Hà Nội: Cần phương án tối ưu để giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân

Tuy nhiên, vẫn còn một số cơ quan chỉ quan tâm “giải quyết hết thẩm quyền, chưa tập trung giải quyết dứt điểm…” gây bức xúc, làm giảm lòng tin của người dân…

Đó là một trong những nội dung mà Đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội ghi nhận được tại buổi giám sát “công tác giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo (KN,TC), kiến nghị, phản ánh” mới đây.

Kiểm điểm trách nhiệm, xử lý kỷ luật 28 cá nhân

Phó Chánh Thanh TP Hà Nội Bùi Văn Định cho biết: Tình hình KN,TC trên địa bàn thành phố về cơ bản giữ ổn định, số lượng và tính chất phức tạp của các vụ việc đông người đã có chiều hướng giảm. Số vụ KN,TC thuộc thẩm quyền giảm 10%, tỷ lệ giải quyết tăng 2% so với trung bình 5 năm trước; tỷ lệ công dân KN,TC đúng hoặc đúng một phần có chiều hướng giảm dần qua các năm. Việc phải cải sửa các quyết định hành chính, quyết định giải quyết KN,TC đã giảm đáng kể.

Năm 2013 và 6 tháng đầu năm 2014, các cơ quan hành chính của thành phố đã tiếp 47.857 lượt công dân; thụ lý theo thẩm quyền 3.198 vụ; giải quyết 2.768 vụ, đạt tỷ lệ 87%. Nội dung KN,TC chủ yếu vẫn liên quan đến đất đai.

Ông Hà Công Long, Phó trưởng Ban Dân nguyện phát biểu tại buổi giám sát

Qua giải quyết KN,TC, đã thu hồi 2.268 triệu đồng, 9.008m2 đất; trả lại cho công dân 446 triệu đồng, 32.806m2 đất; điều chỉnh 36 phương án bồi thường giải phóng mặt bằng, bổ sung ba phương án tái định cư; thu hồi 13 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; kiểm điểm trách nhiệm, xử lý kỷ luật 28 cá nhân, 12 tập thể, chuyển Cơ quan điều tra một vụ.

UBND thành phố cũng tiếp nhận và xử lý 292 vụ việc do các cơ quan của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội, đại biểu Quốc hội chuyển đến; đã giải quyết 162 vụ, đạt tỷ lệ 72,97%. Song, một số đơn vị chưa thực hiện đầy đủ quy định của pháp luật và chỉ đạo của UBND thành phố về việc kịp thời phúc đáp thông tin xử lý đơn và kết quả giải quyết các vụ KN,TC do các cơ quan của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu Quốc hội chuyển đến.

Theo ông Định, một số cơ quan, đơn vị vẫn chưa gắn tiếp công dân với chỉ đạo giải quyết KN,TC nên việc tiếp công dân còn mang tính hình thức, chưa thực sự hiệu quả. Chất lượng giải quyết KN,TC tại các đơn vị chưa đồng đều, các vụ có tính chất phức tạp giải quyết còn chậm. Một số cơ quan mới chỉ quan tâm “giải quyết hết thẩm quyền, chưa tập trung giải quyết dứt điểm”, trong khi việc tổ chức thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật, quyết định xử lý hành chính vi phạm bị tố cáo, các vụ việc tồn đọng còn chậm, gây bức xúc cho công dân, làm giảm lòng tin của người dân vào bộ máy chính quyền các cấp.

Nguyên nhân là do lãnh đạo một số đơn vị, nhất là cấp cơ sở chưa thấy hết được tầm quan trọng, tính chất bức xúc, cấp bách của giải quyết KN,TC. Việc thực hiện chính sách pháp luật, quản lý nhà nước, nhất là trong quản lý đất đai có nơi chưa dân chủ, công khai, minh bạch, không bảo đảm trình tự, thủ tục.

Số lượng đơn thư nhiều và phức tạp

Phó Cục trưởng Cục giải quyết KN,TC và thanh tra khu vực I, Thanh tra Chính phủ Trần Hữu Lợi cho biết, Hà Nội có lượng đơn thư nhiều nhất, giải quyết khối lượng công việc đồ sộ với nhiều vụ việc phức tạp nhất so với 25 tỉnh, thành phía Bắc. Lãnh đạo Hà Nội đã rất quan tâm chỉ đạo, trong đó đã tập trung tổ chức đối thoại. Tuy nhiên, Hà Nội cần phải tập trung, thống nhất xử lý những tồn tại, hạn chế hiện nay.

Trước tình hình đơn thư KN, TC nhiều và phức tạp, UBND TP Hà Nội đã đề xuất được phép ủy quyền đối thoại với công dân trước khi ban hành quyết định giải quyết khiếu nại theo quy định của Luật khiếu nại. Một số ý kiến cũng băn khoăn với nội dung này, nhưng nếu không được ủy quyền sẽ bị quá tải không giải quyết được.

Ông Trần Văn Sơn, Hàm Vụ trưởng Vụ 1, Văn phòng Chính phủ nhận định, Luật hiện hành không cấm việc ủy quyền đối thoại. Tuy nhiên, chỉ nên cho phép ủy quyền đối thoại đối với những vụ việc đơn giản,còn những vụ việc kéo dài, phức tạp thì lãnh đao TP phải tổ chức đối thoại. Ông Sơn cũng đề nghị Ủy ban Thương vụ Quốc hội có sự giải thích pháp luật vì hiện trên cả nước đang có sự áp dụng không thống nhất về vấn đề này.

Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Vũ Hồng Khanh đã nêu những khó khăn thực tế: Một năm, thành phố đối thoại trên dưới 1.000 vụ, cộng cả tiếp dân theo định kỳ và thường xuyên thì đó là một con số rất khổng lồ… Vậy sẽ không còn thời gian để làm việc khác. Ông Khanh đề nghị cơ quan có thẩm quyền giải thích pháp luật về vấn đề “ủy quyền đối thoại” để thống nhất thực hiện.

Cùng với vấn đề ủy quyền đối thoại, Hà Nội cũng đề nghị Thanh tra Chính phủ sớm ban hành Thông tư hướng dẫn quy trình tiếp công dân; Thông tư quy định quy trình xử lý đơn khiếu nại, đơn tố cáo, đơn phản ánh, kiến nghị để áp dụng thống nhất; đồng thời sớm hoàn thiện và đưa vào sử dụng cơ sở dữ liệu chung về tiếp công dân, xử lý đơn và giải quyết KN,TC để áp dụng thống nhất trong toàn quốc, góp phần nâng cao hiệu quả công tác giải quyết KN,TC.

Phó trưởng Ban Dân nguyện của Quốc hội, Trưởng Đoàn giám sát Hà Công Long đánh giá cao những kết quả đã đạt được của Hà Nội, đồng thời đề nghị Hà Nội hoàn thiện các kiến nghị để Đoàn Giám sát có cơ sở báo cáo Quốc hội.