Cứ mỗi dịp gần đến Tết Nguyên đán, nhu cầu đổi tiền mới, tiền mệnh giá nhỏ để mừng tuổi hay đi lễ chùa đầu năm lại nóng lên. Nhiều đối tượng lợi dụng làm dịch vụ đổi tiền với mức chênh lệch “cắt cổ”.
Dịch vụ đổi tiền tràn lan trên các trang mạng
Dịp Tết Đinh Dậu 2017, Ngân hàng Nhà nước không in và phát hành các loại tiền mệnh giá nhỏ, vì vậy thị trường tiền lẻ những ngày giáp Tết hoạt động khá nhộn nhịp, với nhiều hình thức buôn bán khác nhau. Chỉ cần lên mạng gõ cụm từ “đổi tiền lẻ”, lập tức xuất hiện hàng chục trang mạng kinh doanh mặt hàng này: doitien365, doitienlegiare, doitienle, doitienmoi….
Kích chuột vào một trong những trang trên là đã bắt gặp ngay những lời chào bán: "Hiện nay tôi đang có các loại tiền có mệnh giá 5.000, 10.000, 20.000 ai có nhu cầu đổi thì liên hệ theo số điện thoại…. Kèm theo lời cam kết: “Chỉ đổi tiền mới 100% nguyên seri – nguyên cọc – đầy đủ số tờ - mức phí thấp nhất – giao tận nơi hoàn toàn miễn phí".
Trong vai khách có nhu cầu đổi tiền lẻ, PV báo Công lý đã liên hệ với số điện thoại 0907532xx8 được cung cấp trên trang doitien365 để đổi tiền lẻ với số lượng lớn, chúng tôi gặp một người đàn ông nói giọng miền Nam, một “chủ sị” có cơ sở đổi tiền lẻ tại khu đô thị Linh Đàm (Hoàng Mai – Hà Nội). Theo người đàn ông này cho hay: “Loại tiền lẻ nào cũng có, số lượng bao nhiêu cũng đáp ứng”, khi được hỏi về tỉ lệ như thế nào? Thì nhận được một mức giá khá cao “loại tiền mệnh giá 5.000 đồng và 20.000 đồng phí đổi tiền là 10%”.
Cũng theo “chủ sị” này cho biết, với loại tiền mệnh giá 10.000 đồng phí rất cao vì trên thị trường chưa có nên phí đổi tiền là 15%, nếu khách hàng lấy thì phải đặt trước sau khi có hàng sẽ đem đến tận nhà, hoặc đến T5 khu đô thị Linh Đàm để lấy.
Chúng tôi tiếp tục truy cập vào một trang web khác có tên doitienmoi…thì bắt gặp ngay lời mời chào: “Đổi tiền lẻ xuân Đinh Dậu 2017, để đáp ứng nhu cầu đổi tiền, hiện tại mình đã có đầy đủ các mệnh giá từ 500đ- 500k (500 đồng đến 500 ngàn đồng-PV) với mức phí cạnh tranh nhất. Nếu khách đổi với số lượng nhiều hoặc lấy buôn thì sẽ có giá tốt hơn nữa”.
Một địa chỉ rao đổi tiền lẻ các mệnh giá
Trên trang này chủ nhân cũng kèm theo số điện thoại để liên hệ với lời nhắn: “Liên hệ để được giá tốt nhất: 093.6096.xxx, gặp chị Quỳnh”. Theo lời rao trên trang, chúng tôi gọi điện đến số điện thoại trên, gặp chị Quỳnh, ngỏ ý muốn đổi số lượng lớn, chị Quỳnh cho biết, luôn có đủ số lượng tiền với các mệnh giá khác nhau để cung cấp cho những ai có nhu cầu đổi. Đổi càng nhiều thì chênh lệch càng ít. Nếu đổi một vài triệu thì không giảm, còn đổi nhiều thì tiền 500 đồng lấy 33%, 1.000 đồng lấy 10%, tiền 2.000 - 5.000 đồng lấy 8%, loại 10.000 đồng là 5%. Với số lượng nhiều sẽ mang đến tận nơi và có giá ưu đãi.
Chợ đen: 100 ăn 85
Chưa “rầm rộ” như trên mạng nhưng tại các con phố như Quang Trung (Hà Đông), Đinh Lễ (Hoàn Kiếm) một số đối tượng vẫn thực hiện hoạt động đổi tiền lẻ công khai để ăn chênh lệnh.
Chị M, một người có thâm niên hơn 20 năm buôn tiền trên phố Đinh Lễ cho biết: “Ở đây tiền mệnh giá nào cũng có. Đắt nhất là đổi tiền mệnh giá 10.000 đồng, vì hiện nay rất khan hiếm, chị có mấy chục triệu nhưng có người đặt hết rồi. Còn tiền 5.000, 20.000 đồng thì thấp hơn với tỉ lệ “100 ăn 85”, tức là 100.000 đồng thì đổi được 85.000 đồng”. Cũng theo người môi giới này, phí chênh lệch hiện tại thế, nhưng cận Tết giá có thể cao hơn.
Thấy tôi phàn nàn giá đổi cao hơn ở các các nơi khác, chị M giải thích: “Giá ở đâu cũng thế thôi, tiền lẻ ở các nơi khác là tiền cũ quay vòng, còn tiền ở đây của chị mới 100%, còn nguyên số sêri, nên giá thế này là hợp lý rồi. Đổi nhiều chị sẽ bớt cho!”.
Khi biết tôi có nhu cầu đổi nhiều tiền mệnh giá nhỏ 5.000 đồng để đi lễ đầu năm, người phụ nữ này tỏ vẻ tường tận: “Năm nay ngân hàng không phát hành tiền mệnh giá 5.000 đồng, vì vậy ở đây mỗi chị có thôi". Vừa nói người phụ nữ nhanh tay rút trong túi ra năm, sáu cọc tiền mệnh giá 5.000 đồng còn nguyên giấy niêm phong của ngân hàng. Nếu em lấy nhiều chị giảm giá cho, mấy hôm nữa có tiền cũng không đổi được đâu".
Chị M, một người có thâm niên hơn 20 năm trong nghề đổi tiền đang giao dịch với khách
Thấy tôi e ngại về những cọc tiền mới liệu có đảm bảo đủ về số tờ cũng như chất lượng, chị nhanh nhảu nói luôn: “Tiền ngân hàng từ năm trước đấy, nguyên đai bảo đảm, em yên tâm. Có vấn đề gì, em cứ quay lại đây, chị đền một gấp ba, hoặc lấy số điện thoại của chị, có gì cứ alo cho chị".
Phó Thống đốc NHNN- ông Đào Minh Tú, cho biết trong dịp Tết Nguyên đán Đinh Dậu 2017, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục duy trì thực hiện các biện pháp quản lý, sử dụng tiền mệnh giá nhỏ, lẻ hợp lý, tiết kiệm trong dịp Tết.
Theo đó, Ngân hàng Nhà nước sẽ vẫn in tiền mới, nhưng không đưa tiền mới mệnh giá dưới 5.000 đồng vào lưu thông trong dịp Tết Âm lịch. Tuy nhiên tiền lẻ đã qua sử dụng đủ tiêu chuẩn vẫn được đưa vào lưu thông.
Liên quan đến việc sử dụng tiền mệnh giá nhỏ hợp lý, đúng mục đích trong các hoạt động văn hóa, lễ hội, tín ngưỡng, ông Nguyễn Chí Thành - Cục trưởng Cục phát hành kho quỹ cho biết, căn cứ lượng tiền mệnh giá nhỏ từ 5.000 đồng trở xuống đủ tiêu chuẩn lưu thông đang bảo quản trong kho, NHNN sẽ chuyển các chi nhánh tỉnh, thành phố để chi ra lưu thông.
NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố và các tổ chức tín dụng trước, trong và sau dịp Tết Nguyên đán tiếp tục thực hiện nghiêm về việc đáp ứng nhu cầu tiền mệnh giá nhỏ, không chi các loại tiền mới in còn nguyên seri từ 5.000 đồng trở xuống vào lưu thông, chỉ chi các loại tiền đã qua lưu thông để đáp ứng nhu cầu thanh toán của người dân.