Nâng tầm quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa TANDTC Việt Nam và TANDTC Trung Quốc

Mục đích chuyến thăm là hai bên ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác mới, tìm hiểu, chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm về luật pháp, tư pháp và cải cách tư pháp. 

 Lễ ký Bản ghi nhớ hợp tác giữa Chánh án TANDTC Việt Nam và Chánh án TANDTC Trung Quốc

Ký kết Bản ghi nhớ hợp tác mới giữa TANDTC hai nước

Tại buổi hội đàm giữa TANDTC hai nước, Chánh án TANDTC Trung Quốc điểm lại sự phát triển quan hệ hợp tác giữa hai Tòa án từ trước tới nay và nhấn mạnh tầm quan trọng của chuyến thăm. Chánh án Trung Quốc giới thiệu những thành tựu đổi mới trong hệ thống Tòa án Trung Quốc, trong đó nhấn mạnh việc đổi mới công tác xét xử, thành lập thêm 6 Tòa án biệt phái tại 6 vùng trọng điểm, chuyển trọng tâm công tác của TANDTC xuống địa phương. Trong năm 2017, các Tòa án biệt phái này giải quyết được 60% trong tổng số 30.000 vụ việc của TANDTC. Ngoài ra, Trung Quốc đã thành lập một số Tòa án chuyên trách mới gồm: Tòa án Internet đầu tiên đã được thành lập năm 2017 tại Hàng Châu, Chiết Giang; Tòa án tài chính sẽ sớm được thành lập tại Thượng Hải. Bên cạnh đó, Tòa án Trung Quốc thúc đẩy qui mô hóa, hiện đại hóa và chuyên nghiệp hóa Thẩm phán; cải cách về thủ tục tố tụng, tạo điều kiện cho người dân dễ dàng tiếp cận Tòa án; đẩy mạnh công tác hòa giải; minh bạch hóa cơ chế vận hành, công khai bản án và thi hành án…

Hiện nay, Quốc hội Trung Quốc đang thúc đẩy việc xét xử tội phạm nhẹ hơn nếu thú tội và tự nhận hình phạt. Tuy nhiên, Tòa án Trung Quốc đang gặp phải một số thách thức đó là số lượng vụ án tăng mạnh, xuất hiện nhiều loại vụ án mới, nhất là vụ án liên quan đến công nghệ thông tin. Ngoài ra, yêu cầu của nhân dân và xã hội về dân chủ, pháp chế đối với Tòa án cũng tăng cao, do đó  Chánh án TANDTC Trung Quốc mong muốn cùng TANDTC Việt Nam tăng cường trao đổi, học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau, đẩy mạnh quan hệ hợp tác.

Chánh án TANDTC Việt Nam cảm ơn Chánh án TANDTC Trung Quốc đón tiếp đoàn trọng thị, chu đáo và giới thiệu những thành tựu cải cách tư pháp của Việt Nam. Chánh án Nguyễn Hòa Bình mong muốn phía Trung Quốc cử các chuyên gia hàng đầu của TANDTC, VKSNDTC sang giảng dạy tại Học viện Tòa án Việt Nam. Nhân dịp này, Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình  mời Chánh án TANDTC Chu Cường sang thăm chính thức Việt Nam vào cuối năm 2018 hoặc năm 2019 và tham gia giảng dạy tại Học viện Tòa án Việt Nam; đề xuất TANDTC Trung Quốc hỗ trợ TANDTC Việt Nam xây dựng Trung tâm công nghệ thông tin và phát triển ứng dụng công nghệ thông tin tại Tòa án; chia sẻ kinh nghiệm về một số lĩnh vực như mô hình Ủy ban giám sát quốc gia, phòng chống tham nhũng, xây dựng Tòa án điện tử…

Chánh án TANDTC Trung Quốc đã vui vẻ nhận lời mời, hứa thu xếp sang thăm Việt Nam trong năm 2018 và đồng tình ủng hộ các hoạt động làm sâu sắc quan hệ hợp tác như trao đổi án lệ, đào tạo Thẩm phán, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin. Chánh án TANDTC Trung Quốc bày tỏ quan điểm sẵn sàng trao đổi, học hỏi lẫn nhau, mời các Thẩm phán và chuyên gia Việt Nam tham gia giảng dạy tại Trung Quốc, kết hợp với nghỉ dưỡng tại Trung tâm Trung Quốc - ASEAN ở tỉnh tại Quảng Tây. Hai Chánh án bày tỏ quyết tâm đẩy mạnh quan hệ hợp tác giữa hai TANDTC lên một tầm cao mới.

Cuối buổi hội đàm, hai Chánh án TANDTCViệt Nam - Trung Quốc đã ký kết Bản ghi nhớ hợp tác mới giữa hai bên, làm nền tảng cho việc tăng cường hợp tác trong thời gian tới nhằm nâng tầm quan hệ đối tác chiến lược toàn diện.

Học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm về thành lập Tòa án Internet

Cũng trong khuôn khổ chuyến thăm, Đoàn đại biểu cấp cao TANDTC Việt Nam đã đến Tòa án Internet Hàng Châu, tỉnh Chiết Giang để học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm thành lập Tòa án Internet. Được thành lập ngày 18/8/2017, Tòa án Internet Hàng Châu là bước đầu tiên trong quá trình thử nghiệm xây dựng Tòa án Internet tại Trung Quốc. Tòa nhà Tòa án mới được xây dựng, gồm 15 phòng xét xử và nơi làm việc cho 10 đơn vị trực thuộc. Để được đưa ra Tòa án Internet, vụ việc phải thuộc thẩm quyền của Tòa án Hàng Châu. Việc quyết định thẩm quyền đối với các bên và thẩm quyền lãnh thổ căn cứ vào Bộ luật TTDS. Tòa án Internet có thẩm quyền xét xử 6 loại tranh chấp gồm: sở hữu trí tuệ; hợp đồng mua bán hàng hóa; cung cấp dịch vụ trên internet; lợi dụng internet xâm hại danh dự, nhân phẩm người khác; xâm phạm quyền lợi trong quá trình mua bán trên mạng internet; tranh chấp về tên miền và tranh chấp hành chính phát sinh từ quản lý hành chính mạng internet.

Tòa án Internet không có thẩm quyền xét xử các vụ việc hình sự. Cả hai bên đương sự phải cùng đồng ý sử dụng Tòa án Internet thì Tòa án mới xem xét, nếu một bên không đồng ý thì có thể sử dụng thủ tục tố tụng thông thường. Toàn bộ quá trình giải quyết vụ việc được thực hiện qua mạng internet hoặc điện thoại di động, các bên không cần thiết phải đến Tòa án. Có thể xét xử cùng thời gian, nghĩa là Thẩm phán và hai bên cùng truy cập internet một lúc để tiến hành phiên tòa, hoặc khác thời gian trong trường hợp các bên ở những địa điểm chênh lệch múi giờ, nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho đương sự.

Trước khi chính thức thụ lý vụ việc, các bên có 15 ngày để hòa giải. Việc hòa giải có thể do cộng tác viên của Tòa án Internet, Hiệp hội hòa giải Trung Quốc hoặc thẩm phán tiến hành trước và trong quá trình tố tụng. Theo thống kê trong vòng gần một năm vừa qua, thời gian xét xử một vụ việc trung bình là 25 phút, thời gian giải quyết một án trung bình là 46 ngày, ngắn hơn rất nhiều so với thủ tục tố tụng thông thường. Tòa án  Internet Hàng Châu là thành tựu cải cách tư pháp của Trung Quốc, theo hướng hòa hợp tối đa giữa internet và công tác xét xử.

Mở rộng quan hệ hợp tác giữa Tòa án với các cơ quan

Trong phiên làm việc với VKSNDTC Trung Quốc, đồng chí Nguyễn Hòa Bình chúc mừng đồng chí Trương Quân, Viện trưởng VKSNDTC Trung Quốc được Đảng và Quốc hội tín nhiệm bầu vào chức vụ mới và tin tưởng rằng với kiến thức, kinh nghiệm của mình, đồng chí Trương Quân sẽ đạt được nhiều thành công, tạo ra những đổi mới trong công tác kiểm sát. Bên cạnh đó, Chánh án Nguyễn Hòa Bình giới thiệu những thành tựu của Tòa án Việt Nam đạt được trong thực hiện chiến lược cải cách tư pháp và mong muốn VKSNDTC Trung Quốc cử các chuyên gia giỏi tham gia giảng dạy tại Học viện Tòa án nhằm đẩy mạnh hơn nữa quan hệ hợp tác giữa các cơ quan tư pháp hai nước.

Tại buổi hội kiến với đồng chí Quách Thanh Côn, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng ban Ban Nội chính Trung ương Trung Quốc, đồng chí Nguyễn Hòa Bình chúc mừng những thành tựu to lớn, toàn diện mà Đảng Cộng sản và nhân dân Trung Quốc đạt được trong 40 năm đổi mới, đặc biệt là từ Đại hội 18 Đảng Cộng sản Trung Quốc đến nay; chúc mừng thành công của Đại hội 19 đã khẳng định mô hình CNXH đặc sắc Trung Quốc, tư tưởng Tập Cận Bình, chỉ rõ con đường phát triển của Trung Quốc. Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình khẳng định, Việt Nam trước sau như một, coi trọng và không ngừng phát triển quan hệ với Trung Quốc một cách toàn diện, hai bên là đối tác chiến lược tin cậy. Chánh án TANDTC Việt Nam cam kết sẽ phối hợp cùng Chánh án TANDTC Trung Quốc nỗ lực, đẩy mạnh quan hệ hợp tác giữa hai Tòa án hiệu quả, thực chất, vì sự phát triển của nền tư pháp hai nước.

Đồng chí Quách Thanh Côn bày tỏ sự vui mừng và quan tâm sâu sắc đến chuyến thăm của Đoàn đại biểu TANDTC Việt Nam và khẳng định Ban Nội chính Trung ương Trung Quốc rất ủng hộ việc tăng cường hợp tác giữa các cơ quan tư pháp hai nước, mong muốn rằng hợp tác giữa hai Tòa án trở thành lĩnh vực hợp tác mẫu mực.