Làng 'đi soi' nước ngầm

Làm không hết việc để phục vụ người dân

Từ lâu nay, xóm Nhân Tiến, xã Tiến Thành, huyện Yên Thành được nhiều người nhắc đến với cái tên trìu mến “làng khoan giếng”, “làng đi tìm nước” bởi đây là nghề đã gắn bó với nhiều gia đình ở xã miền núi này nhiều năm qua.

Là xóm có đất lúa canh tác cũng ít nhất xã, chính vì thế ngoài thời gian làm nông nghiệp, người dân còn tận dụng đất rừng trồng để trồng keo, tràm, đi cắt cây thuê hay tìm những công việc khác để mưu sinh. Rồi cơ duyên đưa người dân đến với nghề khoan giếng, cũng nhờ có nghề đi khoan giếng mà cuộc sống của người dân đã từng bước đi lên.

Vừa trở về sau chuyến đi khoan giếng ở huyện Quỳ Châu, anh Nguyễn Văn Dũng (38 tuổi) - người có thâm niên trong nghề đi khoan giếng ngót nghét 20 năm nay ở thôn Nhân Tiến cho biết: “Cuộc sống của người dân trước đây vốn khó khăn bởi đất ruộng ít, trồng keo chỉ mới bắt đầu mươi năm trở lại đây. Nhà hai vợ chồng với 2 đứa con nên “thiếu trước hụt sau” là chuyện thường ngày. Nhưng từ khi có nghề khoan giếng mà gia đình có nguồn thu nhập, có thêm điều kiện để nuôi các con ăn học”.

Anh Dũng trước đây cũng bươn chải với đủ thứ nghề, lúc thì đi làm công nhân, lúc đi cắt keo thuê, đi phụ hồ, nhưng cuộc sống vẫn trong vòng luẩn quẩn “vay chỗ nọ vá chỗ kia”.

May mắn đến với anh khi xin được một chân đi phụ việc khoan giếng cho người trong xóm. Sau nhiều năm đi làm chân thợ phụ, khi đã có kinh nghiệm và chút vốn riêng cộng thêm vay mượn người thân và ngân hàng, anh đã mạnh dạn đầu tư giàn khoan giếng riêng cho mình. Và cũng từ đó công việc của anh ngày một thuận lợi hơn.

Theo nhẩm tính của anh Dũng, hiện nay toàn xã có khoảng 30 máy khoan giếng thì khoảng 20 máy ở xóm Nhân Tiến. Nếu so với nhiều năm trước, số lượng máy khoan đã giảm đi đáng kể vì chi phí nhân công, dầu ngày một cao, một số tỉnh cũng hình thành nghề khoan giếng nên thị trường thu hẹp hơn trước. Tuy nhiên, những ngày nắng nóng này, hầu hết các máy trong xã đều đã đi làm, bản thân anh cũng mới trở về và lại chuẩn bị để tiếp tục đi khoan giếng cho dân ở huyện Quỳ Hợp.

Anh Nguyễn Văn Nguyên (42 tuổi), trú xóm Nhân Tiến, cho biết: “Anh làm nghề khoan giếng được hơn 20 năm nay. Lúc đầu vốn ít nên khoan máy điện vất vả, nay hai anh em chung vốn đầu tư 2 máy khoan bằng trị giá khoảng 1,5 tỷ đồng. Bước vào mùa nóng, các anh em trong làng đều làm không hết việc, bởi nhu cầu sử dụng nước của người dân ngày một lớn.

Đi tìm nguồn nước ngầm từ Bắc vào Nam

Từ những ngày đầu làm nghề, việc khoan giếng chỉ phục vụ cầu trong làng, xã hay huyện. Đến nay, hầu hết các máy khoan trong làng đều đi làm ở khắp các tỉnh trong cả nước như Hà Tĩnh, Thanh Hóa, Hòa Bình, Lạng Sơn, Hà Giang, Tây Nguyên, Kon Tum… có những tốp thợ còn sang cả bên Lào.

Ông Đặng Văn Miêng, xóm trưởng xóm Nhân Tiến, cho biết: “Đi tiên phong trong nghề khoan giếng ở làng phải kể đến hộ ông Nguyễn Văn Chất (58 tuổi), ông Nguyễn Vương Thống (57 tuổi). Những ngày này hầu hết các máy khoan đều đi làm, chỉ trường hợp máy nào hỏng hóc hay mới đi khoan trở về thì may ra ở nhà, nên có muốn gặp thì chỉ có cách gọi điện thoại”.

Mỗi tốp thợ khoan giếng cần khoảng 3 người, gồm một thợ chính là chủ máy, một thợ phụ và một người lái xe chở máy. Ngoài những hộ đi tiên phong trong nghề, hiện nay ở làng có những hộ đầu tư cả 3 máy như hộ anh Hùng hay có 2 máy như anh Lực, cũng làm việc liên tục suốt ngày đêm.

Theo những người thợ, nghề khoan giếng bắt đầu vào mùa chính trong năm khoảng 3 tháng 5,6,7 - vì thời điểm này thời tiết nắng nóng nên nhiều nơi rất khan hiếm nước. Còn công việc rải rác quanh năm lúc nào cũng có. Khi thì người thuê khoan để lấy nước sinh hoạt, có khi lại thuê khoan để tưới cây, phục vụ sản xuất ở trên đồi, lúc lại khoan để phục vụ công trình xây dựng.

Trung bình mỗi chiếc giếng khoan có giá khoảng 5-10 triệu đồng tiền công, nhưng có những giếng khoan sâu, to và ở những vùng đất khó thì chi phí hết cả trăm triệu đồng. Nhờ vậy mà trung bình mỗi tháng những người thợ cũng kiếm được khoảng 10- 30 triệu đồng, một năm người có công việc đều cũng kiếm được 100- 300 trăm triệu.

Do công việc phải di chuyển ở nhiều nơi nên những người thợ cũng phải xa gia đình thường xuyên. Có khi mới trở về nhà lại có khách gọi, nên anh em lại tất bật chuẩn bị máy móc, dụng cụ để lên đường khỏi lỡ công việc của khách.

Ông Phan Văn Vũ – Chủ tịch UBND xã Tiến Thành, cho biết: “Từ lâu nay làng Nhân Tiến đã có thương hiệu riêng với tên gọi “làng khoan giếng”. Dù hiện nay nhiều người có tuổi đã nghỉ nghề đã hay làm công việc khác, nhưng hiện ở làng Nhân Tiến vẫn tập trung nhiều máy khoan giếng bằng hơi có giá trị cao từ 800 -1,8 tỷ đồng. Nhờ có nghề khoan giếng mà cuộc sống của người dân đã khấm khá hơn trước”.

Nhờ có nghề khoan giếng, mà cuộc sống người dân đã có nhiều thay đổi, nhiều hộ gia đình vươn lên làm giàu, giúp phát triển kinh tế gia đình cũng như thúc đẩy kinh tế xã hội của địa phương.