Cuộc chăng lưới bắt “chuột chũi” đầy thú vị

Việc điều tra phát hiện, tóm cổ “chuột chũi” là một trong những mặt công tác vô cùng quan trọng của lực lượng phản gián các nước. Cách đây không lâu, báo chí Nga đã tiết lộ về vụ chăng lưới bắt “chuột chũi” đầy thú vị của Ủy ban An ninh Quốc gia Liên Xô cũ (KGB).

Đại sứ quán Liên Xô tại Mỹ trở thành tổng bộ của KGB

Sergei Motorin (phải) và Valery Martynov, 2 “nguồn tin” của tình báo Mỹ trong KGB.

Thời kỳ Chiến tranh Lạnh, cuộc đấu tranh trên mặt trận điệp báo giữa Liên Xô và Mỹ diễn ra rất quyết liệt, chiến trường được đẩy sang sát nách đối phương. Những năm 1980, tầng chót của tòa Đại sứ quán Liên Xô ở Oasinhtơn đã biến thành tổng bộ KGB tại Mỹ. Gần 40 sĩ quan KGB làm việc trong 4 căn phòng cách âm ở trên tầng lầu này. Họ được chia ra xử lý tin tức tình báo theo từng lĩnh vực, từ kinh tế, chính trị tới khoa học công nghệ và quân sự. Cả tầng lầu chỉ có một cửa ra vào, được canh gác cẩn mật và chỉ khi nào người có nhu cầu ra vào trả lời đúng mật khẩu, cánh cửa sắt mới được mở ra.

Đánh hơi thấy sự bất bình thường ở tầng chót tòa Đại sứ quán Liên Xô ở Oasinhtơn, Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) quyết định phải công phá thành lũy này. Một kế hoạch lôi kéo nhân viên tình báo KGB làm nội gián nhanh chóng được vạch ra. Đối tượng được xác định là Thiếu tá Sergei Motorin, người vừa đến Oasinhtơn công tác được nửa năm.

Cái bẫy “Vodka”

Đại sứ quán Liên Xô cũ tại Oasinhtơn, nơi KGB đóng “tổng bộ” ở Mỹ.

Ngày nọ, khi đi mua sắm ở một cửa hàng điện máy ở ngoại ô Oasinhtơn, Motorin cứ đứng tần ngần mãi bên một thiết bị điện tử. Chàng sĩ quan an ninh Liên Xô rất thích, nhưng cái giá 950 USD thì quả là đã làm khó cho chiếc ví chứa đựng ngân sách tiêu dùng eo hẹp. Quyết tâm mua, Motorin dò hỏi về khả năng ghi nợ và câu trả lời của ông chủ cửa hàng điện máy khiến anh không khỏi thất vọng. Một điều không may khác là ông chủ cửa hàng điện máy nọ từ lâu đã trở thành tai mắt của cơ quan phản gián Mỹ. Sau khi Motorin rời cửa hàng, thông tin này đã có mặt trên bàn của chỉ huy một phân bộ FBI. Mồi dụ Motorin được tung ra trên cơ sở hợp tác của ông chủ cửa hàng điện máy nọ.

Hôm sau, Motorin nhận được điện thoại, ông chủ của hàng điện máy đề nghị: Nếu Motorin muốn có được những thiết bị điện tử yêu thích, hai bên có thể thương thảo theo phương thức hàng đổi hàng. Hắn giải thích rằng bản thân và bạn bè rất thích rượu Vodka nhãn hiệu “Thủ đô” của Liên Xô và Motorin có thể mang loại rượu này đến để thanh toán phần tiền thiếu hụt. Không chút do dự, Motorin đã đồng ý.

Khi Motorin quay lại cùng với mấy chai Vodka được mua với giá ưu đãi (4,5 USD/chai) tại Đại sứ quán, đợi anh ngoài ông chủ cửa hàng còn có một nhân viên FBI được cử tới trong lốt nhân viên cửa hàng để trực tiếp nghiên cứu thái độ của Motorin. Dần dần, khi Motorin ngậm chặt lưỡi câu, FBI quyết định ngả bài: Dùng lợi ích dụ dỗ, đe dọa nếu không hợp tác sẽ báo cho phía Liên Xô biết việc Motorin dùng rượu Vodka hiệu “Thủ đô”, thứ chỉ được bán cho nhân viên công vụ Đại sứ quán theo giá ưu đãi để làm quà cho “quan hệ”, để đổi lấy những món hàng đắt tiền thỏa mãn ý thích bản thân. Motorin đành phải hợp tác với FBI với mật danh “Hoa Kim tước”.

Lấy kiến bắt voi

Motorin “đầu quân” cho FBI được khoảng 1 năm thì bị bại lộ hành tung. Phía Liên Xô đã nắm trong tay những chứng cứ xác thực về việc Motorin phản bội tổ quốc. Ngụy tạo ra một cái cớ “chính đáng”, KGB gọi Motorin về nước. Kế hoạch bắt giữ Motorin, do Trung tá Vladimir Zaytsev thuộc Đội Đặc nhiệm Alpha trực tiếp phụ trách, được thực hiện tại sân bay quốc tế Sheremetyevo-2 ở Mátxcơva, ngay khi bước xuống máy bay. Họ đã nghiên cứu rất kĩ về Motorin và biết rằng viên thiếu tá KGB này luôn tự phụvề khả năng “siêu nhân” mình. Tuy nhiên, cảm giác đó của Motorin không phải hình thành trên nền của con số “0” tròn trĩnh. Sự thật là Motorin cao tới 1mét 92, sở hữu thân hình cuồn cuộn cơ bắp như vận động viên thể hình. Đó là chưa nói tới việc Motorin rất giỏi không thủ đạo.

Do đó, vấn đề cốt lõi của toàn bộ kế hoạch bắt giữ Motorin, để tránh gây náo loạn tại sân bay là phải làm cho hắn hoàn toàn mất cảnh giác. Sau khi bàn bạc, Trung tá Zaytsev quyết định chọn mấy cao thủ Alpha dáng vẻ trói gà không chặt, đóng giả làm hành khách đi máy bay. Do tầm quan trọng của kế hoạch, nên đích thân một vị tướng thuộc Cục K (phụ trách công tác phản gián ở nước ngoài) đã tới kiểm tra những nhân viên Alpha được giao nhiệm vụ. Vừa nhìn thấy họ, vị tướng này đã thốt lên: “Cái gì, mấy đứa dặt dẹo này mà có thể đối phó được với Motorin sao. Nên nhớ hắn là một vận động viên cừ đấy”. Tuy nhiên, thực tế đã chứng minh Zaytsev đúng. Do chủ quan, nên khi bước xuống máy bay, Motorin đã nhanh chóng bị mấy “chàng thư sinh” khống chế, không kịp đưa ra bất cứ phản ứng nào, chấp nhận lên xe áp giải về Cục K. Kế hoạch bắt “chuột chũi” thành công mĩ mãn.