Phải thực sự để giáo dục ngoài công lập phát triển

Phát biểu cuối phiên thảo luận của Quốc hội chiều 28/10, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhắc lại câu chuyện hơn một năm trước, khi tình hình dịch bệnh rất căng thẳng, chúng ta đã mạnh dạn thực hiện với cơ sở khoa học việc chuyển hướng chiến lược, thích ứng linh hoạt.

Chúng ta tiếp cận được vaccine để khẩn trương đạt được những kết quả toàn diện, về tăng trưởng kinh tế vĩ mô cũng như duy trì tốt an sinh xã hội, có bước tiến bộ trong vấn đề này.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh, Việt Nam đã có những thành công khi nằm ở top đầu thế giới về mức độ bao phủ vaccine tăng cường. Nhưng đại dịch còn gây khó khăn, bất cập cho hệ thống giáo dục, y tế, an sinh xã hội, hệ thống kinh tế, làm nhận diện rõ hơn những điểm yếu của các ngành này, tương tự như các nước khác.

Theo Phó Thủ tướng đánh giá ngành y tế và giáo dục có mức phát triển và hiệu quả sử dụng nguồn lực cao hơn rõ rệt so với các nước cùng trình độ phát triển kinh tế. Ngành y tế, giáo dục phải cân đối, đảm bảo giữa kỳ vọng của người dân, chuyên môn và khả năng của nền kinh tế.

"Y tế, giáo dục, văn hóa là những ngành trước mắt không làm ra tiền. Thành tích không thấy được ngay, muốn có thành tích cũng phải nhiều năm, bất cập nhiều năm mới bộc lộ và khi bộc lộ cũng mất nhiều năm mới khắc phục được" - Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cũng cho rằng y tế và giáo dục Việt Nam có nhiều điểm khác biệt với các nước trên thế giới. Theo Phó Thủ tướng, người dân đòi hỏi sự công bằng và chất lượng y tế giáo dục cao và có nhiều góp ý.

Tuy nhiên so với các nước phát triển không phải đầu tư cơ sở hạ tầng, chúng ta dành 30% ngân sách chi cho đầu tư hạ tầng nên năng lực của chúng ta không bằng. Thu nhập người dân thấp hơn nên chi trả không như các nước.

Tiếp đó là vấn đề biên chế, giáo dục và y tế chiếm đại đa số trong tổng số 2 triệu biên chế. Chúng ta không có năng lực trả lương cao như các nước khác.

"Chúng ta phải đồng bộ rất nhiều, phát triển nhanh hơn. Sau đó phải thực sự để y tế, giáo dục ngoài công lập phát triển…Đẩy mạnh hơn nữa tự chủ đại học và có cơ chế để giáo viên không sử dụng lương từ ngân sách nhà nước mà có thể từ học phí của những đối tượng sẵn sàng chi trả" - Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nêu ý kiến.

Hiện nay, chúng ta đang có cách làm khác so với thế giới, và thực tế đã chỉ ra rằng, cách làm của thế giới là đáng học tập: quản trị bệnh viện và trường học là xuất phát từ yêu cầu chuyên môn, phát huy tính chủ động, sáng tạo từ cơ sở, từ đó được quyền tự chủ về bộ máy, về nhân sự, về đầu tư, về thu chi. Vì chúng ta thiếu kinh phí, nên đã lấy tài chính làm yếu tố đầu tiên, nếu lo hết được chi đầu tư và chi thường xuyên thì mới cho tự chủ.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết các cơ quan chức năng sẽ tiếp thu đầy đủ, rà soát lại hệ thống pháp luật để có sự đổi mới căn bản hơn.

"Đây là những vấn đề rất lớn, trong lúc khó khăn mới bộc lộ ra nhưng cũng thấy được sự thuận lợi. Chúng ta đã nhận ra, nhìn rõ các bất cập. Tôi rất mong những vấn đề này sẽ được giải quyết, nỗ lực trong một thời gian dài mới có thể khắc phục được triệt để" - Phó Thủ tướng nhấn mạnh.