Lãng phí văn hóa là tội ác!

Trong một thời gian dài, rất nhiều hoạt động, công trình thiết chế nhân dân văn hóa đã tiêu tiền ngân sách theo cung cách “Còn cho còn chá”.

Bây giờ không ai có thể điểm ra cho hết những lãng phí trong việc xây dựng các nhà hát, các điểm Bưu điện văn hóa xã, các thư viện, bảo tàng, xuất bản, dựng kịch, làm phim và các hoạt động kỷ niệm này nọ. Đây là con số khủng khiếp nếu quy ra… thóc. Còn nếu tính bằng tiền thì đây sẽ là những dãy số không thể đọc bởi nó là cả trăm ngàn tỷ đồng. Lớn nhất là nhà bảo tàng ngàn tỷ mà nhỏ nhất là những tờ giấy mời in ấn loè loẹt. Hàng loạt sản phẩm văn hóa không hề mang lại ích lợi hưởng thụ văn hóa gì cho nhân dân nhưng vẫn thi nhau ra đời sau cái gật đầu hoặc chữ ký vô trách nhiệm của người đứng đầu có trách nhiệm về một hoạt động nhân dịp, về một dự án xa hoa lãng phí nào đó với những bản dự trù kinh phí cực lớn. Việc tỉnh Sơn La quyết định xây dựng một cụm di tích lên tới 1.400 tỷ là giọt nước tràn ly dấy lên mối lo lãng phí trong nghèo đói. Ai cũng biết Sơn La rất nghèo, mỗi năm Trung ương phải rót cho tỉnh khoảng 6.000 tỷ mà vẫn có 5 huyện/62 huyện nghèo nhất cả nước. Năm 2014 có hơn 31.000 hộ với hơn 141.000 nhân khẩu thiếu đói… Vậy mà người ta vẫn quyết định đầu tư cho dự án cực kỳ lớn này.

Người dân nhớ lại những bộ phim, vở kịch “cúng cụ” không có ai xem dù được đặt hàng để “chào mừng”, “nhân dịp” với chi phí cả chục tỷ đồng một bộ phim mà các hãng phim ngoài công lập nằm mơ cũng không dám nghĩ đến. Khán giả vẫn nhớ dự án dựng 100 vở đại kịch kinh điển giao cho mấy nhà hát thực hiện mà không biết để làm gì, lưu giữ và sử dụng ra sao. Nghe nói đã có đạo diễn “ăn đủ” khi nhận dựng hàng loạt vở. May quá, dự án này chết yểu chứ nếu không sẽ tốn kém tiền tấn. Quan ngại nhất là việc xây các nhà hát địa phương mỗi cái cả trăm tỷ nhưng không sử dụng được ngày nào cho sân khấu. Một thư viện tỉnh rộng trên 8.000m2, kinh phí xây dựng hàng chục tỷ đồng nhưng không có bạn đọc nào đến. Hai công trình “Văn miếu” ở Vĩnh Phúc và Hà Tĩnh rất cần truy nguyên cá nhân nào quyết định cho xây dựng. 

Lãng phí không chỉ ở cấp bộ ngành, cấp tỉnh, cấp huyện mà ở cấp xã cũng không kém phần nghiêm trọng.

Người dân thấy rằng hầu như xã nào cũng có trung tâm văn hóa, điểm bưu điện văn hóa rồi thư viện, tủ sách, cộng lại đều là tiền tỷ. Ở miền Trung người ta bỏ tiền ra xây một nhà guơl cho bà con nhưng lại bằng bê tông cốt thép, mái bằng xa lạ với tín ngưỡng và truyền thống của bà con nên không ai đến sinh hoạt, bởi họ chỉ quen với nhà guơl làm bằng gỗ và lợp lá.

Văn hóa là cái đẹp cái nhân văn, là niềm vui và cả niềm tin cho quần chúng. Không có lý do nào để biện minh cho các hành vi lãng phí nhân danh văn hóa. Người dân mong sao có sự minh bạch khi xem xét trách nhiệm người đứng đầu gây lãng phí. Hãy quy trách nhiệm và buộc họ đền bù cho các thiệt hại và lãng phí vật chất mà họ gây ra!