Khám phá “viên ngọc quý” Xuân Liên

Đây không chỉ là một điểm đến du lịch, mà còn là một hành trình trải nghiệm văn hóa bản địa sâu sắc, nơi du khách có thể hòa mình vào vẻ đẹp hoang sơ của rừng núi và tìm hiểu về cuộc sống của người dân nơi đây.

Tổng diện tích quản lý Vườn Quốc gia Xuân Liên hơn 25.000 ha, trong đó trên 23.800 ha là đất rừng đặc dụng. Nơi đây nằm ở khu vực chuyển tiếp giữa hai vùng sinh thái Tây Bắc và Bắc Trung Bộ. Vị trí địa lý đặc biệt này đã tạo nên một hệ sinh thái đa dạng, phong phú, trở thành trung tâm bảo tồn quan trọng của khu vực.

Toàn bộ khu vườn được biết đến như một "kho báu" đa dạng sinh học của Việt Nam. Theo các cuộc điều tra của các nhà khoa học, khu vực này ghi nhận 1.228 loài thực vật bậc cao thuộc 659 chi, 181 họ, trong đó có 56 loài thực vật quý hiếm, với 11 loài thuộc danh mục của IUCN và 39 loài nằm trong Sách Đỏ Việt Nam.

Về động vật, vườn có 1.811 loài thuộc 241 họ, 46 bộ, với 94 loài nguy cấp, quý hiếm, bao gồm 34 loài đe dọa toàn cầu theo Danh lục Đỏ IUCN và 56 loài trong Sách Đỏ Việt Nam.

Sự tồn tại của loài Mang Roosevelt (hay còn gọi là Mang Pù Hoạt), một loài từng được cho là đã tuyệt chủng trên thế giới gần 100 năm, kể từ năm 1929 là một điều hiếm có. Việc phát hiện và xác định loài này qua phân tích ADN tại Xuân Liên đánh dấu một bước ngoặt trong công tác bảo tồn, biến loài Mang Roosevelt trở thành loài đặc hữu của khu vực này.

Ngoài ra, vườn còn là nơi phân bố lớn nhất thế giới của loài vượn đen má trắng với 62 đàn, khoảng 200 cá thể, và là nơi sinh sống của hơn 224 cá thể voọc xám, cùng nhiều loài linh trưởng khác như khỉ và culi.

Bên cạnh đó, Xuân Liên còn ghi nhận 10 loài mới cho khoa học, trong đó có 4 loài đặc hữu riêng của khu vực (sồi Xuân Liên, mộc hương Xuân Liên, thiên lý Xuân Liên, thượng tiễn Xuân Liên) và 6 loài đặc hữu của Việt Nam và khu vực.

Vườn cũng sở hữu hơn 5.000 ha rừng nguyên sinh với nhiều cây cổ thụ hàng trăm đến hàng ngàn năm tuổi, nổi bật là các loài pơ mu, sa mộc dầu, vù hương, sến mật, re gừng, táu mặt quỷ, dổi xanh. Đặc biệt, hai cây pơ mu và sa mộc dầu trên 1.500 năm tuổi đã được công nhận là Cây Di sản Việt Nam.

Vườn Quốc gia Xuân Liên nổi bật với hệ sinh thái phong phú và đa dạng, trong đó có các quần thể cây Pơ mu và Sa mu cổ thụ – những cây di sản quý giá của Việt Nam. Những cây cổ thụ khổng lồ này không chỉ là những chứng nhân cho thời gian, mà còn mang trong mình những trị văn hóa và tâm linh sâu sắc của đồng bào địa phương.

Khi đặt chân đến khu rừng nguyên sinh, du khách sẽ được chinh phục những cung đường mát rượi, xuyên qua những tầng cây cổ thụ rợp bóng. Tại đây, bạn sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng vẻ đẹp của những cây Pơ mu vĩ đại, lắng nghe những câu chuyện huyền thoại và truyền thuyết gắn liền với loài cây quý này, tạo nên một trải nghiệm không thể nào quên.

Sau những giờ phút khám phá thiên nhiên kỳ thú, hành trình tiếp tục dẫn du khách về với bản Vịn - một bản làng yên bình của đồng bào Thái nằm bên sườn núi. Tại đây, bạn sẽ được nghỉ đêm tại những nhà sàn truyền thống, tận hưởng không gian trong lành, mộc mạc và thưởng thức những món ăn đặc sản như cá suối nướng, xôi nếp thơm, măng đắng và rượu cần.

Không chỉ dừng lại ở việc thưởng thức ẩm thực, du khách còn có cơ hội giao lưu văn hóa với người dân bản địa qua những điệu múa xòe, múa sạp, hay thưởng thức âm thanh của khèn và đàn tính. Các hoạt động thú vị như dệt thổ cẩm, làm bánh cổ truyền, hái rau rừng và đan lát sẽ giúp bạn hiểu thêm về nếp sống giản dị nhưng phong phú của người dân nơi đây.

Cuối cùng, hãy dành thời gian tắm suối tự nhiên, dạo chơi trong bản làng và cảm nhận nhịp sống chậm rãi, bình yên của Xuân Liên. Một chuyến đi đến Vườn Quốc gia Xuân Liên không chỉ là một cuộc phiêu lưu khám phá thiên nhiên, mà còn là một hành trình trở về với những giá trị văn hóa đích thực, tạo nên những kỷ niệm khó quên trong lòng mỗi du khách.