Giải tỏa nông sản ùn tắc tại các cửa khẩu, phải có cả biện pháp tình thế và căn cơ

Phát biểu kết luận Hội nghị Chính phủ với các địa phương ngày 5/1, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các cơ quan liên quan tiếp thu các ý kiến tại Hội nghị, khẩn trương hoàn chỉnh các báo cáo và dự thảo Nghị quyết của Chính phủ. Về cơ bản, các ý kiến nhất trí và đánh giá cao các dự thảo Nghị quyết và các báo cáo đã được trình bày tại Hội nghị.

Tại Hội nghị, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có bài phát biểu với những định hướng, gợi mở, chỉ đạo rất quan trọng, sát sao, toàn diện, xuyên suốt. Thủ tướng khái quát, nhấn mạnh thêm một số nội dung về công tác chỉ đạo điều hành của Chính phủ, tình hình kinh tế - xã hội năm 2021 và phương hướng, nhiệm vụ năm 2022.

Năm 2022 có những cơ hội, nhưng khó khăn và thách thức nhiều hơn

Thủ tướng nêu rõ, năm 2021, trong bối cảnh có nhiều khó khăn, thử thách, chúng ta đã quyết liệt thực hiện nhiều giải pháp vừa phòng chống dịch, vừa phát triển kinh tế - xã hội, vừa giữ vững quốc phòng - an ninh, thúc đẩy hội nhập quốc tế sâu rộng, khẳng định vai trò là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế. Nhìn chung, chúng ta đã cơ bản hoàn thành nhiều mục tiêu các cấp giao Chính phủ và chính quyền địa phương. Theo đó, Thủ tướng đã đưa ra 10 điểm sáng trong năm 2021

Về rủi ro, thách thức đối với hoạt động kinh tế - xã hội năm qua và dự báo 2022, Thủ tướng nêu rõ, có thể nhận thấy 5 rủi ro chính bên ngoài trong năm 2021- 2022. Dịch COVID-19 trên thế giới còn diễn biến rất phức tạp, tiếp cận vaccine không đồng đều, dẫn đến kinh tế thế giới phục hồi không đồng đều, bất bình đẳng gia tăng. Kinh tế thế giới, trong đó có các nước lớn dự báo tăng trưởng chậm lại, sẽ giảm sức cầu thương mại, đầu tư đối với nước ta. Cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn vẫn còn rất phức tạp, khó lường. Rủi ro địa chính trị và thiên tai, lũ lụt, biến đổi khí hậu ảnh hưởng tới khả năng phục hồi kinh tế. Sức ép giá cả, lạm phát ở mức cao, một số nước bắt đầu thu hẹp các gói hỗ trợ, tăng lãi suất - đây là vấn đề Việt Nam chúng ta cần hết sức lưu tâm.

Cùng với đó, trong bối cảnh dịch bệnh vẫn chưa hoàn toàn được kiểm soát, nền kinh tế vẫn phải đối mặt với 6 khó khăn, thách thức lớn. Đó là, dịch bệnh trên thế giới và trong nước còn diễn biến phức tạp. Chúng ta cần theo dõi và sớm có phương án, kịch bản ứng phó phù hợp; thực hiện vốn đầu tư toàn xã hội tăng thấp nhất trong nhiều năm. Giải ngân đầu tư công còn chậm, dù có nhiều chỉ đạo, đôn đốc và giải pháp quyết liệt; thu ngân sách đạt kết quả tốt, nhưng nhiều khoản thu thiếu bền vững, áp lực thâm hụt ngân sách gia tăng; hoạt động của doanh nghiệp còn nhiều khó khăn; rủi ro nợ xấu gia tăng, đòi hỏi quyết sách rất khôn khéo; cơ cấu lại nền kinh tế còn chậm, một phần do ảnh hưởng từ dịch COVID-19.

Thủ tướng nêu rõ, dự báo tình hình năm 2022 có những thuận lợi, cơ hội nhưng khó khăn, thách thức nhiều hơn. Phải xác định như vậy để có mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp phù hợp, xử lý hiệu quả các vấn đề phát sinh.

Với tinh thần bám sát Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, các Kết luận, Nghị quyết của Trung ương, Quốc hội, Chính phủ cụ thể hóa để triển khai thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể năm 2022 với chủ đề: “Đoàn kết kỷ cương, chủ động thích ứng, an toàn hiệu quả, phục hồi phát triển”.

Một số nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu

Về phòng, chống dịch COVID-19, Thủ tướng yêu cầu phải thần tốc về tiêm phủ vaccine; nhanh chóng về thuốc chữa bệnh, không để đầu cơ, tích trữ; đề cao ý thức người dân với các biện pháp tuyên truyền, giáo dục và các biện pháp về hành chính. Thực hiện nghiêm nguyên tắc “5K + vaccine, thuốc điều trị + công nghệ + ý thức của Nhân dân + các biện pháp khác”, với 3 trụ cột chính về xét nghiệm, cách ly và điều trị.

Không tổ chức các hoạt động tập trung đông người, nhất là vào Tết Nguyên đán; xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm. Quản lý việc tổ chức lễ hội, các hoạt động văn hóa, thể thao, vui xuân, hội nghị, Tết trồng cây... phù hợp với tình hình dịch bệnh, bảo đảm an toàn.

Kiên trì thực hiện chủ trương thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh để phục hồi và phát triển. Hoàn thiện chương trình tổng thể phòng chống dịch.

Về phục hồi và phát triển kinh tế, cần đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế một cách thực chất và hiệu quả hơn; tạo nền tảng phát triển kinh tế số, xã hội số. Tập trung phục hồi, phát triển chuỗi sản xuất, cung ứng bị đứt gãy; hỗ trợ doanh nghiệp tăng tốc sản xuất, giữ đơn hàng. Bảo đảm không để thiếu hàng hóa, nhất là trong dịp Tết.

Tăng cường kỷ luật tài chính – ngân sách nhà nước, phấn đấu tăng thu, triệt để tiết kiệm chi. Ưu tiên bố trí nguồn ngân sách nhà nước hợp lý cho các nhiệm vụ trọng tâm. Bảo đảm đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng cho nền kinh tế và an toàn hệ thống tín dụng, ngân hàng.

Xử lý có hiệu quả các ngân hàng, tổ chức tín dụng yếu kém; thực hiện hiệu quả các giải pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho người dân, doanh nghiệp.

Tập trung triển khai lập và phấn đấu cơ bản hoàn thành phê duyệt trong năm 2022 các quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng và quy hoạch tỉnh. Thủ tướng nhấn mạnh, quy hoạch không thể nóng vội, phải bảo đảm công khai, minh bạch, đặt lợi ích quốc gia dân tộc lên trên hết, không vì lợi ích cục bộ, lợi ích địa phương, lợi ích cá nhân, không chịu bất cứ một tác động tiêu cực nào; xử lý nghiêm các tiêu cực, vi phạm.

Về xuất nhập khẩu, Thủ tướng yêu cầu đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, tìm kiếm thị trường mới; tận dụng cơ hội từ các FTA. Đẩy mạnh xuất khẩu chính ngạch và xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu trực tuyến. Tăng cường phòng chống gian lận xuất xứ. Nâng cao năng lực phòng vệ thương mại; xây dựng và vận hành hiệu quả hệ thống cảnh báo sớm về những mặt hàng có nguy cơ bị nước ngoài điều tra phòng vệ thương mại; kịp thời tháo gỡ khó khăn, bảo đảm thông quan thuận lợi.

Về công nghiệp, xây dựng, tiếp tục phục hồi sản xuất, xuất khẩu các sản phẩm công nghiệp; bảo đảm không để đứt gãy chuỗi cung ứng trong sản xuất, nhất là chuỗi cung ứng toàn cầu. Tháo gỡ các vướng mắc tồn tại trong thủ tục đầu tư, nhất là với các dự án bất động sản… Đẩy nhanh tiến độ các dự án hạ tầng trọng điểm nhất là hạ tầng về giao thông, năng lượng, y tế, văn hóa, giáo dục...Tập trung xử lý các dự án kém hiệu quả, chậm tiến độ. Bảo đảm cung cấp điện đầy đủ phục vụ sản xuất, đời sống; bảo đảm an ninh năng lượng, không để thiếu điện cục bộ. Đẩy nhanh việc xây dựng nhà ở cho công nhân bằng việc gỡ các vướng mắc về thể chế, quy hoạch đất đai, bố trí nguồn lực, tổ chức thực hiện hợp lý...

Về nông nghiệp, Thủ tướng yêu cầu chuyển đổi nhanh tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp; đẩy mạnh cơ cấu lại nông nghiệp. Chỉ đạo sản xuất và thúc đẩy tiêu thụ nông sản, đặc biệt nông sản xuất khẩu, phấn đấu đạt trên 50 tỷ USD xuất khẩu nông sản. Chủ động phương án phòng chống thiên tai, cảnh báo mưa lũ, sạt lở, tác động của hạn hán, xâm nhập mặn. Xây dựng chuỗi giá trị ngành hàng từng loại nông sản phù hợp lợi thế từng vùng, địa phương, gắn với chuỗi cung ứng toàn cầu và phát triển hạ tầng logistic nông nghiệp, nông thôn, bảo đảm chuỗi cung ứng thị trường trong nước.

Việc giải tỏa nông sản ùn tắc tại các cửa khẩu, phải vừa có các biện pháp giải quyết tình thế trước mắt, vừa có biện pháp căn cơ, lâu dài, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã vào cuộc tích cực, chỉ đạo rất quyết liệt, giao nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành, địa phương.

Về dịch vụ, yêu cầu chung là khôi phục tổng cầu trong dịch vụ. Phát động các chương trình kích cầu tiêu dùng nội địa, mở rộng thị trường trong nước. Nâng cao năng lực cạnh tranh, phát triển dịch vụ logistics. Thực hiện kích cầu du lịch phù hợp với tình hình dịch bệnh; mở cửa du lịch an toàn, không cầu toàn, không nóng vội.

Về tài nguyên môi trường và biến đổi khí hậu, Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu đẩy mạnh phát triển bền vững, phát triển xanh. Các định chế tài chính quốc tế hiện rất quan tâm ủng hộ Việt Nam và Việt Nam có cơ hội để đẩy mạnh chuyển đổi năng lượng xanh. Khẩn trương triển khai các giải pháp để hiện thực hóa các cam kết của Việt Nam tại Hội nghị lần thứ 26 của Liên hợp quốc về Biến đổi khí hậu (COP 26).

Về thu hút đầu tư, giải ngân đầu tư công, Thủ tướng yêu cầu quyết liệt hơn nữa, mạnh mẽ hơn nữa, kiểm điểm trách nhiệm, tháo gỡ về thể chế. Đẩy mạnh hợp tác công tư.

Về phát triển văn hóa, xã hội, phải cụ thể hóa và triển khai chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc vừa qua. Tiếp tục rà soát, ban hành và triển khai đồng bộ, kịp thời, hiệu quả các chính sách hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh; triển khai các giải pháp phục hồi thị trường lao động. Triển khai hiệu quả các chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo, nông thôn mới, phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Phê duyệt, triển khai Chiến lược phát triển giáo dục; đưa học sinh trở lại trường học an toàn với dịch bệnh. Thực hiện tốt các chính sách người có công, bảo trợ xã hội, bảo đảm an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững; tạo điều kiện để mọi người dân đều có Tết an lành.

Về xây dựng, hoàn thiện thể chế, tổ chức bộ máy và tổ chức thi hành pháp luật, Thủ tướng lưu ý các bộ, các ngành, các địa phương phải rất chủ động trong việc rà soát, tổng hợp các vướng mắc về thể chế, cơ chế, chính sách, chỉ rõ điều nào, luật nào, nội dung nào cần sửa đổi, bổ sung. Kiên quyết, kiên trì và đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí; xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trong sạch, vững mạnh, toàn diện.

Về quốc phòng, an ninh, đối ngoại, phải nắm chắc tình hình, sẵn sàng xử lý kịp thời, linh hoạt mọi tình huống, không để bị động, bất ngờ; kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ chủ quyền quốc gia, toàn vẹn lãnh thổ.

Về theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, giám sát, các cấp ủy Đảng thực hiện kiểm tra theo quy định của Đảng, các cấp, các ngành tổ chức thanh tra thường xuyên, phòng ngừa các sai phạm, không thể vi phạm nhỏ tích tụ thành sai phạm lớn, tăng cường phân cấp, phân quyền đi đôi với kiểm tra giám sát, phân bổ nguồn lực hợp lý và nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ. Không để lợi dụng công tác phòng chống dịch để trục lợi.