Ngày 19/10/2016, thay mặt lãnh đạo TANDTC, đồng chí Nguyễn Hòa Bình, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án TANDTC đã bấm nút chính thức khai trương Trang điện tử về án lệ của TANDTC.
Đồng chí Nguyễn Hòa Bình, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án TANDTC bấm nút khai trương Trang điện tử về án lệ của TANDTC.
Nghiên cứu, phát triển án lệ được nhìn nhận là một trong những dấu ấn quan trọng trong cải cách tư pháp của TAND. Trong thời gian qua, TANDTC đã lựa chọn các quyết định giám đốc thẩm, tái thẩm của Hội đồng Thẩm phán TANDTC; các bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật mang tính chuẩn mực của các Toà án để tổng kết, phát triển thành án lệ và công bố án lệ để các Toà án áp dụng trong xét xử. Để bảo đảm chất lượng của các án lệ được ban hành, góp phần bảo đảm thống nhất áp dụng pháp luật trong xét xử, tạo lập tính ổn định, minh bạch trong các phán quyết của Toà án, lãnh đạo TANDTC đã chỉ đạo bên cạnh việc làm tốt công tác rà soát, phát hiện, đề xuất nguồn phát triển án lệ, cần đánh giá thực tiễn áp dụng án lệ đã được công bố để kịp thời rút kinh nghiệm, nghiên cứu hoàn thiện quy trình lựa chọn, công bố án lệ.
Thực hiện ý kiến chỉ đạo nêu trên, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các cá nhân, cơ quan, tổ chức, đặc biệt là Thẩm phán Toà án các cấp, các chuyên gia, các nhà khoa học, nhà hoạt động thực tiễn... có thể gửi đề xuất lựa chọn các bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Toà án để phát triển thành án lệ theo quy định và tham gia ý kiến đối với các bản án, quyết định được đề xuất lựa chọn làm án lệ ở bất kỳ vị trí địa lý nào, bất kỳ thời gian nào, TANDTC đã triển khai xây dựng Trang tin điện tử về án lệ với nhiều tính năng, phù hợp với quy trình lựa chọn, công bố và áp dụng án lệ theo quy định. Trang tin điện tử về án lệ là nơi cung cấp thông tin chính thức của TANDTC đối với các hoạt động về án lệ; tạo kênh thông tin phong phú, có khả năng phổ cập rộng rãi, nhanh chóng; tạo một kênh trao đổi, tương tác thông tin mà những người quan tâm có thể dễ dàng tiếp cận và tạo ra môi trường làm việc cộng tác đơn giản và hiệu quả. Các Thẩm phán có thể nhanh chóng tìm kiếm các văn bản quy phạm pháp luật mới về án lệ, án lệ vừa được công bố để nghiên cứu, tham khảo, phục vụ công tác xét xử. Công chúng và những người quan tâm đến án lệ có thể tra cứu bất kỳ một án lệ nào hoặc một bản án, quyết định được dự kiến làm nguồn án lệ và những hoạt động về án lệ; có thể dễ dàng góp ý đối với các vấn đề liên quan đến quy trình lựa chọn, công bố và áp dụng án lệ; đánh giá các án lệ đã được ban hành, cho ý kiến đối với các bản án, quyết định đề xuất dự kiến phát triển thành án lệ tại chuyên mục “bình luận” hoặc tại các phần bình luận trong mỗi chuyên mục.
Với việc đưa Trang tin điện tử về án lệ đi vào hoạt động, TANDTC mong muốn sẽ cung cấp cho công chúng những thông tin cập nhật nhất các án lệ đang có hiệu lực; đã bị hủy bỏ, thay thế hoặc chưa có hiệu lực; dự thảo các án lệ và các góp ý; các bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án được đề xuất để phát triển thành án lệ; bình luận các vấn đề liên quan đến án lệ. Bên cạnh công tác tự rà soát, trên cơ sở các ý kiến góp ý, sự tham gia đề xuất nguồn án lệ do các cá nhân, cơ quan, tổ chức đăng tải trên Trang thông tin điện tử về án lệ, đơn vị chức năng của TANDTC sẽ nghiên cứu, tiếp thu, lựa chọn những bản án, quyết định có tính chuẩn mực, đáp ứng đầy đủ các tiêu chí theo quy định để lựa chọn đề xuất dự kiến làm nguồn án lệ và tiếp tục nghiên cứu đánh giá đối với các án lệ đã được lựa chọn, áp dụng để hoàn thiện, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn xét xử.
Sau khi chính thức khai trương Trang điện tử về án lệ của TANDTC, ông Chu Thành Quang, Vụ trưởng Vụ Pháp chế - Quản lý khoa học TANDTC đã giới thiệu một số nội dung cơ bản của 4 án lệ được Chánh án TANDTC công bố ngày 17/10/2016. Theo đó, án lệ số 07/2016/AL về công nhận họp đồng mua bán nhà được xác lập trước ngày 1/7/1991 được phát triển từ Quyết định giám đốc thẩm số 126/2013/DS-GĐT ngày 23/9/2013 của Hội đồng Thẩm phán TANDTC về vụ án dân sự “Tranh chấp quyền sở hữu, sử dụng nhà”. Án lệ số 08/2016/AL về xác định lãi suất, việc điều chỉnh lãi suất trong hợp đồng tín dụng kể từ ngày tiếp theo của ngày xét xử sơ thẩm, án lệ này được phát triển từ Quyết định giám đốc thẩm số 12/2013 KDTM-GĐT ngày 16/5/2013 của Hội đồng Thẩm phán TANDTC về vụ án kinh doanh, thương mại “Tranh chấp về hợp đồng tín dụng”. Án lệ số 09/2016/AL về xác định lãi suất nợ quá hạn trung bình trên thị trường và việc trả lãi trên số tiền phạt vi phạm, bồi thường thiệt hại, được phát triển từ Quyết định giám đốc thẩm số 07/2013/KDTM-GĐT ngày 15/3/2013 của Hội đồng Thẩm phán TANDTC về vụ án kinh doanh, thương mại “Tranh chấp về hợp đồng mua bán hàng hóa”. Án lệ số 10/2016/AL về quyết định hành chính là đối tượng khởi kiện vụ án hành chính, án lệ này được phát triển từ Quyết định giám đốc thẩm số 08/2014/HC-GĐT ngày 19/8/2014 của Hội đồng Thẩm phán TANDTC về vụ án hành chính “Khiếu kiện Quyết định bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất”.
Theo Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình, cùng với các hoạt động ứng dụng công nghệ thông tin đã triển khai, việc đưa Trang tin điện tử về án lệ vào hoạt động sẽ góp thêm một kênh thông tin quan trọng, cung cấp thông tin chính thống về các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về án lệ và công tác chỉ đạo điều hành của lãnh đạo TANDTC về công tác phát triển án lệ; qua đó góp phần thực hiện có hiệu quả Chương trình cải các hành chính, thực hiện lộ trình công khai và minh bạch hoá thông tin nhằm phục nhân dân một cách tốt nhất.