Quy định mới về miễn thị thực cho người nước ngoài thuộc diện đặc biệt

Theo nghị định, các đối tượng được miễn thị thực bao gồm: khách mời của Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương ĐCSVN, Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ, Thường trực Ban Bí thư Trung ương ĐCSVN, Phó Chủ tịch nước, Phó Chủ tịch Quốc hội, Phó Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Chánh án TAND tối cao, Viện trưởng VKSND tối cao, Tổng Kiểm toán nhà nước, Bộ trưởng và tương đương, Bí thư tỉnh ủy, Bí thư thành ủy, Chủ tịch HĐND, Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố;

Các học giả, chuyên gia, nhà khoa học, giáo sư các trường đại học, viện nghiên cứu; tổng công trình sư; nhân lực công nghiệp công nghệ số chất lượng cao; Nhà đầu tư, lãnh đạo tập đoàn, lãnh đạo doanh nghiệp lớn trên thế giới; Người hoạt động trong các lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật, thể thao, du lịch có ảnh hưởng tích cực đối với công chúng; Lãnh sự danh dự Việt Nam ở nước ngoài; Khách mời của các viện nghiên cứu, trường đại học, đại học, doanh nghiệp lớn. Trên cơ sở đề nghị của các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chính phủ quyết định danh sách các viện nghiên cứu, trường đại học, đại học, doanh nghiệp lớn được mời người nước ngoài;

Các trường hợp khác cần ưu đãi miễn thị thực vì mục đích đối ngoại hoặc phục vụ phát triển kinh tế - xã hội do Bộ trưởng Bộ Công an quyết định trên cơ sở đề nghị của các cơ quan, tổ chức.

Đối với một số nhóm đối tượng như nhà đầu tư, lãnh đạo tập đoàn, doanh nghiệp lớn, tiêu chí đặt ra là đơn vị đó phải nằm trong danh sách 100 doanh nghiệp có giá trị vốn hóa lớn nhất thế giới do tổ chức quốc tế uy tín công bố hằng năm. Nhà khoa học trong lĩnh vực khoa học – kỹ thuật phải đạt giải thưởng quốc tế uy tín được công nhận. Cầu thủ bóng đá xuất sắc phải thuộc danh sách 100 cầu thủ hàng đầu thế giới do tổ chức quốc tế uy tín công bố và được câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp trong nước mời thi đấu hoặc giao lưu.

Về điều kiện miễn thị thực, nghị định nêu rõ người nước ngoài phải có hộ chiếu còn giá trị sử dụng, đối với nhóm khách mời lãnh đạo cấp cao, cần có thông báo của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền. Các nhóm học giả, nhà đầu tư, nghệ sĩ, vận động viên và lãnh sự danh dự phải có văn bản đề nghị của bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ hoặc cơ quan Đảng, Quốc hội.

Trường hợp khách mời của viện nghiên cứu, doanh nghiệp lớn hoặc các trường hợp đặc biệt khác phải có văn bản đề nghị của cơ quan, tổ chức liên quan. Đồng thời, đối tượng miễn thị thực không được thuộc diện bị từ chối nhập cảnh hoặc tạm hoãn xuất cảnh theo quy định của Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam.

Quy trình cấp thẻ được thực hiện thông qua việc cơ quan, tổ chức gửi hồ sơ đề nghị kèm bản chụp hộ chiếu của người nước ngoài đến Bộ Công an (Cục Quản lý xuất nhập cảnh) theo mẫu quy định, có thể nộp trực tiếp hoặc qua môi trường điện tử. Sau khi tiếp nhận, Cục Quản lý xuất nhập cảnh sẽ xem xét và cấp thẻ theo mẫu điện tử hoặc thẻ cứng gắn chip; nếu từ chối cấp sẽ có văn bản trả lời nêu rõ lý do. Ngoài ra, Bộ Công an có quyền hủy giá trị sử dụng thẻ trong trường hợp người được cấp không còn đáp ứng tiêu chí, điều kiện miễn thị thực hoặc có yêu cầu từ cơ quan, tổ chức liên quan.

Việc ban hành Nghị định 221/2025/NĐ-CP được đánh giá là cần thiết và kịp thời, bởi Luật Nhập cảnh hiện hành chưa có quy định về miễn thị thực có thời hạn cho nhóm đối tượng đặc biệt cần ưu đãi. Nghị định này sẽ tạo hành lang pháp lý thuận lợi để Việt Nam tiếp cận, mời gọi các cá nhân xuất sắc trên thế giới, từ chuyên gia công nghệ bán dẫn, nhà khoa học, nhà sáng chế, nhà đầu tư chiến lược cho đến nghệ sĩ, vận động viên nổi tiếng.

Vì thế, đây là bước đi quan trọng nhằm xây dựng môi trường kinh tế năng động, khuyến khích đổi mới sáng tạo, phát triển các ngành công nghiệp mũi nhọn và nâng cao hình ảnh đất nước trên trường quốc tế.