NATO cáo buộc Nga “phá vỡ” Hiệp ước Bầu trời Mở

Theo đó, phó phát ngôn viên của NATO Piers Kazalet cho rằng, chính Nga đã “phá hoại” Hiệp ước Bầu trời Mở, Sputnik cho biết. Trước đó, Moscow đã nhiều lần bác bỏ những cáo buộc như vậy.

Như tin đã đưa, ngày 15/1, trên website Bộ Ngoại giao Nga đăng thông báo cho biết nước này đã khởi động các thủ tục rút khỏi Hiệp ước Bầu trời Mở.

Bộ Ngoại giao Nga lưu ý rằng sau khi Mỹ rút khỏi hiệp ước, "cân bằng lợi ích của các quốc gia tham gia đạt được khi ký kết hiệp ước đã bị xáo trộn đáng kể" và các đối tác của Moscow trong hiệp ước không ủng hộ các đề xuất của Nga để duy trì khả năng tồn tại trong các điều kiện mới.

Thông tin trên trang web của Bộ Ngoại giao Nga nêu rõ: “Do thiếu tiến bộ trong việc tháo gỡ các trở ngại đối với việc tiếp tục vận hành hHiệp ước theo các điều kiện mới, Bộ Ngoại giao Nga được phép thông báo về việc bắt đầu các thủ tục trong nước đối với việc rút Liên bang Nga khỏi Hiệp ước”.

Ông Kazalet cho biết: "Chúng tôi đã lưu ý đến việc Nga đã tuyên bố ý định rút khỏi Hiệp ước Bầu trời Mở. Sự tuân thủ có chọn lọc của Nga đối với các nghĩa vụ của mình theo Hiệp ước Bầu trời Mở trong một thời gian đã làm suy yếu sự đóng góp của hiệp ước quan trọng này đối với an ninh và ổn định ở khu vực Âu-Đại Tây Dương".

Người phát ngôn của liên minh quân sự NATO cũng nói thêm rằng, sau quyết định của Nga về Hiệp ước Bầu trời Mở, các đồng minh NATO vẫn cam kết đối thoại với Moscow về kiểm soát vũ khí.

Hiệp ước Bầu trời mở được ký kết năm 1992 và trở thành một trong những biện pháp xây dựng lòng tin ở châu Âu sau Chiến tranh Lạnh. Hiệp ước có hiệu lực từ năm 2002, cho phép các quốc gia thành viên công khai thu thập thông tin về các lực lượng và hoạt động quân sự của nhau.

Cho đến gần đây, 34 quốc gia tham gia hiệp ước. Vào cuối tháng 5/2020, Tổng thống Donald Trump tuyên bố rút Mỹ khỏi thỏa thuận. Theo Washington, lý do khiến Mỹ rút khỏi là do Nga liên tục vi phạm.

Moscow đã nhiều lần bác bỏ cáo buộc của Washington về việc vi phạm hiệp ước. Ngày 22/11/2020, Mỹ chính thức rút khỏi hiệp ước sau 6 tháng thông báo ý định. Động thái của Washington khi đó đã vấp phải sự lo ngại và chỉ trích từ một số nước, trong đó có Nga và Đức.

Theo ghi nhận của Bộ Ngoại giao Nga, Mỹ đã rút khỏi Hiệp ước Bầu trời Mở với một “lý do xa vời”, do đó làm xáo trộn đáng kể cán cân lợi ích của các quốc gia tham gia, vốn đạt được khi ký kết hiệp ước, gây thiệt hại nghiêm trọng cho hoạt động, vai trò của Hiệp ước Bầu trời mở như một công cụ xây dựng lòng tin và an ninh.

Bộ Ngoại giao Nga cũng lưu ý thêm rằng, mặc dù Moscow đã đưa ra đề xuất cụ thể phù hợp với những điểm cơ bản của thỏa thuận, để duy trì khả năng tồn tại Hiệp ước Bầu trời mở trong điều kiện mới. Tuy nhiên, theo phía Nga, những đề nghị này không nhận được sự ủng hộ từ các đồng minh của Mỹ.