Nguyên Bình bảo tồn văn hóa để phát triển du lịch

Nguồn lực văn hóa phát triển du lịch

Được thiên nhiên ưu đãi, Nguyên Bình được biết đến với nhiều thắng cảnh đẹp, những cảnh quan thiên nhiên kỳ vỹ, hữu tình, trong đó có khu rừng nguyên sinh thuộc Vườn Quốc gia Phja Oắc - Phja Đén. Khí hậu quanh năm mát mẻ, nơi đây được ví như “Đà Lạt của Cao Bằng”. Nguyên Bình còn là địa điểm duy nhất thường xuất hiện băng giá trên đỉnh núi Phja Oắc thuộc xã Thành Công, thu hút nhiều du khách hiếu kỳ đến tham quan, thưởng ngoạn. Vẻ đẹp thiên nhiên ban tặng mang đậm nét hoang sơ cùng nhiều dấu tích của các nhà nghỉ khu biệt thự của người Pháp được xây dựng từ những năm đầu thế kỷ XX là điều kiện thuận lợi để phát triển các loại hình du lịch sinh thái, trải nghiệm và nghỉ dưỡng.

Trên cơ sở phát huy tiềm năng về du lịch, huyện Nguyên Bình đã xây dựng Chương trình Phát triển dịch vụ - du lịch vùng Phja Oắc - Phja Đén giai đoạn 2020-2025, đến năm 2035 và nội dung đột phá xây dựng hạ tầng dịch vụ, du lịch Phja Oắc - Phja Đén.

Đến nay, một số hạng mục đầu tư đã hoàn thiện, đưa vào quản lý, khai thác Làng du lịch cộng đồng xóm Hoài Khao, xã Quang Thành; kết nối với khu nhà Tường trình của nhóm hộ Nà Rẻo, xóm Tam Hợp, xã Thành Công; điểm ngắm cảnh trải nghiệm vườn trúc sào tại xóm Bản Phường, xã Thành Công; điểm tham quan vọng cảnh trên đỉnh Phja Oắc 1.931m. Việc đầu tư xây dựng các dự án trên sẽ tạo thành chuỗi du lịch vùng Phja Oắc - Phja Đén, kết nối các khu, điểm du lịch trên địa bàn huyện nói riêng và tỉnh Cao Bằng nói chung.

Với những lợi thế về thiên nhiên, bản sắc văn hoá đặc trưng của người Dao Tiền, UBND huyện lựa chọn Hoài Khao để xây dựng thành điểm đến, phát triển du lịch cộng đồng.

Nguyên Bình với 8 dân tộc: Tày, Nùng, Mông, Dao…, cùng đoàn kết chung sống đan xen, trong đó, dân tộc Dao chiếm 57,26%, tạo cho Nguyên Bình một nền văn hoá phong phú, đa sắc màu, từ không gian kiến trúc nhà, trang phục truyền thống đến văn hóa chợ phiên và lễ hội truyền thống, mang đậm bản sắc văn hóa của từng dân tộc. Đây là một trong những lợi thế sẵn có để huyện hướng đến phát triển du lịch cộng đồng, vừa bảo tồn được bản sắc văn hoá dân tộc, đồng thời tạo thu nhập cho bà con.

Cách thị trấn Nguyên Bình khoảng 20km, xóm Hoài Khao nằm nép mình dưới một thung lũng nhỏ, nhà làm bằng gỗ, lợp ngói âm dương, tạo nên vẻ đẹp vừa giàu bản sắc dân tộc, vừa mang nét hoài cổ thơ mộng. Với bản sắc văn hóa đặc sắc được gìn giữ khá nguyên vẹn từ kiến trúc nhà ở, nghề chạm bạc tinh xảo, nghề dệt truyền thống, thêu hoa văn váy áo, in hoa văn trên váy bằng sáp ong, Hoài Khao như một bức tranh đẹp níu chân du khách.

Là chiếc nôi văn hóa của dân tộc Dao Tiền tại xã Quang Thành (Nguyên Bình), đến với xóm Hoài Khao, du khách được trải nghiệm nét đẹp mộc mạc, hoang sơ, những giá trị văn hóa truyền thống giàu bản sắc của dân tộc Dao Tiền và những con người thân thiện, mến khách. Với những tiềm năng sẵn có, huyện Nguyên Bình xây dựng xóm Hoài Khao trở thành làng du lịch cộng đồng, phát triển du lịch gắn với bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc.

Cả xóm có 35 hộ dân đều là đồng bào dân tộc Dao tiền. Bà con vẫn bảo tồn nguyên vẹn các giá trị văn hóa truyền thống với kiến trúc ngôi nhà lợp bằng ngói âm dương, kho chứa thóc tách biệt với nhà chính, với nghi lễ cấp sắc, làn điệu Páo Dung, in hoa văn sáp ong thổ cẩm, chạm khắc bạc… Khi được trở thành làng du lịch cộng đồng, nhận thức về gìn giữ, bảo tồn giá trị văn hoá truyền thống, bảo vệ cảnh quan, môi trường và đời sống của người dân ở Hoài Khao đã có sự đổi thay rõ nét.

Chuỗi sự kiện xúc tiến du lịch

Nhằm quảng bá, xúc tiến du lịch của địa phương, từ ngày 1-3/12/2023 tại huyện Nguyên Bình (tỉnh Cao Bằng), UBND huyện Nguyên Bình phối hợp với Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Cao Bằng tổ chức chuỗi sự kiện Văn hóa, Thể thao, Du lịch trên địa bàn huyện Nguyên Bình.

Tối ngày 1/12, thừa ủy quyền của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, lãnh đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch công bố quyết định “Nghệ thuật trang trí hoa văn trên trang phục của người Dao Đỏ xã Vũ Minh, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng” là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.

Các sự kiện được tổ chức với mục đích nhằm khơi dậy lòng tự hào, tự tôn dân tộc, ý thức xây dựng quê hương đối với các thế hệ, nhất là các thế hệ trẻ trong thời kỳ hội nhập toàn cầu; tôn vinh giá trị của di sản văn hóa phi vật thể quốc gia "Tri thức dân gian Nghệ thuật trang trí hoa văn trên trang phục của người Dao Đỏ"; nâng cao nhận thức trách nhiệm của các cấp, các ngành và toàn thể đồng bào dân tộc trong việc bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp và là nguồn tài nguyên để phát triển du lịch.

Chuỗi sự kiện gồm các nội dung: Công bố Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, tri thức dân gian, Nghệ thuật trang trí hoa văn trên trang phục của Người Dao Đỏ xã Vũ Minh; chương trình nghệ thuật, thể hiện bản sắc văn hóa độc đáo của các dân tộc huyện; thi ẩm thực chế biến các món ăn từ miến dong; thi sáng tạo sản phẩm thủ công in hoa văn truyền thống của dân tộc Dao Đỏ, Dao Tiền; Giải chạy chinh phục đỉnh Phja Oắc; trải nghiệm bay dù lượn “Khám phá Nguyên Bình từ trên cao”.

Phát huy tiềm năng lợi thế về du lịch, những năm qua, huyện Nguyên Bình đã huy động các nguồn lực, triển khai đồng bộ các giải pháp để xây dựng cở sở hạ tầng dịch vụ du lịch gắn với bảo vệ môi trường, bảo tồn thiên nhiên, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.

Tuần văn hóa, thể thao, du lịch huyện Nguyên Bình là không gian kết nối và giao lưu văn hóa giữa đồng bào các dân tộc bản địa và du khách; là dịp để tuyên truyền, giới thiệu, quảng bá bản sắc văn hóa đặc trưng, cảnh đẹp của Nguyên Bình đến du khách trong nước và quốc tế. Các hoạt động trong chuỗi sự kiên vô cùng hấp dẫn, hứa hẹn sẽ đem lại những trải nghiệm tuyệt vời cho du khách.

Ông Đào Nguyên Phong cho biết, chúng tôi xác định du lịch, dịch vụ và phát triển du lịch cộng đồng là trọng điểm trong phát triển kinh tế xã hội của huyện. Huyện xác định phương châm phát triển du lịch gắn với bảo vệ môi trường, bảo tồn thiên nhiên, giữ gìn và phát huy bản sắc, truyền thống văn hóa dân tộc.

Để phát triển du lịch cộng đồng có hiệu quả, cấp ủy, chính quyền huyện Nguyên Bình tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền người dân nâng cao nhận thức gìn giữ, bảo tồn, phát huy giá trị bản sắc văn hoá truyền thống đặc sắc dân tộc gắn với bảo vệ môi trường, cảnh quan nhằm phát triển loại hình du lịch cộng đồng theo hướng hiệu quả, bền vững; Đồng thời, tập trung đầu tư nâng cấp hệ thống cơ sở lưu trú hiện có, thu hút phát triển một số cơ sở lưu trú mới, dịch vụ du lịch chất lượng cao, chú trọng làm tốt công tác quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị các điểm di sản Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng.