Làm mới tác phẩm ăn khách: Cơ hội song hành cùng thách thức

Diện mạo mới cho những tác phẩm đã "cũ"

Sau hành trình ròng rã 5 năm từ khi bắt đầu dự án Đất rừng phương Nam chính thức ra mắt khán giả toàn quốc với hình thức suất chiếu sớm.

Nhiều khán giả đồng tình rằng, thành công lớn nhất của Đất rừng phương Nam đó là tách biệt được khỏi bản truyền hình năm 1997, thậm chí là sự dung hòa tuyệt hảo cùng với nguyên tác của Đoàn Giỏi, mang đến cảm xúc mới mẻ nhưng cũng thân thương với người xem.

Chất liệu dân gian của Đất rừng phương Nam được đánh giá cao, thành công chạm đến trái tim của nhiều khán giả gắn bó với miền sông nước. Cùng với đó, tinh thần hào hùng, khí phách và lòng yêu nước của con người Việt Nam đã lâu rồi mới được thể hiện đẹp đẽ trên màn ảnh rộng như vậy.

Bên cạnh những điểm cộng, Đất rừng phương Nam không thể không có thiếu sót. Một số khán giả đề cập về việc phim dùng nhiều từ lóng có phần hiện đại, thậm chí "Gen Z", hay nhân vật Cò (Kỳ Phong) không có nhiều "đất diễn" giống bản truyền hình (ít nhất là trong phần phim đầu tiên này).

Tuy nhiên, đây là lần hiếm hoi một tác phẩm đã có thương hiệu được làm lại thành công như vậy.

Đạo diễn đã mang lại bản điện ảnh kế thừa, phát triển trên nền tảng vững chắc của tiểu thuyết nguyên tác và bản phim truyền hình. Là một người con của vùng đất Nam Bộ, anh đã một lần nữa tái hiện câu chuyện hào hùng của quê hương trên màn ảnh rộng, sự trù phú của thiên nhiên phương Nam.

Góc nhìn đa chiều, cảm nhận đa giác quan

Phim Việt làm mới từ các tác phẩm thương hiệu, ăn khách là chuyện không hiếm. Trước đó, phim "Bẫy ngọt ngào" của đạo diễn Đinh Hà Uyên Thư cũng làm mới từ loạt sit-com (phim hài tình huống) "Chiến dịch chống ế". Phim này cũng đã tạo nên thành công nhất định trong năm 2022.

Vào năm 2018, đạo diễn Lưu Trọng Ninh cũng đã làm mới phim điện ảnh "Bến không chồng" thành phim truyền hình "Thương nhớ ở ai". Phim truyền hình này sau đó đã được tôn vinh bằng nhiều giải thưởng trong lễ trao Giải Cánh diều.

Đây là những lựa chọn thông minh khi nhà làm phim không tìm được kịch bản đủ hấp dẫn khán giả. Nên để an toàn, họ buộc phải làm lại những câu chuyện đã được khán giả yêu thích.

"Kịch bản hay luôn thiếu trên cả thế giới chứ không riêng gì ở Việt Nam. Ngay cả Hollywood còn phải làm lại nhiều phim của nước khác. Hàn Quốc cũng mua bản quyền làm lại các phim hay, vẫn tạo tiếng vang", đạo diễn Nguyễn Quang Dũng nhận xét.

Tuy nhiên, nhiều khán giả bình luận: "Muốn được thưởng thức những câu chuyện mới. Mang tính hơi hướng của thời đại. Một câu chuyện trong bối cảnh xã hội đã qua thì mang lại ý nghĩa gì cho giới trẻ".

Theo nhà biên kịch Thanh Hương, làm mới tác phẩm đã có thương hiệu dù có lợi thế về mặt danh tiếng, nhưng cũng gặp không ít bất lợi vì các tác phẩm này đều đã tạo dấu ấn sâu đậm trong lòng khán giả. Phiên bản mới muốn thành công buộc phải có yếu tố đặc biệt hơn, từ câu chuyện đến diễn xuất của diễn viên, nếu không thì sẽ dẫn đến thất bại.

Nhưng để đánh giá một cách khách quan, những bộ phim ở xã hội xưa không phải không để lại bài học cho ngày hôm nay. Vì trên phim, đó là những mối quan hệ thường ngày, đó vẫn là những cách xử sự của con người trong tình huống bình dị. Đâu phải xưa mới vậy mà đến hiện đại, con người cũng đâu tách được mình ra khỏi cái chung của xã hội.

Nhà báo Cát Vũ đã từng nhận xét: "Tôi thấy làm mới tác phẩm thương hiệu không dễ như mọi người nghĩ, bởi phim truyền hình nhiều thời lượng, có thể miêu tả chi tiết từng việc, nhưng điện ảnh thì gói gọn trong 90-120 phút. Việc phải thu gọn và còn sáng tạo cho bản làm mới hẳn không phải là chuyện dễ. Mỗi phương thức có ưu điểm và nhược điểm riêng, nên nhà làm phim sẽ phải tìm cách nâng cao ưu điểm và giảm nhược điểm. Nhưng dẫu sao, một câu chuyện hay cũng xứng đáng được kể đi kể lại với các góc nhìn khác nhau. Dù dưới góc khai thác nào, khán giả cũng có lợi bởi được thưởng thức góc nhìn đa chiều từ các nhà làm phim".