Dự án chăn nuôi công nghệ cao của Tập đoàn Xuân Thiện đầu tư tại huyện miền núi Ngọc Lặc (Thanh Hóa) với số vốn hơn 200 triệu USD (5.000 tỷ đồng) có nguy cơ chậm tiến độ do vướng giải phóng mặt bằng. Điều này làm ảnh hưởng rất lớn tới chuỗi tổ hợp dự án, lắp đặt trang thiết bị cũng như đào tạo, bố trí, giải quyết công ăn việc làm cho người lao động trên địa bàn.
Được biết, ngày 04/5/2021, UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành Quyết định số 1443/QĐ-UBND chấp thuận chủ trương đầu tư dự án và Quyết định số 1442/QĐ-UBND về việc chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời chấp thuận nhà đầu tư dự án Chăn nuôi công nghệ cao Xuân Thiện Thanh Hóa 2, 3 tại xã Nguyệt Ấn, xã Minh Tiến, huyện Ngọc Lặc cho Công ty Cổ phần Xuân Thiện Thanh Hóa 2 và Công ty Cổ phần Xuân Thiện Thanh Hóa 3 để chăn nuôi lợn, sản xuất lợn giống.
Dự án Chăn nuôi công nghệ cao Xuân Thiện Thanh Hóa 2 có quy mô diện tích đất khoảng 97,04 ha, tổng vốn đầu tư khoảng 2.500 tỷ đồng với công suất dự kiến 5000 lợn nái và 35.000 lợn thịt. Dự án chăn nuôi công nghệ cao Xuân Thiện Thanh Hóa 3 có quy mô diện tích đất khoảng 104,5 ha, tổng vốn đầu tư khoảng 2.500 tỷ đồng với công suất dự kiến 5000 lợn nái và 35.000 lợn thịt.
Theo thiết kế, chuỗi tổ hợp dự án gồm trang trại chăn nuôi, Nhà máy sản xuất thức ăn chăn nuôi, Nhà máy sản xuất nước trái cây với mục tiêu cung cấp ra thị trường sản phẩm sạch, an toàn với người tiêu dùng, truy xuất được nguồn gốc xuất xứ và hướng đến xuất khẩu.
Dự án đầu tiên trong chuỗi tổ hợp dự án Khu liên hợp sản xuất chăn nuôi công nghệ cao Xuân Thiện Thanh Hóa được khởi công vào ngày 21/12/2020, đến nay đã đi vào vận hành giai đoạn 1, toàn bộ thiết bị công nghệ áp dụng tại dự án được tự động hóa và hiện đại.
Sau khi được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương và điều chỉnh chủ trương 2 dự án trên, nhà đầu tư đã tập trung nguồn lực để triển khai dự án, đặc biệt là công tác đền bù giải phóng mặt bằng.
Tuy nhiên, đại dịch COVID-19 với những chuỗi ngày dài thực hiện giãn cách xã hội khiến Tập đoàn Xuân Thiện cùng các công ty thành viên gặp phải rất nhiều khó khăn trong việc tiếp cận các cơ quan hữu quan của tỉnh Thanh Hóa cũng như các hộ dân thuộc diện được đền bù giải phóng mặt bằng để hoàn thiện các thủ tục pháp lý liên quan đến các dự án kể trên.
Trưởng ban giải phóng mặt bằng của dự án Ngô Tôn Quyền cho biết: “Ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 kéo dài gây hạn chế việc tiếp cận với người dân để thỏa thuận chuyển nhượng đất, thực hiện công tác đền bù giải phóng mặt bằng. Đến nay, đa số người dân bị ảnh hưởng của 2 dự án trên đã nhất trí với các phương án và đơn giá đền bù, tiến độ đền bù giải phóng mặt bằng đã đạt khoảng 91%.
Hiện tại còn có một số hộ dân đưa ra những đòi hỏi về giá trị đền bù giải phóng mặt bằng vượt khung quy định của UBND tỉnh Thanh Hóa đến mức không thể chấp nhận. Tổng dự án còn 13 hộ tại thôn Môn Tía, xã Nguyệt Ấn với diện tích khoảng 20ha, chủ yếu là đất rừng sản xuất.
Trong quá trình đền bù giải phóng mặt bằng vì doanh nghiệp tự thỏa thuận với người dân nên gặp rất nhiều khó khăn, trở ngại. Quy mô diện tích đất thực hiện dự án lớn và vướng phải một số hộ dân đòi hỏi giá trị đền bù quá cao nên thời gian thỏa thuận kéo dài không thể kết thúc sớm. Đối với phần diện tích nhà đầu tư đã nhận chuyển nhượng của các hộ dân, nhằm tránh tình trạng người dân lấn chiếm, xâm canh, đòi thêm tiền đền bù..., chúng tôi buộc phải tiến hành việc bóc phong hóa, cắm mốc san gạt một số diện tích nhằm tạo ranh giới cho dự án với phần diện tích của người dân, chờ hướng tháo gỡ”.
Tại Hội nghị gặp gỡ doanh nghiệp năm 2023, lắng nghe tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội vừa qua, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Đỗ Minh Tuấn khẳng định: Đối với những vấn đề thuộc thẩm quyền của tỉnh, của ngành đã rõ hoặc những vấn đề không phù hợp với quy định của pháp luật thì giải quyết, trả lời ngay. Đối với những vấn đề liên quan đến nhiều ngành, lĩnh vực, cần phải thảo luận, xin ý kiến tham gia của các ngành, địa phương liên quan thì phải tập trung nghiên cứu giải quyết và có văn bản trả lời doanh nghiệp trước ngày 5/4, đồng thời báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh kết quả thực hiện.
Đối với những vấn đề thuộc thẩm quyền của Trung ương hoặc pháp luật chưa quy định, thì chủ động có văn bản hoặc tham mưu cho UBND tỉnh có văn bản báo cáo, đề nghị các Bộ, ngành Trung ương xem xét giải quyết. Thanh Hóa cam kết sẽ đồng hành cùng doanh nghiệp, nhà đầu tư để tháo gỡ vướng mắc, khó khăn trong quá trình triển khai thực hiện dự án, sản xuất, kinh doanh trên địa bàn.
Theo dự kiến, trong tháng 4/2023, Tập đoàn Xuân Thiện sẽ khởi công Dự án Nhà máy sản xuất nước trái cây trên địa bàn. Tuy nhiên do vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng nên nhà đầu tư đang “méo mặt” vì nguy cơ chậm tiến độ đề ra.
Dự án chăn nuôi công nghệ cao và nhà máy sản xuất nước trái cây khi đi vào vận hành sẽ cung cấp nguồn thực phẩm đảm bảo chất lượng cho không chỉ khu vực Thanh Hóa, Hòa Bình mà còn hướng tới xuất khẩu. Đồng thời giải quyết hàng trăm công ăn, việc làm ổn định cho người dân địa phương. Các cơ quan, ban, ngành, chính quyền địa phương cần sớm vào cuộc tháo gỡ khó khăn, để dự án được triển khai theo đúng kế hoạch đề ra. Tránh lãng phí nguồn lực của nhà đầu tư cũng như cơ hội việc làm, nguồn thu cho ngân sách.