Hà Nội: Nỗ lực quản lý chất lượng không khí

Hàng ngày, thành phố tiêu thụ khoảng 80 triệu kWh điện và hàng triệu lít xăng dầu, đồng thời đối mặt với vấn đề đốt phụ phẩm nông nghiệp và rác thải tự phát. Tình trạng này kết hợp với biến đổi khí hậu, sự thiếu đồng bộ trong quy hoạch phát triển đô thị và sự thiếu hiểu biết của một phần cư dân đang tạo ra những thách thức đáng kể cho môi trường và sự phát triển bền vững của thành phố.

Theo thông tin từ Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, thành phố đã đạt được những thành tựu đáng chú ý như loại bỏ hơn 99% số lượng bếp than tổ ong, giảm đáng kể 80% tình trạng đốt rơm rạ ở ngoại ô và đóng đinh hàng trăm lò gạch thủ công. Ngoài ra, việc thu gom và vận chuyển rác thải đã đạt trên 90% ở tất cả các khu vực trên địa bàn Thủ đô.

Hà Nội cũng đã triển khai các chương trình thí điểm để đo kiểm khí thải từ xe mô tô và xe gắn máy cũ đang hoạt động trên địa bàn, nhằm tạo cơ sở cho nghiên cứu và đề xuất giải pháp cải thiện chất lượng không khí. Đồng thời, việc tăng cường kiểm tra và xử lý các cơ sở sản xuất gây ô nhiễm môi trường, cũng như giám sát các công trình xây dựng để đảm bảo vệ sinh môi trường, cũng được đặt vào ưu tiên.

Tuy nhiên, hiện nay tình trạng ô nhiễm không khí vẫn đang là vấn đề cấp bách của thành phố. Các kết quả quan trắc gần đây cho thấy, số ngày chỉ số chất lượng không khí (VN_AQI) ở mức kém và xấu chiếm tỉ lệ hơn 30% tổng số ngày quan trắc trong năm. Nồng độ bụi PM2.5 trung bình năm tại Hà Nội vượt khoảng gần 2 lần quy chuẩn kỹ thuật quốc gia.

Trong đấy, giao thông vận tải đang là nguồn phát thải PM2.5 lớn nhất (chiếm 50-70%), tiếp đến từ nguồn sản xuất công nghiệp (14-23%), còn lại là từ các nguồn sản xuất nông nghiệp và dân sinh.

Gần đây, UBND thành phố Hà Nội đã ban hành Quyết định số 1142 ban hành Kế hoạch quản lý chất lượng không khí thành phố Hà Nội đến năm 2030, định hướng đến năm 2035.

Một trong những mục tiêu quan trọng của Kế hoạch là tới năm 2030, Hà Nội sẽ thành công giảm thiểu tối đa ô nhiễm không khí, bảo đảm chất lượng không khí ở mức tốt và trung bình theo chỉ số AQI ít nhất 75% số ngày trong năm; giảm phát thải PM2.5 từ các nguồn thải chính, tổng phát thải bụi PM2.5 trên toàn thành phố giảm khoảng 20% so với năm cơ sở (năm 2019), tương đương tổng lượng phát thải giảm 6.200 tấn PM2.5.

Kế hoạch đã đề ra 4 nhiệm vụ trọng tâm: Hoàn thiện cơ chế, chính sách về quản lý chất lượng không khí phù hợp thực tiễn và yêu cầu phát triển, tăng cường kiểm soát khí thải và khuyến khích sản xuất sạch, bền vững. Hà Nội cũng sẽ thực hiện đồng thời các giải pháp giảm phát thải từ các nguồn thải chính bao gồm giao thông, xây dựng, công nghiệp và các nguồn khác.

Kế hoạch cũng đề cập giải pháp kiểm soát khí thải từ giao thông, di dời các cơ sở gây ô nhiễm nặng ra khỏi nội thành, tăng cường tưới nước rửa đường và quản lý các hoạt động đốt rơm rạ…

Ứng phó khẩn cấp với ô nhiễm không khí, Hà Nội thực hiện nhiều giải pháp bao gồm cung cấp thông tin, xây dựng hệ thống cảnh báo sớm ô nhiễm không khí cho người dân ứng phó kịp thời; tăng cường sự tham gia của các bên trong quản lý chất lượng không khí thông qua giáo dục - truyền thông, hợp tác với chính quyền, doanh nghiệp, cộng đồng, các bên liên quan. Kế hoạch quản lý chất lượng môi trường không khí thành phố Hà Nội đến năm 2030, định hướng đến năm 2035 là nỗ lực lớn nhằm cải thiện môi trường.