cho biết, tổng mức đầu tư và nguồn vốn cho toàn bộ dự án là 336.630 tỷ đồng (tương đương hơn 16 tỷ USD).
Giai đoạn chuẩn bị đầu tư, dự án có 2 nội dung trọng tâm cần được tập trung thực hiện là lập báo cáo nghiên cứu khả thi giai đoạn 1 và lập phương án, thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Sau khi chọn phương án thiết kế kiến trúc nhà ga hành khách, chủ đầu tư sẽ tổ chức đấu thầu quốc tế để lựa chọn đơn vị tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi theo quy định.

Đến nay, UBND tỉnh Đồng Nai đã có kế hoạch bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho toàn bộ dự án với diện tích hơn 5.600 ha với dự toán khoảng 23.000 tỷ đồng (trong đó đã bao gồm cả chi phí đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng hai khu tái định cư và khu nghĩa trang là 5.080 tỷ đồng, chi phí dự phòng là gần 2.100 tỷ đồng).

Chính phủ đã trình Quốc hội về việc tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của dự án cảng hàng không quốc tế Long Thành thành dự án thành phần để thực hiện trước. Việc này nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án, theo Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội là một cơ chế đặc thù của dự án và thuộc thẩm quyền quyết định của Quốc hội.

Ông Vũ Hồng Thanh - Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế cho biết, thẩm tra nội dung Chính phủ trình, đa số ý kiến tán thành với việc tách nội dung thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thành dự án thành phần để thực hiện trước bảo đảm tiến độ của dự án. Vì đặc thù công tác giải phóng mặt bằng thường phát sinh khó khăn, vướng mắc, phức tạp trong quá trình thực hiện và mất nhiều thời gian, tăng chi phí nếu quá trình thực hiện kéo dài.

Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế phân tích: Nếu chờ đến khi Quốc hội thông qua báo cáo nghiên cứu khả thi của dự án (dự kiến năm 2019), Thủ tướng Chính phủ quyết định đầu tư dự án, sau đó mới thực hiện công tác giải phóng mặt bằng thì nhiều khả năng sẽ chậm tiến độ so với ghị quyết của Quốc hội đề ra khoảng 2-3 năm.

Tuy nhiên, ông Thanh cũng cho hay: Vẫn còn một số ý kiến băn khoăn việc triển khai trước công tác giải phóng mặt bằng sẽ gây ra những hệ lụy nếu trường hợp Quốc hội không thông qua báo cáo nghiên cứu khả thi của dự án.

Giá đất tăng nhanh

Thảo luận tại tổ về vấn đề này, đa số các đại biểu Quốc hội đều đồng với việc tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư ra khỏi Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, nhưng phải làm rõ quy trình thực hiện, nguốn vốn và ý kiến của người dân.

Các đại biểu Quốc hội thảo luận về nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thành dự án thành phần để triển khai Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành.

Đại biểu Quốc hội Phạm Thị Mỹ Thanh (Đồng Nai) cho rằng,  quy hoạch Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành đã được công bố hơn 10 năm nay, có ảnh hưởng lớn tới tâm lý người dân sống trong khu vực này. Họ rất băn khoăn về chuyển đổi nghề nghiệp, sửa chữa nhà cửa, hoạt động doanh nghiệp trong khu vực đó cũng gặp nhiều khó khăn. Nếu không tiến hành sớm sẽ có nhiều vấn đề phát sinh như: giá đất lên cao, có thông tin tăng 8-10 lần.

Cùng quan điểm này, đại biểu Hồ Văn Năm (Đồng Nai) cho rằng, giá đất đã tăng nhanh, nếu chúng ta áp giá, bắt buộc người dân để thu hồi đất sẽ dẫn tới khiếu kiện. Do vậy, giá đền bù phải sát với giá thị trường, tham khảo ý kiến của người dân.  Ngoài ra, Trung ương rót về 5.000 tỷ đồng để thực hiện dự án tái định cư nhưng kinh phí để thực hiện dự án lớn hơn nhiều.  Do vậy, rất khó để thực hiện.

Đất cho Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành là 5.000 ha, đất cho khu tái định cư là 614 ha. Trong đó, phải giải phóng 4.700 hộ, 15.000 nhân khẩu (số người dân công giáo chiếm tới hơn 9.000 người) và nhiều cơ quan, doanh nghiệp đang hoạt động. Trong 6 xã bị giải tỏa, có một xã sẽ thu hồi trắng, hai xã trước đây là căn cứ cách mạng.

Theo bà Thanh, qua tiếp xúc cư tri, người dân Đồng Nai rất phấn khởi, đặc biệt 6 xã trong khu vực dự án. Tuy nhiên, quá trình giải phóng mặt bằng phải mất  2 – 3 năm và cần giải phóng sớm.

Vì “Theo tính toán ban đầu, việc giải phóng mặt bằng sẽ mất khoảng 18.000 tỷ đồng nhưng hiện nay đã lên tới 23.000 tỷ đồng. Nếu chậm thì trượt giá tăng cao, ảnh hướng tới vốn đầu tư”, bà Mỹ Thanh cho biết thêm.