Dừng tăng lương chỉ nên là giải pháp tình thế, không phải là giải pháp căn cơ

Đúng 8 giờ sáng nay, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển, Quốc hội tiến hành phiên thảo luận ở Hội trường về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và ngân sách nhà nước năm 2019, tình hình thực hiện những tháng đầu năm 2020.

Cân nhắc và tăng lương cho một số đối tượng theo lộ trình 

Tham gia thảo luận, ĐBQH Bùi Thu Hằng (đoàn Hòa Bình), đánh giá cao Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong việc thực hiện mục tiêu kép, phòng chống dịch bệnh và phát tiển kinh tế.

Tuy nhiên, trước tình hình diễn biến dịch bệnh trên thế giới vẫn diễn ra hết sự phức tạp, mặc dù Việt Nam đã kiểm soát được dịch bệnh trong nước, nhưng đồng thời Việt Nam cũng đã và đang hội nhập sâu rộng với thế giới, đại biểu có một số đề xuất nhằm thực hiện được mục tiêu kép phòng chống dịch bệnh và phát triển kinh tế.

Thứ nhất, đề nghị Chính phủ nghiên cứu dự báo kịp thời diễn biến tình hình dịch bệnh trên thế giới, đưa ra các kịch bản giảm chỉ tiêu tăng trưởng trình Quốc hội ở thời điểm thích hợp.

Theo đại biểu Hằng cho rằng trong điều kiện hiện nay- năm 2020 tăng trưởng kinh tế đạt trên một nửa so với kế hoạch là phù hợp.

Thứ 2, do nguồn thu ngân sách thấp rất nhiều so với dự toán kế hoạch năm, đề nghị Chính phủ đề xuất Quốc hội giảm thêm nhiệm vụ chi, trong đó giảm chi thường xuyên, tiết kiệm hội họp, hủy họp, hoãn kế hoạch dự toán đi nước ngoài phù hợp với khả năng thu ngân sách, đảm bảo nguồn chi cho những dự toán đã thực hiện và chi hỗ trợ an sinh xã hội 62 nghìn tỷ chi hỗ trợ doanh nghiệp.

Thứ 3, trong điều kiện hiện nay chưa xây dựng được kế hoach phát triển kinh tế xã hội 5 năm, kế hoạch tài chính 5 năm, nguồn thu giảm so với kế hoạch và còn ảnh hưởng đến phát triển kinh tế xã hội các năm tiếp theo do dịch COVID-19; nguồn thu năm 2021 còn khó dự đoán, đề xuất của Chính phủ về ổn định thời kỳ ngân sách kéo dài đến năm 2021, chưa tăng lương vào tháng 7 năm 2020 là phù hợp.

Tuy nhiên, đại biểu cũng đề nghị Chính phủ cân nhắc và tăng lương cho theo lộ trình cho người có công, các đối tượng chính sách, cán bộ hưu trí để đảm bảo an sinh xã hội.

Thứ 4, đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công, khởi công các công trình lớn, nguồn đầu tư công và nguồn ngoài ngân sách thúc đẩy dòng tiền xã hội cho phép thực hiện song song nhiều thủ tục đầu tư trong cùng một thời điểm như dự thảo Luật Xây dựng sửa đổi sắp được Quốc hội thông qua.

Ngoài ra, đại biểu cũng đề xuất Chính phủ rà soát những vướng mắc về thủ tục đầu tư để tháo gỡ kịp thời, thực hiện giải quyết đầu tư song song không chỉ ở Luật Xây dựng mà nên áp dụng cả các luật khác như Luật Đầu tư, Luật Đất đai... bởi các luật này đang có sự chồng chéo.

Thứ 5, đề xuất đẩy nhanh việc hỗ trợ các doanh nghiệp bị ảnh hương do dịch COVID, vì các doanh nghiệp này đã phải cầm cự trong thời gian khá dài.

Đại biểu Hằng cũng đề xuất Chính phủ cần căn cứ vào các chỉ số năm 2019 của doanh nghiệp như doanh thu, nộp thuế, số người lao động, để hỗ trợ doanh nghiệp một cách kịp thời.     

Dừng tăng lương chỉ nên là giải pháp tình thế, không phải là giải pháp căn cơ

ĐBQH Nguyễn Thị Xuân (Đắk Lăk) đánh giá cao việc Chính phủ, Thủ tướng đã sử dụng linh hoạt, kịp thời, có hiệu quả các công cụ chính sách kinh tế vĩ mô như chính sách tài chính, tiền tệ, tín dụng, đầu tư, lao động - việc làm, an sinh xã hội và thương mại… đã duy trì được trạng thái kinh tế vi mô không bị suy giảm nhanh và trong tầm kiểm soát, đồng thời bảo đảm an sinh xã hội.

Tuy nhiên, theo đại biểu Xuân, với việc mất cân đối cung cầu thịt lợn, giá thịt lợn bị đẩy lên cao trong gần một năm qua, cùng với sự lúng túng, thiếu nhất quán trong đề hành xuất khẩu gạo, thì “việc các Bộ có chức năng giúp Chính phủ, Thủ tướng trong thực hiện chức năng quản lý nhà nước trong lĩnh vực kinh tế như Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Công Thương phải chịu trách nhiệm việc này”.

Đại biểu Nguyễn Thị Xuân (Đắk Lăk): Giải pháp căn cơ trong tình hình hiện nay phải thực sự tiết kiệm trong chi tiêu, chống lãng phí, đầu tư công phải có trọng điểm, hiệu quả và đặc biệt, phải chống thất thu, chống thất thoát ngân sách nhà nước

Cũng liên quan đến vấn đề an sinh xã hội, đại biểu Nguyễn Thị Xuân chia sẻ và nhất trí việc Chính phủ tạm dừng tăng lương cơ bản đối với khối cán bộ, công chức. Tuy nhiên, theo đại biểu “đây chỉ nên là giải pháp tình thế, không phải là giải pháp căn cơ”. 

Điều này được đại biểu Xuân lý giải, về tâm lý, đa số người hưởng lương từ ngân sách không hào hứng và chưa thật sự yên tâm về việc này. Trong khi lạm phát tăng, chỉ số giá tiêu dùng tăng làm giảm sức mua của người dân, việc giữ nguyên lương thực chất đã làm giảm giá trị của đồng lương. Giá trị đồng lương danh nghĩa bị thấp xuống, đồng thời đa số công chức, viên chức sẽ khó khăn hơn, tính giữ liêm sẽ bị giảm sút.  

Từ đó đại biểu Nguyễn Thị Xuân đề xuất “Giải pháp căn cơ trong tình hình hiện nay phải thực sự tiết kiệm trong chi tiêu, chống lãng phí, đầu tư công phải có trọng điểm, hiệu quả và đặc biệt, phải chống thất thu, chống thất thoát ngân sách nhà nước”.

Cần có đề án, chiến lược, chương trình bảo đảm an ninh nguồn nước quốc gia 

Liên quan đến vấn đề an ninh nguồn nước, đề cập đến vấn đề thiếu nước do ảnh hưởng của hạn mặn ở nhiều địa phương, đại biểu Nguyễn Thị Xuân nêu vấn đề: Mặc dù đang là mùa mưa ở Tây Nguyên nhưng phải chứng kiến cuộc sống thiếu nước dưới cái nóng cháy da cháy thịt, nương rẫy cà phê đang xơ xác. Cùng với đó, nhiều địa phương cũng đang trong tình trạng thiếu nước triền miên như vùng cao nguyên Hà Giang, Ninh Thuận và tình trạng khô hạn, xâm nhập mặn ở khu vực đồng bằng sông cửa Long. Qua các cuộc tiếp xúc cử tri, đại biểu Nguyễn Thị Xuân chia sẻ nỗi niềm, sự mong mỏi, khát khao của cử tri về nguồn nước an toàn, được bảo đảm bền vững.

Từ đó, đại biểu Xuân nêu rõ, phải khẳng định, nước là sự sống, là tài nguyên đặc biệt có vai trò thiết yếu đối với đời sống con người. Thừa và thiếu nước đều là thảm họa ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của con người, đến sự phát triển từ bình thường đến bền vững của xã hội. An ninh nguồn nước là vấn đề mang tính toàn cầu, liên quan đến phát triển bền vững, ổn định chính trị, chủ quyền quốc gia, quyền quyết định đến an ninh lương thực. Các quốc gia trên thế giới luôn coi việc bảo vệ nguồn nước sạch, nước ngầm là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, không kém an ninh quốc gia; đều có những phương án khẩn cấp khi nguồn nước gặp sự cố. Theo đánh giá của các chuyên gia môi trường, vấn đề an ninh nguồn nước đang ngày càng trở nên gay gắt, mang tính chiến lược toàn cầu hơn bao giờ hết. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu gia tăng, mâu thuẫn giữa các nước trong khai thác, sử dụng nguồn nước. Đặc biệt, biến đổi khí hậu đang làm cho các thách thức về nguồn nước trở nên phức tạp, khó lường hơn.

Đối với nước ta, do tác động của biến đổi khí hậu, mực nước biển có xu hướng dâng cao, triều cường và xâm nhập mặn có xu hướng gia tăng, cùng với đó là ảnh hưởng lớn của quá trình phát triển kinh tế - xã hội, công nghiệp hóa, đô thị hóa, diện tích rừng ngày càng bị thu hết, dân số tăng nhanh… trong khi việc sử dụng nguồn nước và quản lý ô nhiễm chưa được coi trọng. Với khoảng 63% tổng số trữ lượng nước từ bên ngoài lãnh thổ, an ninh nguồn nước của Việt Nam phụ thuộc rất lớn vào những động thái phát triển trên các con sông quốc tế như sông Hồng, Mekong… Thực tế, Việt Nam đang phải đối mặt với thách thức nghiêm trọng, cấp bách về nguồn nước, với tình trạng suy giảm nguồn nước mặt, nước ngầm.

Với tính cấp bách, cấp thiết như trên, để bảo đảm an ninh nguồn nước, đại biểu Nguyễn Thị Xuân đề xuất Chính phủ cần khẩn trương tổ chức điều tra, khảo sát lại việc quản lý, sử dụng tài nguyên nước quốc gia, trên cơ sở đó có đề án, chiến lược, chương trình bảo đảm an ninh nguồn nước quốc gia thế kỷ XXI để trình Quốc hội. Trước mắt, “tôi đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện nghiêm túc  pháp luật về bảo vệ tài nguyên nước, môi trường”, đại biểu Nguyễn Thị Xuân nói.

Một số nhóm giải pháp để bảo vệ an ninh nguồn nước được đại biểu Nguyễn Thị Xuân đề xuất như: đẩy mạnh công tác bảo vệ tài nguyên nước trên cơ sở thiết lập, quản lý chặt chẽ hành lang bảo vệ nguồn nước; cần quản lý tài nguyên nước giống như quản lý tài nguyên có giá trị; hạn chế các hoạt động khai thác, sử dụng nguồn nước; tối ưu hóa nguồn nước bằng việc đầu tư ứng dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại; khuyến khích phát triển hệ thống giảm thiểu, tái sử dụng, tái tạo nguồn nước.

Đồng thời, tăng cường sử dụng các mô hình liên kết giữa các nguồn nước, năng lượng, lương thực trong phát triển kinh tế; tăng cường khả năng trữ nước bằng giải pháp phi công trình trong quản lý nguồn nước dựa trên xu thế tự nhiên của cơ sở dự báo thủy văn; nghiên cứu ban hành cơ chế, chính sách về sử dụng tài nguyên nước tiết kiệm, hiệu quả.