'Cuộc đua' chiếm thị phần của các hãng ô tô điện

Vừa qua, thị trường ô tô chứng kiến sự bùng nổ về giá trị vốn hoá thị trường của các hãng ô tô điện.

Theo các chuyên gia, cơ hội cho các hãng sản xuất ô tô điện chưa bao giờ tốt hơn. Các mục tiêu đẩy tham vọng về chống biến đổi khí hậu của các nước trên thế giới, từ Trung Quốc tới Mỹ và châu Âu, đồng nghĩa với các chính phủ đã rót nhiều tỷ USD để trợ cấp cho ngành sản xuất xe điện trong những năm qua.

Gần đây “bầu sữa” trợ cấp xe điện đã giảm xuống, nhưng các chính sách thuận lợi cho ngành này vẫn được đẩy mạnh, đặc biệt trong bối cảnh cuộc khủng hoảng năng lượng gần đây khiến nhu cầu dịch chuyển sang các phương tiện giao thông không sử dụng nhiên liệu hoá thạch càng trở nên cấp bách hơn.

Đối mặt với "mối đe doạ" từ các hãng chuyên xe điện, các hãng xe truyền thống đứng ngồi không yên. Họ liên tục đưa ra cam kết phát triển xe điện và thể hiện sự cam kết đó bằng hàng tỷ USD vốn đầu tư.

Trên thực tế, những hãng xe lâu đời như: Toyota, Volkswagen, BMW, Daimler, GM, Ford, Chrysler… đã làm xe điện từ nhiều năm nay, nhưng hầu hết đều là các dự án nghiên cứu và phát triển (R&D) hoặc các chương trình marketing thử nghiệm. Sẽ phải mất nhiều năm để các hãng này xây dựng được một chuỗi cung ứng cũng như mạng lưới bán hàng và dịch vụ để có thể dịch chuyển sang sản xuất và bán đại trà ô tô điện.

Các nhà phân tích cho rằng, đối với các hãng xe điện, có một “chìa khóa” để đạt tới khả năng sản xuất quy mô lớn, và đó là việc xây dựng được một chuỗi cung ứng về pin xe, bao gồm nhà máy sản xuất tấm pin, nguồn cung pin, và nguồn cung nguyên vật liệu cho việc sản xuất pin. 

Các hãng xe điện cũng nhận thức được tầm quan trọng đặc biệt của chuỗi cung ứng pin xe - bộ phận giữ vai trò “trái tim” của ô tô điện, tương tự như vai trò của động cơ đốt trong đối với chiếc ô tô truyền thống, nhiều hãng đã bắt tay vào triển khai xây dựng các nhà máy sản xuất pin xe điện.

Hãng Ford đã thành lập một liên doanh với Công ty SK Innovation để mở ba nhà máy pin lớn ở bang Kentuckey và Tennesse.

Volkswagen hiện đang mở rộng việc sản xuất hệ thống pin xe điện tại nhà máy của hãng ở Braunschweig, Đức. Hãng cũng đã mở một nhà máy để phục vụ cho việc thử nghiệm tái sinh pin xe và một phòng thí nghiệm chuyên về pin xe ở Chattanooga, bang Tennessee, Mỹ - nơi hãng sản xuất ô tô điện để cung cấp cho thị trường Bắc Mỹ. Volkswagen được EV Volumes dự báo sẽ trở thành hãng xe điện lớn thứ nhì thế giới về doanh số vào năm 2025, chiếm thị phần 12%.

GM gần đây công bố kế hoạch xây dựng một cơ sở phát triển pin ở Michigan. Cũng theo dự báo của EV Volumes, GM và liên doanh của hãng này với hai đối tác Trung Quốc Wuling và SAIC sẽ đứng thứ ba trong danh sách các hãng xe điện lớn nhất thế giới về doanh số vào năm 2025, với thị phần 8%. Tiếp sau sẽ là hãng xe Hàn Quốc Hyundai-Kia với thị phần 6%.

Trong khi đó, liên minh Renault-Nissan-Mitsubishi và hãng xe điện Trung Quốc BYD - tất cả đều có vị trí đáng nể trên thị trường ô tô điện hiện nay - được cho là sẽ mất thị phần và sẽ bị “qua mặt” bởi Stellantis, hãng xe thành lập năm 2021 trên cơ sở sáp nhập Tập đoàn Fiat Chrysler Automobiles của Mỹ-Italy và Tập đoàn PSA của Pháp. Thị phần xe điện của Stellantis vào 2025 có thể đạt 7% từ 4% hiện nay, trong khi thị phần của Renault-Nissan-Mitsubishi có thể giảm từ 9% về 5%, và thị phần của BYD có thể giảm từ 6% về 3%.

Trong cuộc đua ô tô điện, hai “ông lớn” BMW và Toyota hiện đang khá chậm so với các hãng khác, cả hai chiếm thị phần tuy nhỏ nhưng cũng đáng nể là 3% mỗi hãng trên thị trường ô tô điện toàn cầu vào năm 2025.