Các vấn đề liên quan đến khiếu kiện, đặc khu kinh tế, giá thuốc, tăng lương, tăng tuổi nghỉ hưu... là những vấn đề nóng các ĐBQH quan tâm, được Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ giải đáp trong phiên chất vấn chiều nay (6/6).
Tiếp tục chương trình phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIV, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ thay mặt Chính phủ phát biểu làm rõ thêm một số vấn đề và trực tiếp trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội.
Trước khi bắt đầu phần trả lời của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết, có 71 ĐBQH đăng ký chất vấn Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ.
Bảo đảm chất lượng thuốc và giảm giá thuốc
Các ĐBQH Mùa A Vảng (Điện Biên), Giàng A Chu (Yên Bái), Giàng Thị Bình (Lào Cai), Huỳnh Thanh Phương (Tây Ninh)... chất vấn Phó Thủ tướng về công tác phòng chống thuốc giả, thuốc kém chất lượng; quyết tâm của Chính phủ trong phòng, chống tham nhũng; giải pháp bảo vệ thương hiệu sản phẩm cà phê, tiêu và các sản phẩm nông nghiệp khác...
ĐBQH Giàng A Chu (Yên Bái)
Trả lời chất vấn của ĐB Mùa A Vảng về tình trạng thuốc giả, thuốc kém chất lượng, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nêu rõ, số liệu của Bộ Y tế cho thấy, tỷ lệ thuốc giả, thuốc kém chất lượng trung bình trên thế giới khoảng 10%. Việt Nam là một trong những quốc gia theo phân loại có tỷ lệ khá thấp, khoảng 2,1%. Vừa qua, trước tình trạng xảy ra một số vụ việc nghiêm trọng liên quan đến thuốc giả, thì vụ việc này chúng ta đã tiến hành khởi tố và bắt giam. Đồng thời, tăng cường công tác quản lý về mặt nhà nước của Bộ Y tế.
“Chính phủ chỉ đạo tăng cường đấu thầu thuốc tập trung”, Phó Thủ tướng cho biết, cụ thể là “đấu thầu quản lý chất lượng thuốc trên cơ sở mời thầu minh bạch, giảm giá thuốc từ 15 - 20% chi phí giá thuốc, thuốc biệt dược cũng giảm giá được 13 - 14%”. Đối với các cửa hàng liên quan đến bán thuốc, tăng cường quản lý chất lượng, quy trình bán thuốc tại các cửa hàng, hiệu thuốc. Thời gian qua, đã thí điểm kết nối cơ sở thông tin giữa cơ sở khám chữa bệnh và nhà thuốc, bảo đảm truy xuất nguồn gốc của thuốc.
“Tới đây chúng ta sẽ đánh giá lại và triển khai trên toàn quốc. Tinh thần chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ là bảo đảm chất lượng thuốc và giảm giá thuốc”, Phó Thủ tướng khẳng định.
"Đã là đặc khu thì cái gì cũng phải đặc biệt, cán bộ cũng phải đặc biệt"
Trả lời đại biểu Nguyễn Văn Thân (Thái Bình): Nếu Quốc hội thông qua luật về đặc khu thì tiêu chí tuyển chọn cán bộ, nhất là người đứng đầu đặc khu như thế nào?
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh, "đã là đặc khu thì cái gì cũng phải đặc biệt, cán bộ cũng phải đặc biệt".
Phó Thủ tướng cho biết, trong dự thảo luật đã đề xuất quy định lựa chọn Chủ tịch đặc khu với quy trình chặt chẽ, theo hướng Chủ tịch tỉnh giới thiệu, Bộ Nội vụ thẩm định và HĐND bầu, Thủ tướng phê chuẩn.
Với quy trình chặt chẽ như thế, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ tin tưởng sẽ chọn người đủ đức, đủ tài chèo lái đặc khu.
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ: "Đã là đặc khu thì cái gì cũng phải đặc biệt, cán bộ cũng phải đặc biệt"
Tiếp tục về vấn đề đặc khu, đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội, ảnh trên) chất vấn: Nếu triển khai ba đặc khu Vân Đồn, Phú Quốc, Bắc Vân Phong thì kinh tế - xã hội các địa phương đó phát triển đến mức nào, đóng góp to lớn thế nào cho sự phát triển kinh tế Việt Nam. Xin Phó Thủ tướng phân tích mối quan hệ giữa sự phát triển kinh tế ba đặc khu đó với sự ổn định về an ninh quốc phòng và sự vẹn toàn của lãnh thổ theo thời gian?
Phó Thủ tướng Chính phủ cho biết, trên thế giới, việc ra đời đặc khu để tạo ra các nơi thử nghiệm các thể chế, tạo ra các cực tăng trưởng. Dự luật này hiện Quốc hội đang thảo luận, tính toán tổng thể lợi ích về kinh tế, thu hút đầu tư, quan hệ kinh tế với quốc phòng an ninh.
TP Hà Nội và TP Hồ Chí Minh là hai đầu tàu động lực của cả nước. Dù có hay không có đặc khu thì hai thành phố này vẫn là đầu tàu, cùng bảy vùng kinh tế trọng điểm, chúng ta tiếp tục tập trung cơ chế chính sách phát huy thế mạnh các vùng này. Tôi nghĩ, với việc ra đời đặc khu không ảnh hưởng, tác động gì đến quan điểm cũng như sự phát triển của chúng ta. Các nguồn lực của Trung ương và địa phương tập trung cho hai đầu tàu và bảy vùng kinh tế trọng điểm.
Chưa hài lòng với câu trả lời của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ về đặc khu kinh tế, đại biểu Nguyễn Anh Trí nhắc lại câu hỏi: Xin Phó thủ tướng cho một vài phác thảo về phát triển kinh tế - xã hội tại Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc; mối quan hệ phát triển kinh tế ba đặc khu này với an ninh quốc phòng, sự vẹn toàn lãnh thổ cả nước theo thời gian ra sao?
Trước câu hỏi của đại biểu, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nói, Quốc hội đang bàn Luật đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt, hiện chưa ban hành, để có câu trả lời đầy đủ vấn đề đại biểu nêu thì cần nghiên cứu chặt chẽ hơn. "Xin đại biểu cho phép Phó thủ tướng trả lời bằng văn bản", bà Ngân nói.
Không hy sinh môi trường để phát triển kinh tế
Chất vấn Phó Thủ tướng, đại biểu Nguyễn Hữu Cầu (Nghệ An) nêu vấn đề: Cử tri đánh giá cao thành tựu kinh tế của đất nước ta trong năm 2017 và những tháng đầu năm 2018, nhưng vấn đề xã hội chưa ngang tầm với chấn hưng văn hóa, đạo đức xã hội xuống cấp gây bức xúc trong dư luận. Đại biểu đề nghị Phó Thủ tướng cho biết quan điểm về vấn đề này và sắp tới, Chính phủ có giải pháp mạnh mẽ nào để khắc phục?
ĐBQH Nguyễn Hữu Cầu (Nghệ An)
Trả lời đại biểu, Phó Thủ tướng cho biết, vấn đề xã hội luôn được các đại biểu Quốc hội và cử tri quan tâm, kỳ họp nào cũng thảo luận, nhưng kỳ này đặc biệt nhiều đại biểu lo lắng kinh tế phát triển nhưng đạo đức xuống cấp. Chính phủ, Thủ tướng chia sẻ với các đại biểu và đồng bào cử tri về lo lắng này.
Phó Thủ tướng nêu rõ, Đảng và Nhà nước luôn xác định chủ trương phát triển kinh tế là nhiệm vụ trọng tâm, xây dựng Đảng là then chốt, nhưng phát triển văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, quốc phòng là trọng yếu và thường xuyên.
Cách đây 20 năm, Trung ương đã ban hành Nghị quyết chuyên đề về xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc. Tại Hội nghị Trung ương 9, Khóa XI, Bộ Chính trị đã trình Trung ương đánh giá 15 năm thực hiện Nghị quyết này và ban hành Nghị quyết mới về xây dựng nền văn hóa và con người Việt Nam, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Nghị quyết này cũng đánh giá, so với kinh tế, chính trị, an ninh đối ngoại, thì phát triển văn hóa thì chưa ngang bằng. Quan điểm của Đảng là đặt văn hóa ngang tầm phát triển kinh tế. Chính phủ cũng khẳng định, trong phát triển kinh tế, cũng bảo đảm phát triển bền vững, dựa trên ba trụ cột: kinh tế, xã hội và môi trường. “Không bỏ quên xã hội, không hy sinh môi trường để phát triển kinh tế”, Phó Thủ tướng nói.
“Tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, chúng tôi sẽ cùng với Ban Cán sự đảng Chính phủ và các thành viên Chính phủ rà soát, sắp xếp lại toàn bộ chương trình hành động để thực hiện Nghị quyết Trung ương 9, Khóa XI”, Phó Thủ tướng cho biết.
Theo đánh giá của Phó Thủ tướng, hiện nay vấn đề xã hội diễn biến phức tạp, nhưng mặt tích cực vẫn là chủ đạo, chỉ có một số vụ việc đạo đức xã hội xuống cấp. “Chúng ta cũng không quá bi quan, thành tựu KT-XH năm 2017 được đánh giá là hoàn thành toàn diện các nhiệm vụ đề ra”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Ủy thác tiếp dân cho cấp dưới gây tồn đọng khiếu kiện
Đại biểu Nguyễn Thanh Thủy (Hậu Giang) chất vấn: Công tác quy hoạch còn nhiều bất cập, từ đó dẫn đến khiếu kiện. Đề nghị Phó Thủ tướng cho biết giải pháp khắc phục trình trạng trên. Đến khi nào thì chúng ta đạt được sự hài hòa lợi ích giữa nhà đầu tư và người dân như chủ trương của Đảng, Nhà nước đề ra.
Phó Thủ tướng cho biết, hiện nay việc tố cáo đất đai diễn biến phức tạp. Trước đây tồn tại hơn 500 hồ sơ đi kiện liên quan đến đất đai và kéo dài nhiều ngày.
Thủ tướng đã họp với 27 tỉnh, thành phố, có nhiều ý kiến giao cho Bộ Tài nguyên và Môi trường tập hợp thống kê, báo cáo Thủ tướng Chính phủ để có lộ trình giải quyết dứt điểm hồ sơ tồn đọng. Việc tiếp dân giải quyết khiếu kiện cũng phải nghiêm túc hơn.
“Theo quy định của pháp luật, chủ tịch huyện phải tiếp dân 24 lần/năm, chủ tịch tỉnh là một tháng một lần. Nhưng phần lớn các Chủ tịch ủy thác cho Phó Chủ tịch, Phó Chủ tịch lại ủy thác xuống cấp dưới nên dẫn tới việc tồn đọng, dồn lên Trung ương”, Phó Thủ tướng nói.
Tăng tuổi nghỉ hưu theo lộ trình thận trọng, phù hợp
Đại biểu Vũ Thị Lưu Mai (Hà Nội) chất vấn Phó Thủ tướng 2 câu hỏi: Trải qua hơn nữa nhiệm kỳ, xin Phó Thủ tướng cho biết những nhiệm vụ nào được coi là khó hoàn thành hơn cả, thách thức nào đặt trên vai Chính phủ, giải pháp nào để Chính phủ hoàn thành nhiệm vụ?
Quan điểm của Phó Thủ tướng như thế nào về việc tăng tuổi nghỉ hưu, liệu có làm giảm cơ hội việc làm của người trẻ hay không trong khi tỷ lệ thất nghiệp trong giới trẻ hiện đang rất cao?
Cho rằng “hai câu hỏi của đại biểu quá khó”, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết, hiện Chính phủ chưa tổng kết chương trình hành động nhiệm kỳ. Nhưng với phương châm liêm chính, kiến tạo, hành động, vì người dân thì ngay đầu nhiệm kỳ Chính phủ đã đề ra 6 nhóm giải pháp hành động.
Trong đó 2 thách thức lớn, một là đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất chất lượng, sức cạnh tranh của nền kinh tế. Không cách nào khác là thực hiện nghiêm nghị quyết của Quốc hội. Đây là nhiệm vụ khó khăn nên thời gian tới Chính phủ nỗ lực nhiều hơn. Việc thứ hai là phát triển con người, cũng là việc rất khó.
Về tăng tuổi nghỉ hưu, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng, đây là vấn đề này nhạy cảm, đụng chạm đến hàng chục triệu người.
Theo Phó Thủ tướng, giải quyết việc này phải có lộ trình chặt chẽ, không tạo sốc cho thị trường lao động. Việc tăng tuổi nghỉ hưu phải dựa vào tổng thể nhiều yếu tố như: Tạo việc làm mới cho người bước vào thị trường lao động; bảo đảm cơ cấu ngành nghề vì có ngành muốn nghỉ sớm; vấn đề già hoá dân số; bình đẳng giới; vấn đề cân đối quỹ bảo hiểm xã hội...
Phó Thủ tướng cho biết, Nghị quyết Trung ương quyết định từ năm 2021 thực hiện điều chỉnh tuổi nghỉ hưu theo lộ trình thận trọng và phù hợp. Sau này khi tiến hành sửa Luật Lao động thì Quốc hội sẽ quyết định.
Tăng lương là vấn đề cốt lõi và được quan tâm
Chất vấn Phó Thủ tướng, đại biểu Bùi Sĩ Lợi (Thanh Hoá) cho rằng, Chính phủ 3 lần lỡ hẹn cải cách tiền lương. Nay Trung ương đã có Nghị quyết về cải cách chính sách tiền lương, đại biểu đề nghị Phó Thủ tướng làm rõ: Khả năng cân đối để cải cách tiền lương? Có làm tăng trần nợ công không? Giải pháp kiềm chế chỉ số giá sinh hoạt khi tăng tiền lương?
Trả lời đại biểu Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng, đây là vấn đề được quan tâm hiện nay. Dư luận phấn khởi khi Trung ương ban hành Nghị quyết về cải cách tiền lương, nhưng tăng thế nào, nguồn đâu tăng lương, tăng lương có ảnh hưởng chỉ tiêu kinh tế vĩ mô hay không?
Phó Thủ tướng cho biết, Chính phủ có tính toán cân nhắc trình Trung ương thảo luận và quyết định. Mặc dù tăng lương không phải là toàn bộ vấn đề cải cách nhưng là vấn đề cốt lõi và được quan tâm.
Để tăng lương, giải pháp tiền đề là phải xác định được vị trí việc làm để thiết kế hệ thống chính sách tiền lương; biện pháp đột phá là quyết liệt tinh giảm biên chế, tinh gọn bộ máy để giảm số lượng người hưởng lương từ ngân sách; giải pháp tài chính mà căn cơ nhất là tăng thu, chống thất thu, tiết kiệm chi tiêu, dành tỷ lệ tăng thu để cải cách tiền lương...
Quá trình cân đối Chính phủ dựa vào Nghị quyết 07 của Bộ Chính trị để tính toán trả lương mà vẫn đảm bảo trần nợ công 65%, kiểm soát được chỉ số lạm phát. Tăng lương gắn với tăng năng suất lao động thì tăng CPI không lớn, vừa đáp ứng cải cách tiền lương vừa ổn định kinh tế vĩ mô.
Siết chặt kỷ luật kỷ cương chi tiêu ngân sách, trong đầu tư công
Đại biểu Quách Thế Tản (Hoà Bình) chất vấn, qua kiểm toán phát hiện có nhiều vi phạm trong đầu tư công, kiến nghị thu hàng nghìn tỷ đồng. Chính phủ xử lý vấn đề này như thế nào?
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng: Đại biểu nêu thực trạng rất đúng. Trong các dự án đầu tư công có nhiều dự án thực hiện tốt. Tuy nhiên không ít dự án đầu tư công yếu kém, sai sót. Khi lập dự án thì chi phí đầu vào “khiêm tốn”, nhưng thi công kéo dài. Cá biệt có dự án điều chỉnh tổng mức đầu tư đến 36 lần, như đại biểu mới nêu vừa qua.
Trước tình hình này, Chính phủ và Thủ tướng yêu cầu thực hiện nghiêm quyết định của Trung ương, siết chặt kỷ luật kỷ cương trong chi tiêu ngân sách, trong đầu tư công.
Về sai phạm, quan điểm của Chính phủ là xử lý nghiêm, không có ngoại lệ, không có vùng cấm. Trên cơ sở kết quả của kiểm toán nhà nước, các cơ quan chức năng sẽ xử lý trách nhiệm đơn vị, cá nhân theo quy định; không chỉ xử lý tài chính mà có vụ chuyển qua cơ quan điều tra.
Về thể chế, Chính phủ dự kiến ban hành Nghị định mới sửa đổi Nghị định về đầu tư công, dự kiến ban hành trong tháng 6; đồng thời trình Quốc hội xem xét sửa đổi Luật Đầu tư công trong thời gian tới.