Ngày 17/5, TAND cấp cao tại Hà Nội đã mở phiên tòa xét xử theo đơn kháng cáo của cựu cán bộ Phòng Chống buôn lậu và xử lý vi phạm - Cục Hải quan TP Hà Nội trong vụ án Tham ô tài sản và Buôn bán hàng cấm.
Hai bị cáo trong vụ án có đơn kháng cáo xin giảm hình phạt gồm: Phạm Minh Hoàng (SN 1982, cựu cán bộ Phòng Chống buôn lậu và xử lý vi phạm - Cục Hải quan TP Hà Nội) và Trần Trọng Cường (SN 1974, trú tại phường Bạch Đằng, Hai Bà Trưng, Hà Nội).
Trước đó, năm 2018, TAND TP. Hà Nội đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm và đã xử phạt bị cáo Phạm Minh Hoàng 16 năm tù về tội Tham ô tài sản và Trần Trọng Cường 16 năm tù về tội Buôn bán hàng cấm, tuy nhiên sau đó các bị cáo có đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt.
Các bị cáo tại phiên tòa sơ thẩm
Theo bản án sơ thẩm cùng diễn biến tại phiên tòa cho thấy cuối tháng 7/2017, lực lượng Chống buôn lậu và xử lý vi phạm (Cục Hải quan TP Hà Nội) phát hiện kho tang vật bị thiếu hụt 156 kg ngà voi và có dấu hiệu bị đánh tráo thành ngà voi giả. Cơ quan này đã có công văn đề nghị cơ quan Cảnh sát điều tra làm rõ.
Kết quả điều tra cho thấy, tháng 6/2016, Phạm Minh Hoàng được phân công làm thủ kho quản lý kho tang vật thuộc Phòng Chống buôn lậu và xử lý vi phạm (Cục Hải quan TP Hà Nội). Hoàng được giữ 2 chìa khóa ra vào kho, đồng thời có nhiệm vụ theo dõi việc nhập, xuất, quản lý, bảo quản, đề xuất xử lý tang vật vi phạm bị thu giữ trong lĩnh vực hải quan…
Trong quá trình làm việc, Hoàng quen biết Trần Trọng Cường. Tuy nhiên, đến tháng 4/2017, do có nhu cầu chi tiêu cá nhân và cần tiền trả nợ nên Hoàng nảy sinh ý định lấy ngà voi trong kho tang vật đem bán. Hoàng trao đổi và nhờ Cường tìm, giới thiệu người mua ngà voi.
Hai đối tượng thỏa thuận, Hoàng phải trả tiền môi giới, đồng thời phải thông báo mẫu ngà voi trong kho tang vật cho Cường. Để tránh bị phát hiện, Cường còn đi mua ngà voi giả để Hoàng đưa vào kho thay thế số ngà voi thật bị “rút ruột”.
Khi thực hiện, Cường liên hệ với Hoàng Văn Diện (người có nhu cầu mua ngà voi) và giới thiệu để Hoàng bán ngà voi với giá 7 triệu đồng/kg. Mỗi lần mua bán ngà voi thành công, Hoàng đều trả phí môi giới cho Cường.
Về phía mình, Hoàng tự ý phá bỏ niêm phong kho, dùng chìa khóa được giao vào kho lấy ngà voi mang ra ngoài bán... Căn cứ mẫu, số lượng, khối lượng ngà voi, Cường sẽ đặt làm giả với cách thức bằng gỗ nếu ngà voi dạng khúc và bằng nhựa nếu ngà voi dạng hạt.
Những lần giao dịch kế tiếp, Cường sẽ mang ngà voi giả giao cho Hoàng để tráo đổi vào kho tang vật, theo kiểu “gối hàng”.
Cơ quan chức năng phát hiện thêm Hoàng còn “rút ruột” sừng tê giác từ kho tang vật của Cục Hải quan TP Hà Nội đem bán.
Trong khoảng thời gian từ tháng 4 - 5/2017, Hoàng đã lợi dụng chức vụ được giao chiếm đoạt 239,57 kg ngà voi và 6,14kg sừng tê giác, thu gần 3 tỷ đồng. Cường giữ vai trò môi giới và trực tiếp mua bán ngà voi, sừng tê giác với Hoàng và được trả công 200 triệu đồng.
Liên quan đến vụ án, bị cáo Hoàng Văn Diện bị xử phạt 2 năm tù về tội buôn bán hàng cấm. Tuy nhiên, bị cáo này không kháng án.
Tại phiên tòa phúc thẩm, cả hai bị cáo Hoàng và Cường đều đã đưa ra được một số tình tiết mới để làm căn cứ xin giảm nhẹ hình phạt.
Sau khi nghị án, căn cứ vào toàn bộ hồ sơ vụ án, các tình tiết liên quan cũng như diễn biến tại phiên tòa, HĐXX TAND cấp cao tại Hà Nội đã quyết định giảm từ 16 năm tù xuống còn 15 năm tù đối với cả bị cáo Phạm Minh Hoàng và Trần Trọng Cường.