Ông Nguyễn Anh Tiến,Trưởng ban Thanh tra TANDTC: Hoạt động thanh tra sẽ có bước đột phá

Ông Tiến đã khẳng định như thế trong cuộc trò chuyện với chúng tôi đầu xuân Giáp Ngọ.

 Ông Nguyễn Anh Tiến phát biểu tại một Hội nghị

PV: Năm 2013 đã trôi qua, ông có thể điểm lại tóm tắt những công việc mà đơn vị mình đã làm được?

Ông Nguyễn Anh Tiến: Năm 2013, Ban Thanh tra TANDTC đã thực hiện nhiều đợt kiểm tra công tác xét xử và thi hành án hình sự theo kế hoạch và đột xuất tại Tòa án các địa phương; xử lý và giải quyết các đơn, thư khiếu nại, tố cáo có ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo; các đơn, thư khiếu nại của công dân gửi đến. Thông qua công tác kiểm tra, xử lý và giải quyết các đơn, thư khiếu nại, tố cáo, Ban Thanh tra đã phát hiện nhiều vụ án có những sai lầm, thiếu sót. Một số vụ án có sai lầm nghiêm trọng đã được Ban Thanh tra chuyển đến các Tòa chuyên trách để xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm hoặc trực tiếp trình lãnh đạo TANDTC kháng nghị. Một số vụ án có sai lầm, thiếu sót (chưa đến mức cần kháng nghị), Ban Thanh tra đề nghị lãnh đạo Tòa án các địa phương chỉ đạo Thẩm phán rút kinh nghiệm. Tại Kết luận kiểm tra, Ban Thanh tra đều nêu rõ ưu điểm, khuyết điểm, thiếu sót, sai lầm trong vận dụng đường lối xét xử, trong thực hiện tố tụng của Thẩm phán, của đơn vị… để các Thẩm phán, đơn vị kịp thời rút kinh nghiệm và sửa chữa. Các kết luận này được các Tòa án địa phương thống nhất cao về nội dung, chất lượng chuyên môn.

Đồng thời, đơn vị đã tổ chức các đoàn kiểm tra công tác xét xử án hình sự của 14 TAND cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và 20 TAND cấp quận, huyện trong cả nước. Đã kiểm tra 1.940 hồ sơ vụ án hình sự và nhiều hồ sơ vụ án dân sự do có ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo TANDTC. Không những thế, Ban Thanh tra còn kiểm tra án quá hạn về án hình sự, dân sự, kinh tế, lao động và hôn nhân gia đình. Kiểm tra và báo cáo Chánh án TANDTC các vụ án về tham nhũng, các vụ án do TAND các tỉnh và HĐND kiến nghị, tổng hợp báo cáo Chánh án về công tác xét xử án treo, án tham nhũng, án tuyên không rõ ràng của 63 đơn vị TAND địa phương. Bên cạnh đó, Ban Thanh tra đã kiểm tra 5.259 hồ sơ thi hành án hình sự đối với 5.259 người bị kết án. Trong đó, Ban chú trọng kiểm tra về thời hạn ra quyết định, các trường hợp hoãn, miễn, giảm và đình chỉ thi hành án phạt tù. 

Ngoài ra, Ban Thanh tra còn đề xuất nhiều giải pháp, như giải pháp khắc phục tình trạng án quá hạn đã nhận được sự chấp thuận của lãnh đạo TANDTC và sự đồng ý của các đơn vị trong toàn ngành.

PV: Ở cương vị Trưởng ban, ông có thấy trách nhiệm của đơn vị mình là quá nặng nề?

Ông Nguyễn Anh Tiến: Cùng với việc phát hiện các vi phạm trong ngành, thanh tra còn đóng vai trò như một biện pháp phòng ngừa hữu hiệu các vi phạm pháp luật. Ý thức được điều đó, Chánh án TANDTC Trương Hòa Bình đã có kết luận về công tác của Ban Thanh tra rồi. Đó là, để kịp thời thông tin về hoạt động giữa các đơn vị, đẩy mạnh công tác cải cách tư pháp và xây dựng ngành TAND trong sạch, vững mạnh, Ban Thanh tra, Vụ Tổ chức - Cán bộ TANDTC chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng quy định về cơ chế giao ban nội bộ về xây dựng ngành định kỳ, mỗi quý một lần. Chánh án khẳng định, mục đích giao ban là để đánh giá tình hình về công tác xét xử của Thẩm phán TAND các cấp, nhất là chất lượng xét xử các loại vụ án (nhằm phát hiện biểu dương, khen thưởng những Thẩm phán tiêu biểu, không có án bị hủy, sửa). Đồng thời, chấn chỉnh tình hình các đơn vị, địa phương có chất lượng xét xử không đạt yêu cầu, có nhiều án bị hủy, sửa do lỗi chủ quan của Thẩm phán, tình hình vi phạm chế độ công vụ của Thẩm phán; phát hiện, biểu dương những Thẩm phán tiêu biểu không có án bị hủy, sửa.

Theo chỉ đạo của Chánh án TANDTC, khi xây dựng kế hoạch kiểm tra, Ban Thanh tra cần chú ý việc kiểm tra hoạt động xét xử và công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, phản ánh của các cơ quan, tổ chức khác đối với ngành TAND, để tham mưu cho lãnh đạo TANDTC có biện pháp chấn chỉnh kịp thời. Trong quá trình thanh tra, kiểm tra cần có cơ chế phối hợp với các đơn vị có liên quan trong ngành TAND để kịp thời cùng nhau giải quyết nhằm tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, đặc biệt là trong công tác tiếp dân và giải quyết đơn, thư khiếu nại, góp phần giảm bớt bức xúc của công dân.

Sau khi thanh tra, kiểm tra, Ban Thanh tra cần phối hợp với các đơn vị có liên quan để đề xuất hình thức khen thưởng kịp thời đối với các đơn vị, cá nhân có thành tích xuất sắc và xử lý kỷ luật nghiêm minh đối với các đơn vị, cá nhân có sai phạm. Đồng thời, Ban Thanh tra có kế hoạch tuyên truyền các điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt để phát động, nhân rộng trong toàn ngành học tập (đăng trên cổng thông tin điện tử ngành Tòa án, cung cấp cho báo chí trong và ngoài ngành…)…

Nhiệm vụ được Chánh án TANDTC giao cho nặng nề như thế, nhưng nhất định chúng tôi sẽ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

PV: Để làm tốt hơn nữa nhiệm vụ được giao, năm nay ông có dự định gì cho kế hoạch của Ban Thanh tra?

Ông Nguyễn Anh Tiến: Ban Thanh tra hiện tại có 4 mảng công việc lớn là Công tác tiếp dân; Công tác kiểm tra, thanh tra giải quyết khiếu tố; Công tác kiểm tra công tác xét xử án hình sự và công tác kiểm tra thi hành án hình sự.

Năm 2014, Ban Thanh tra TANDTC tiếp tục thực hiện Thông báo kết luận số 02/TB-TANDTC/TK ngày 22/8/2013 của Chánh án TANDTC về công tác của Ban Thanh tra. Kiểm tra chuyên đề đối với các vụ án hình sự có kết quả xử phạt bị cáo dưới mức thấp nhất của khung hình phạt; có kết quả xử phạt bị cáo được hưởng án treo, cải tạo không giam giữ, phạt tiền, miễn hình phạt, miễn trách nhiệm hình sự… Kiểm tra các vụ án đã được TANDTC xét xử Giám đốc thẩm nhưng Tòa án các cấp chưa giải quyết lại, kiểm tra các quyết định hoãn, tạm đình chỉ, ủy thác thi hành án hình sự…

Một kênh thông tin mà Ban Thanh tra không thể bỏ qua là việc Ban sẽ tiếp tục kiểm tra, thanh tra, xác minh tin bài phản ánh qua báo chí về các sai phạm của cán bộ, đơn vị có dấu hiệu tham nhũng, tiêu cực theo chỉ đạo của Chánh án TANDTC. Đồng thời, đơn vị thực hiện tổ chức việc tiếp dân theo quy định, không để tồn đọng đơn khiếu nại, tố cáo. 

PV: Xin cảm ơn ông và chúc ông cùng Ban Thanh tra năm mới sẽ đạt được nhiều thành tích hơn nữa như kỳ vọng của Chánh án TANDTC.