Tối 27/3, tại thị trấn Hồi Xuân, UBND huyện Quan Hóa (Thanh Hóa) đã tổ chức Lễ đón nhận Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia Lễ hội Mường Ca Da.
Dự buổi lễ có ông Đầu Thanh Tùng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa; lãnh đạo Cục Di sản Văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch); cùng đông đảo cán bộ, nhân dân trên địa bàn huyện Quan Hóa và du khách thập phương.
Lễ hội Mường Ca Da là sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng quan trọng trong đời sống văn hóa tinh thần của người Thái huyện Quan Hóa. Lễ hội được tổ chức nhằm tưởng nhớ, tôn vinh công lao của nhân vật lịch sử “Thượng Tướng thống lĩnh quân Khằm Ban” cùng với nhân dân đã có công khai phá vùng đất Mường Ca Da; khơi dậy nét đẹp truyền thống lịch sử, văn hoá, cách mạng của vùng đất và người Quan Hóa.
Sau khi được phục dựng, lễ hội tổ chức 5 năm một lần, với nhiều hoạt động văn hóa - văn nghệ, thể dục - thể thao đặc sắc, như: Lễ mộc dục, lễ rước kiệu - dâng hương, lễ “Tay ắm oóc”, lễ “Xên Mường”; thi văn nghệ quần chúng; trình diễn trống, chiêng, khua luống; thi thiếu nữ đẹp trong sắc phục dân tộc; trình diễn dệt thổ cẩm; tổ chức các môn thể thao truyền thống như bắn nỏ, đi cà kheo đá bóng, đi cầu thăng bằng, đẩy gậy, kéo co, tung còn…
Ngoài ra, trong không gian lễ hội conf tổ chức các gian trưng bày đặc sản các địa phương.
Với những giá trị lịch sử, nhân văn và khoa học sâu sắc, năm 2019, Lễ hội Mường Ca Da được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia. Tuy nhiên, do dịch bệnh Covid-19, nên năm 2023 huyện Quan Hóa mới tổ chức đón nhận.
Phát biểu tại buổi lễ, ông Đầu Thanh Tùng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa chúc mừng và biểu dương Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Quan Hóa, đặc biệt là các nghệ nhân đã có nhiều nỗ lực gìn giữ, phát huy, đưa Lễ hội Mường Ca Da trở thành Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.
Ông Tùng cũng đề nghị chính quyền, nhân dân và cộng đồng người Thái huyện Quan Hóa nói riêng, cộng đồng người Thái trên địa bàn tỉnh nói chung, và Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thanh Hóa cần phối hợp chặt chẽ và triển khai có hiệu quả việc bảo vệ và phát huy giá trị của di sản văn hóa phi vật thể Lễ hội Mường Ca Da theo đúng quy định của pháp luật.
Tiếp tục nghiên cứu làm sáng tỏ hơn nữa về giá trị của Lễ hội Mường Ca Da, của Di tích lịch sử Bia kí - nơi thờ Thượng tướng Thống lĩnh quân Khằm Ban để giới thiệu, quảng bá di sản đến đông đảo du khách trong và ngoài tỉnh.
Giữ gìn và phát huy bản sắc, truyền thống, các giá trị văn hóa tốt đẹp của Lễ hội Mường Ca Da, gắn với phát triển kinh tế - xã hội, nhất là phát triển du lịch gắn kết với con người và lịch sử, góp phần đưa di sản thành tài sản, biến tiềm lực thành nguồn lực để phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
Xây dựng các chương trình quảng bá, truyền thông sâu rộng, sáng tạo, hiệu quả về Lễ hội Mường Ca Da góp phần thúc đẩy giao lưu văn hóa truyền thống của dân tộc; chú trọng công tác tuyên truyền để cho mọi người dân, đặc biệt là thế hệ trẻ thấy được việc gìn giữ và phát huy giá trị lễ hội.
Cùng với Lễ đón nhận Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia, Lễ hội Mường Ca Da lần thứ 4 năm 2023 được diễn ra từ ngày 26 đến 28/3.