Khai hội đền Gốm và đền Quát

Lễ hội đền Quát mùa Thu năm 2025 lần đầu tiên được tổ chức với quy mô lớn sau sáp nhập và thực hiện tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Sau diễn văn khai hội, các đại biểu, nhân dân và du khách làm lễ dâng hương tại đền Quát, tưởng nhớ, tri ân công lao của danh tướng Yết Kiêu. Sau lễ dâng hương, các đội tham gia nghi lễ bơi chiềng trên sông Đĩnh Đào.

Bơi chiềng là nghi lễ trong lễ khai hội truyền thống đền Quát, có 2 đội tham gia, gồm đội nữ và đội nam. Trong chiều nay 5/10, giải đua thuyền chải truyền thống sẽ được tổ chức tại đây. Bơi chiềng và giải bơi chải truyền thống là một trong những hoạt động đặc sắc nhất ở Lễ hội đền Quát.

Danh tướng Yết Kiêu tên thật là Phạm Hữu Thế, sinh năm Nhâm Dần (1242) trong một gia đình ngư dân nghèo ở vùng sông nước thuộc ấp Hạ Bì, huyện Trường Tân, Lộ Hồng (nay là thôn Hạ Bì, xã Yết Kiêu, TP Hải Phòng).

Lễ hội đền Quát là dịp tưởng nhớ và tri ân công lao to lớn của danh tướng Yết Kiêu cùng các bậc tiền nhân đối với sự nghiệp giữ nước, bảo vệ nền độc lập của dân tộc. Đồng thời đây là dịp để đại biểu, nhân dân địa phương, du khách thập phương trở về vùng sông nước Hạ Bì tham gia, thưởng thức các hoạt động lễ hội phong phú, đa dạng.

Cũng trong sáng 5/10, tại Di tích lịch sử văn hóa quốc gia Đền Gốm (phường Chí Linh, TP Hải Phòng) đã diễn ra Lễ dâng hương tưởng niệm 686 năm Ngày mất Nhân Huệ Vương Trần Khánh Dư và khai hội truyền thống đền Gốm năm 2025.

Lễ hội đền Gốm diễn ra từ ngày 4 đến 11/10/2025 (tức ngày 13 đến 20/8 âm lịch) với các nghi thức truyền thống như lễ mộc dục, lễ cáo yết, lễ chính kỵ, lễ tế, lễ nhập tịch, lễ dâng hương tưởng niệm Nhân Huệ Vương. Trong thời gian lễ hội sẽ có các chương trình giao lưu văn nghệ, tạo không gian sinh hoạt văn hóa phong phú, thu hút đông đảo nhân dân và du khách thập phương.

Nhân Huệ Vương Trần Khánh Dư, sinh tại thái ấp Sinh Từ, huyện Chí Linh (nay là phường Chí Linh, TP Hải Phòng) là con trai của Thượng tướng Trần Phó Duyệt.

Trần Khánh Dư là danh tướng kiệt xuất của nhà Trần, nổi tiếng về trí dũng song toàn, từng cầm quân ra trận trong ba cuộc kháng chiến chống quân Nguyên - Mông vào các năm 1258, 1285, 1288.

Chiến công nổi bật của ông là trận Vân Đồn năm 1288, tiêu diệt hơn 500 chiến thuyền lương, mở đường cho thắng lợi quyết định trên sông Bạch Đằng.

Trần Khánh Dư không chỉ cầm quân xung trận mà còn có khả năng luyện binh và nghiên cứu binh pháp, góp phần soạn lời tựa cho “Vạn Kiếp tông bí truyền thư” của Trần Hưng Đạo, thể hiện tài thao lược sâu sắc.

Năm Kỷ Mão (1339), ông qua đời và được nhân dân xây dựng đền thờ tại đầu làng Gốm bên bờ sông Kinh Thầy.

Đền Gốm là di tích lịch sử quốc gia được xây dựng từ thế kỷ XIV và trải qua nhiều lần trùng tu. Đền có kiến trúc chữ Đinh gồm 5 gian tiền tế, 3 gian hậu cung, mái và cửa bằng gỗ tứ thiết, kết cấu bê tông cốt thép, trở thành nơi hội tụ tín ngưỡng, văn hóa và nghệ thuật kiến trúc cổ truyền của địa phương. Năm 1994, đền được xếp hạng Di tích lịch sử Văn hóa quốc gia.